چکیده

زمینه وهدف: آسیب به اعصاب محیطی موجب مرگ تعدادی از سلول‌های حرکتی نخاع می‌شود. ژن‌های خانواده نوروتروفین از جمله NT3 در بقای نورونی دخالت دارند و پس از آسیب عصب، میزان بیان آن‌ها تغییر می‌کند. با توجه به گستردگی گیاه خرفه (Portulaca oleracea) در دنیا، این پژوهش به منظور تعیین اثرات عصاره الکلی و آبی خرفه بر میزان بیان ژنNT3  پس از آسیب عصب سیاتیک در رت انجام شد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه بر روی 88 راس رت نر نژاد ویستار که به طور تصادفی در 13 گروه 6 تایی قرار گرفتند انجام شد و عبارت بودند از: یک گروه کنترل(بدون آسیب)، 4 گروه کمپرسیون(عصب سیاتیک با پنس قفل دار فشرده شد) و 8 گروه تیمار: کمپرسیون + تیمار با 75  میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره الکلی و آبی برگ خرفه که در روز 1 و 7 به صورت داخل صفاقی تزریق شد (کمپرسیون عصب روز اول انجام شد). در روزهای 1، 7 ، 14 و 28 از قطعه کمری نخاع هر نمونه،Total RNA  استخراج و cDNA سنتز گردید، سپس تغییرات بیان ژنNT3 در گروه‌ها مقایسه شد.

یافته‌ها: میزان بیان ژن  NT3در گروه کمپرسیون نسبت به کنترل(001/0>p) و در گروه تیمار الکلی در همه روزها به جز روزهای 1 و 28 نسبت به کمپرسیون افزایش معناداری را نشان داد(05/0>p)، هم‌چنین بیان ژن بین گروه تیمار آبی و کمپرسیون در روزهای 1 و 7 اختلاف معناداری نداشت و در روزهای 14 و 28 کاهش معناداری در گروه تیمار آبی نسبت به کمپرسیون دیده شد(05/0>p) میزان بیان ژن در گروه تیمار با عصاره الکلی در همه روزها نسبت به گروه تیمار با عصاره آبی افزایش معناداری را نشان داد(05/0>p).

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به نظر می‌رسد که عصاره برگ خرفه، بیان ژن NT3 را پس از آسیب عصب سیاتیک افزایش می‌دهد و این تاثیرات در عصاره الکلی بیشتر از عصاره آبی است.