---

مقدمه:سرب یک گزنوبیوتیک محیطی است که در همه جا وجود دارد و می تواند باعث اختلالات زیاد فیزیولوزیکی ،بیوشیمیایی و رفتاری در انسان و حیوانات گردد. متاسفانه مواجهه با سرب اجتناب ناپذیر است، زیرا استفاده از این فلز در زندگی روزمره انسان از محل کار تا خانه وجود دارد ودر محیط تجمع می یابد.هدف از این مطالعه مقایسه پارامترهای خونی و ادراری در کارگران مواجهه یافته با سرب و روی با گروه شاهد می باشد. روش کار:یک مطالعه مقطعی-تحلیلی با تعدادکل134 نفر طراحی شد.از همه نمونه های تحت مطالعه قبل از ورود به مطالعه رضایت کتبی گرفته شد.گروه مورد شامل 67 کارگر مرد بامحدوده سنی 65-22 سال بودند که در معدن سرب و روی امارت واقع در جنوب غربی اراک حداقل به مدت 2 سال و یک شیفت کاری مشغول به کار بودند.گروه کنترل شامل67 کشاورز از روستای نزدیک معدن بودند که از نظر سن و جنس با گروه فوق همسان سازی شدند وهیچ سابقه مواجهه شغلی با سرب و روی و دیگر فلزات نداشتند. اطلاعات سابقه کار،وضعیت اقتصادی اجتماعی(درآمد،میزان تحصیلات) و اطلاعات سبک زندگی(مصرف سیگار،الکل،دارو و ویتامین یا مکمل آنتی اکسیدانی و رژیم غذایی) توسط پرسشسنامه از آنها گرفته شد و با تک تک کارگران توسط یک مصاحبه گر آموزش دیده مصاحبه شد.پارامترهای خونی و ادراری ارزیابی شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی(میانگین و انحراف معیار) و آمار تحلیلی(تی تست) آنالیز شد. نتایج: نتایج این مطالعه نشان داد که میزان گروههای تام تیول در کارگران مواجهه یافته با سرب و روی در مقایسه با گروه شاهد بطور معنی داری کاهش یافته بود غلظت آنتی اکسیدان های تام پلاسما جهت غلبه بر استرس اکسیداتیو بالا رفته بود.مقدار پارامترهای ادراری و خونی در در دو گروه اختلاف معنی داری نشان نداد. نتیجه گیری :مواجهه با سرب و روی در معدن غلطت پلاسمایی سرب و روی را افزایش داده ومیزان گروههای تام تیول در کارگران مواجهه یافته با سرب و روی در مقایسه با گروه شاهد بطور معنی داری کاهش یافته بود غلظت آنتی اکسیدان های تام پلاسما جهت غلبه بر استرس اکسیداتیو بالا رفته است و پارامترهای خونی و ادراری در کارگران با گروه شاهد اختلاف معنی داری نداشت.

---

زمینه و هدف: در تهیه رنگ‎های شیمیایی در صنایع از حلال‎های آلی و فلزات سنگین استفاده می‎شود به طوری که تماس شغلی افراد با رنگ باعث ایجاد اختلالات خونی، فیزیولوژیکی، استرس اکسیداتیو و هم‎چنین آسیب دیدگی DNA می‎شود. این پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر محافظتی سلوویت به عنوان یک مکمل آنتی اکسیدان بر روی استرس اکسیداتیو در کارگران کارخانه رنگ انجام گرفت.

مواد و روش‎ها: در این پژوهش کارآزمایی بالینی 25 نفر از کارگران کارخانه رنگ‎سازی با سابقه کار حداقل 5 سال وارد مطالعه شدند. پارامترهای استرس اکسیداتیو شامل ظرفیت آنتی اکسیدانی تام سرم و پراکسیداسیون لیپیدی و پارامترهای خونی در نمونه خون قبل و بعد از مصرف 14 روز(روزی یک قرص) سلوویت ارزیابی شد. برای تجزیه و تحلیل داده‎ها از آمار توصیفی و تحلیلی(t زوج) و هم‎بستگی پیرسون استفاده شد.

یافته‎ها: در این مطالعه پس از مصرف سلوویت میزان لیپوپروتئین با دانسیته بالا افزایش معنی‎دار و در فعالیت آنزیم آسپارتات ترانسفراز کاهش معنی‎داری مشاهده گردید. هم‎چنین پس از دریافت سلوویت میزان آنتی اکسیدان‎های تام سرم افزایش و پراکسیداسیون لیپیدی تغییرات معنی‎دار نداشتند.

نتیجه‎گیری: بر اساس نتایج این پژوهش به علت خاصیت آنتی اکسیدانی، سلوویت باعث بهبود بعضی از فاکتورهای خونی کارگران شده است ولیکن اثرات مثبت قابل انتظار دیده نشدند. البته با توجه به محدودیت‎های مطالعه، نتیجه‎گیری بهتر نیازمند مطالعات با دوره زمان طولانی‎تر و تعداد نمونه بیشتر می‎باشد. کد کارآزمایی بالینی این مطالعه  بود.