---

چکیده مقدمه: مایع مغزی نخاعی جنینی باعث تکثیر و تمایز سلول‌های عصبی می‌شود. این مایع هم‌چنین حاوی ترکیبات با ارزشی جهت حفاظت از سلول‌های آسیب دیده سیستم عصبی است. در این پژوهش، اثر نوروپروتکتیو تزریق داخل صفاقی مایع مغزی نخاعی بر دژنراسیون نورون‌های حرکتی آلفا نخاع پس از کمپرسیون عصب سیاتیک در رت تعیین گردیده است. روش کار: در این تحقیق تجربی آزمایشگاهی 18رت نر نژاد ویستار به طور تصادفی در سه گروه مساوی کنترل، کمپرسیون و تجربی تقسیم شدند. در گروه کمپرسیون و گروه تجربی، عصب سیاتیک راست تحت کمپرسیون قرار گرفت. تزریق مایع مغزی نخاعی جنینی هر سه روز یک بار برای گروه تجربی انجام شد. پس از یک مراقبت یک ماهه، رت‌ها با فرمالین 10درصد تحت پرفیوژن قلبی قرار گرفتند و از نخاع مهره 4 تا 6 ناحیه کمری نمونه‌برداری شد و با آماده سازی بافتی برش‌های سریال7 میکرونی از بلوک‌های پارافینی تهیه شد. برش‌ها با آبی تولوئیدین رنگ آمیزی شدند و شمارش نورون‌های حرکتی شاخ قدامی نخاع به روش استریولوژی (دایسکتور) انجام شد. آنالیز داده‌های کمی با آزمون تی انجام شد. نتایج: کاهش معنی‌دار تعداد نورون‌های آلفا در گروه کمپرسیون (26±470) در مقایسه با گروه کنترل (78±1739) مشاهده شد. هم‌چنین با مقایسه گروه کمپرسیون و گروه تجربی (141±992) اختلاف معنی‌داری بین دانسیته نورونی در این دو گروه به دست آمد(005/0=p). نتیجه گیری: تزریق داخل صفاقی مایع مغزی نخاعی می تواند در ترمیم نورون‌های آسیب دیده مفید باشد.

---

زمینه و هدف: گیاه Salvia staminea از خانواده نعناع دارای اثرات مفیدی بر روی سیستم عصبی بوده و همچنین دارای اثرات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی می‌باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین اثرات نوروپروتکتیوی عصاره تام الکلی وآبی سالویا برروی نورون‌های حرکتی نخاع رت نژاد ویستار صورت پذیرفته است. مواد و روش ها: در یک پژوهشی تجربی و آزمایشگاهی 54 رت نر نژاد ویستار در 9 گروه 6 تایی مشتمل بر گروه‌های کنترل، کمپرسیون، تیمار A (عصاره الکلی ریشه در دوزهای 25، 50 و 75 میلی گرم بر کیلوگرم)، تیمار B (عصاره آبی ریشه در دوزهای 25 و 50 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، تیمارC ( عصاره آبی برگ دوز 50 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و تیمار D (عصاره الکلی برگ دوز 75 میلی‌گرم بر کیلوگرم) تقسیم شدند. در گروه‌های کمپرسیون و تیمار 28 روز پس از ایجاد ضایعه در نورون‎های حرکتی آلفا، از عصب سیاتیک پای راست رت نمونه‌برداری و پس از پاساژ بافتی برش‌های 7 میکرونی تهیه و با آبی تلوئیدین رنگ آمیزی شدند. شمارش نورون‌های حرکتی شاخ قدامی نخاع به روش استریولوژی ودایسکتور انجام شد. یافته‎ها: دانسیته تعداد نورون‌ها در رت‌های تیمار ‏شده با عصاره تام آبی و الکلی برگ در دوزهای آبی 50 میلی گرم بر کیلوگرم و عصاره الکلی ریشه در دوز 75 میلی گرم بر کیلوگرم در مقایسه با گروه کمپرسیون دارای اختلاف معنی‌دار بود(05/0p<). نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش اثبات کننده اثرات نوروپروتکتیوی این عصاره‌ها برروی نورون‌های حرکتی شاخ قدامی نخاع می‌باشد.