زمینه و هدف: ضایعات اعصاب محیطی به صورت رتروگراد به جسم سلولی نورون‎های آلفا رسیده و سبب دژنراسیون مرکزی در نخاع می‎شود. این که گیاهان به علت داشتن مواد آنتی اکسیدانی در بقا و تقسیم نورون‎ها موثرند ما را به استفاده از عصاره آنها رهنمون ساخت. لذا پژوهش حاضر جهت تعیین اثرات نوروپروتکتیوی عصاره هیدروالکلی سیاه دانه بر دژنراسیون آلفا موتونورون‎های نخاع پس از کمپرسیون عصب سیاتیک در رت انجام شد.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی، 24 سر رت نر نژاد ویستار به وزن 250 تا 300 گرم به 4 گروه 6 تایی شامل کنترل، کمپرسیون، A (کمپرسیون به اضافه عصاره هیدروالکلی با دوز 50 میلی‎گرم بر کیلوگرم) و B(کمپرسیون به اضافه عصاره هیدروالکلی با دوز 75 میلی‎گرم بر کیلوگرم) تقسیم شدند. در گروه‎های کمپرسیون و تیمار، عصب سیاتیک پای راست تحت کمپرسیون (30 ثانیه) قرار گرفت. در گروه‎های تیمار، تزریق عصاره به صورت داخل صفاقی در دو نوبت، پس از کمپرسیون انجام شد. پس از ٢٨ روز با روش پرفیوژن از قطعات کمری L2-L4 نخاع نمونه برداری گردید و پس از مراحل پاساژ بافتی و تهیه برش‌های 7 میکرونی سریال، رنگ‎آمیزی با آبی تولوئیدین صورت گرفت. سپس دانسیته نورون‎های حرکتی شاخ قدامی نخاع با روش دایسکتور محاسبه شد.

یافته‎ها: دانسیته نورونی تفاوت معنی‎داری را در گروه کنترل و کمپرسیون نشان داد(05/0p<)، هم‎چنین دانسیته نورونی در گروه‎های تیمار A و B در مقایسه با گروه کمپرسیون افزایش معنی‎داری نشان داد(05/0p<).

نتیجه‎گیری: عصاره هیدروالکلی سیاه دانه، اثرات نوروپروتکتیوی دارد و افزایش دانسیته نورونی با میزان عصاره دریافتی ارتباط دارد.

زمینه و هدف: ضایعات اعصاب به نورون‌های آلفا رسیده و سبب دژنراسیون مرکزی در نخاع می‌شوند. فاکتور نوروتروفیک (NT-3) موجب افزایش آکسون‌های میلین‌دار در ریشه خلفی، تمایز و بقای نورون‌های حسی، پاراسمپاتیک و موتونورون‌ها شده و از مرگ سلولی جلوگیری می‌کند. گیاه اسطوخودوس از خانواده نعنائیان بوده و اثرات آنتی اکسیدانی، ضد اسپاسم، مدر، ضد آسم، تب بر و آنتی اسپاسمودیک آن گزارش شده است. در این پژوهش تغییرات بیان ژن NT-3 پس از کمپرسیون عصب سیاتیک رت در حضور عصاره هیدروالکلی گیاه Lavandula officinalis  بررسی گردید.

مواد و روش‌ها: عصاره هیدروالکلی اسطوخودوس به روش سوکسله تهیه شد. 36 راس رت نژاد ویستار به طور تصادفی به 3 گروه کنترل، کمپرسیون و تیمار  )کمپرسیون + تزریق عصاره 75 میلی‌گرم بر کیلوگرم) تقسیم شدند. در گروه کنترل، عضله در محل عصب سیاتیک بدون آسیب شکافته شد. در گروه‌های کمپرسیون و تیمار، عصب سیاتیک پای راست تحت کمپرسیون قرار گرفت. عصاره به صورت داخل صفاقی در دو نوبت تزریق شد. در روز 28 از قطعات L4-L6  نخاع نمونه برداری شد، Total RNA استخراج و cDNA سنتز گردید و تغییرات بیان ژن NT-3 با نرم افزار SPSS و آزمون آنووا بررسی شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیان ژن NT-3 در گروه کمپرسیون نسبت به شاهد کاهش معنی‌دار(001/0>p)  و درگروه تیمار در مقایسه با کمپرسیون افزایش معنی داری داشته است(001/0>p).

نتیجه‌گیری: افزایش معنادار بیان ژن نشان می‌دهد که عصاره هیدرو الکلی گیاه Lavandula officinalis با افزایش بیان ژن NT-3 موجب پیشبرد رژنراسیون نورون‌های آسیب دیده می‌شود.