زمینه و هدف: بی‌حوصلگی پدیده‌ای روانی است که به عنوان یک حالت تنفر یا ناسازگاری با هر نوع تجربه تکراری در شرایطی که رهایی از ثبات امکان‌پذیر نیست، تعریف می‌گردد و عوارض متعددی به دنبال دارد؛ از این‌رو هدف از اجرای این پژوهش مقایسه عوامل پیش‌بینی کننده بی‌حوصلگی در دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی و آزاد اسلامی اراک بود.

مواد و روش‌ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی- مقایسه‌ای بود که بر روی نمونه‌ای متشکل از 996 دانشجو(دانشگاه‌های علوم پزشکی و آزاد اسلامی اراک) اجرا گردید. چک لیست اطلاعات جمعیت شناختی، پرسش‌نامه‌های ارزیابی عوامل پیش‌بینی کننده بی‌حوصلگی و آمادگی برای تجربه بی‌حوصلگی فارمر و ساندبرگ ابزارهای به کار رفته بودند. داده‌ها با استفاده از آزمون کای مربع، ضریب هم‌بستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیره و z فیشر تجزیه و تحلیل شدند. p کمتر از0/05  نیز معنی‌دار تلقی گردید.

یافته‌ها: بیشترین تعداد دانشجویان هر دو دانشگاه دارای بی‌حوصلگی از نوع نرمال بودند و بین دانشجویان زن و مرد هر دو دانشگاه از نظر بی‌حوصلگی تفاوت معنی‌داری وجود نداشت(p=0/06). عامل دانشگاه از بالاترین میانگین در بین دانشجویان هر دو دانشگاه برخوردار بود. به طور کلی، بی‌حوصلگی با هر یک از عوامل خانه (0/000=p) و اجتماع (0/001=p) ارتباط معنی‌داری داشت و هر سه عامل خانه(p=0/033)، دانشگاه(p=0/033) و اجتماع(p=0/031) به طور معنی‌داری بی‌حوصلگی دانشجویان را پیش‌بینی نمودند.

نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که عامل دانشگاه مهم‌ترین عامل پیش‌بینی کننده بی‌حوصلگی دانشجویان است ؛ از این‌رو جهت جلوگیری از اثرات سوء بی‌حوصلگی بر فعالیت‌های تحصیلی دانشجویان، توجه کافی به این پدیده و عوامل پدید آورنده آن ضروری می‌باشد.