سيد مجتبی موسویان، امیر سیاهپوش، عفت عباسی، حیدر دارابی فر،
دوره 13، شماره 1 - ( 2-1389 )
چکیده
زمینه و هدف: گیاه برهان در درمان اسهال ساده و اسهال خونی مورد استفاده قرار می گیرد. در این تحقیق اثر بخشی عصاره هیدروالکلی این گیاه بر باسیل های گرم منفی روده ای و باسیل های گرم مثبت هوازی تعیین گردید. مواد و روش ها: در این تحقیق تجربی- آزمایشگاهی میوه، گل و برگ گیاه برهان با روش خیساندن در حلال الکل مورد عصاره‌گیری تام قرار گرفتند. سپس با حلال اتیل استات، ترکیبات پلی فنلی آن جدا گردید. پس از تغلیظ عصاره‌های مختلف با روش‌های دیسک دیفیوژن و نیز رقت در لوله، حداقل غلظت مهار کنندگی ماده ضد میکروبی و حداقل غلظت کشندگی ماده ضد میکروبی آنها بر باکتری‌های اشریشیاکلی، شیگلا دیسانتریه، پروتئوس میرابیلیس، سالمونلا تیفی و باسیلوس‌های آنتراسیس و سرئوس مورد سنجش قرار گرفتند. سپس تاثیر هر کدام از عصاره‌ها با هم و نیز با چند آنتی بیوتیک مختلف، با روش آنالیز واریانس مقایسه گردیدند. یافته ها: عصاره‌های مختلف گیاه مذکور فقط بر شیگلا دیسانتریه، باسیلوس آنتراسیس و سرئوس نتایج مؤثر و نزدیک به هم داشته‌اند. با این حال تأثیر عصارۀ تام میوه بهتر از عصاره گل، برگ و فلاونوئیدی میوه بود. نتایج حداقل غلظت مهار کنندگی ماده ضد میکروبی و حداقل غلظت کشندگی ماده ضد میکروبی برروی سه باکتری نامبرده، به ترتیب 125/0 و 25/0 گرم در میلی‌لیتر بود در حالی که اثرات ترکیبات پلی فنلی میوه این گیاه با عصاره هیدروالکلی آن شبیه بود. نتیجه گیری: با شناسایی ترکیبات مختلف گیاه برهان و با دستیابی به فرمولاسیون جدیدی از این ترکیبات، امکان استفاده از آن برای درمان بیماری‌های التهابی، آسم و افزایش سطح ایمنی بیماران فراهم خواهد شد.
