---

مقدمه: همان طور که بیماران سالمند در هنگام بستری شدن با یک بحران زیست شناختی به بیمارستان وارد می‌شوند مراقبت کنندگان آنان نیز با یک بحران روانشناختی به بیمارستان قدم می‌گذارند. اما از آنجایی که مراقبت کنندگان حرفه‌ای آگاهی چندانی از تجارب آنان ندارند این افراد که ممکن است به اندازه خود بیماران در رنج باشند را فراموش می‌کنند. با توجه به اهمیت مفهوم رنج در علم پرستاری و اهمیت شناخت و درک منابع رنج جهت ارائه مراقبت مناسب، این مطالعه با هدف شناخت ماهیت و ساختار منابع رنج در همراهان سالمندان بستری انجام گردیده است. روش کار: این پژوهش کیفی بوده و به روش پدیده شناسی انجام شده است. نمونه‌ها از بین منابع اطلاعات (همراهان بیماران سالمند بستری در یکی از بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان) انتخاب گردیده‌اند. نمونه گیری بـه صورت مبتنی بر هدف آغـاز شده و تا اشبـاع اطلاعات ادامه یافته و در پایان، تعداد شرکت کنندگان به 12نفر رسید. جمع آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه عمیق و تفسیر داده‌ها به روش «پارسی» انجام شده است که برای اولین بار در ایران به کار گرفته شد. نتایج: یافته‌های این پژوهش در مفاهیم محوری «بیمار و اقدامات درمانی به عنوان منبع رنج»، «بیمارستان به عنوان منبع رنج» ، «اختلال در زندگی خانوادگی و اجتماعی به عنوان منبع رنج» و «غفلت از خود به عنوان منبع رنج» ارائه گردیده‌اند که در اصل مقاله به آن پرداخته خواهد شد. نتیجه گیری: تجارب شرکت کنندگان نیاز به اتخاذ تدابیری جهت عملی شدن مراقبت کنندگی خانوادگی در محیط بیمارستان را منعکس می‌نماید. توسعه‌ گروه‌های حمایتی، فراهم شدن تجهیزات و امکانات و حمایت مداوم همراهان در طی همراهی بیمار سالمند در محیط بیمارستان و ضرورت برنامه‌های آموزشی برای تطابق همراهان و خانواده های آنان گام‌های مفیدی در این زمینه می‌باشند.

---

مقدمه: مهم‌ترین عامل تعیین کننده کیفیت زندگی سالمندان سلامتی است. از آنجایی که سلامتی با افزایش سن کاهش می‌یابد، رعایت الگوی مراقبتی موثر در ارتقاء سطح سلامت از اهمیت خاصی برخوردار است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر الگوی خود مراقبتی اورم برکیفیت زندگی سالمندان شهرمسجد سلیمان انجام گرفته است. روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی که به صورت قبل و بعد در سال 86-87 انجام گرفت، تعداد 349 سالمند به صورت در دسترس از تمام 11 مرکز بهداشتی درمانی شهر مسجد سلیمان انتخاب شدند.سپس برنامه آموزشی خود مراقبتی اورم توسط کمک پژوهشگران در طول سه ماه در روزهایی که بیماران به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه می‌کردند اجرا شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش‌نامه خصوصیات دموگرافیک و کیفیت زندگی بود. کیفیت زندگی با استفاده از پرسش‌نامه کوتاه 36 سوالی در دو مرحله قبل و بعد از آموزش اندازه‌گیری شد. سپس داده‌ها با کمک آزمون آماری توصیفی و تی زوجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج: تمامی ابعادکیفیت زندگی شامل سلامتی عمومی، عملکرد فیزیکی، ایفای نقش فیزیکی، ایفای نقش عاطفی، عملکرد اجتماعی، درد بدنی، نیرو وانرژی، درک کلی از سلامتی و میانگین کل کیفیت زندگی نسبت به قبل از آموزش افزایش پیدا کرد و آزمون آماری تی زوجی در تمام ابعاد با ( 001/0p< ) تفاوت معنی‌داری نشان داد. نتیجه گیری: نتایج حاکی از تاثیر مثبت الگوی خود مراقبتی اورم می‌باشد و از آنجا که مسائل و مشکلات مربوط به سالمندی اصولا پیشرونده بوده و با گذشت زمان بیشتر می‌گردد، لذا اهمیت به کارگیری الگوهای خود مراقبتی دائم احساس می گردد.

---

زمینه و هدف: خود درمانی از جمله مشکلات موجود در چرخه درمان بیماران می‌باشد و با ورود به مرحله سالمندی، مصرف دارو و میزان بروز عوارض جانبی آنها افزایش می‌یابد، پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل موثر بر مصرف خود سرانه داروها در سالمندان تحت پوشش مراکز شهری زرندیه با استفاده از مدل اعتقاد بهداشتی انجام شده است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی توصیفی می‌باشد که بر روی 180 نفر (95 نفر زن و 85 نفر مرد) از افراد بالای 60 سال زرندیه انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش‌نامه طراحی شده بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی شامل سازه‌های حساسیت، شدت، منافع، موانع درک شده و چک لیست عملکرد در خصوص مصرف خود سرانه دارو بود. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و آزمون‌های کای دو، تی مستقل و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: میزان شیوع خود درمانی در سالمندان 31درصد بود( زنان 33 درصد و مردان 29 درصد بود و از مهم‎ترین دلایل آن تجربه قبلی از بیماری و شناخت آن (61 درصد)، در دسترس بودن داروها (5/60 درصد)، نتیجه خوب خود درمانی‌های قبلی (7/56 درصد)بود. هم‎چنین اختلاف معنی‎داری در میزان آگاهی، حساسیت ، شدت، منافع و موانع درک شده افراد با سابقه یا بدون سابقه خود درمانی وجود داشت (001 /0>p). نتیجه گیری: با توجه به عوارض نامطلوب مصرف خودسرانه داروها و شیوع بالای خوددرمانی در میان سالمندان، طراحی یک برنامه آموزشی برای تغییر آگاهی و اعتقادات سالمندان در رابطه با خود درمانی توصیه می‎شود.

---

زمینه و هدف: با تغییر ترکیب جمعیتی کشور به سمت سالخوردگی در سال‎های اخیر، نیازمند افزایش اطلاعات راجع به کیفیت زندگی در این گروه سنی هستیم. برنامه‎ریزی مناسب برای ارتقاء کیفیت این گروه سنی مستلزم شناخت عوامل مرتبط با کیفیت زندگی آنان می‎باشد. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط کیفیت زندگی با کیفیت رژیم غذایی در افراد سالمند 60 ساله و بالاتر در مناطق شهری استان مرکزی بود. مواد و روش‎ها: این پژوهش مقطعی در سال 1389 بر روی 165 فرد 60 ساله و بالاتر ساکن مناطق شهری استان مرکزی انجام شد. برای جمع‎آوری اطلاعات از پرسش‎نامه عمومی، پرسش‎نامه کیفیت زندگی (فرم کوتاه شده 36 سوالی) و 3 روز یادآمد خوراک استفاده شد. کیفیت رژیم غذایی با استفاده از شاخص غذا خوردن سالم اندازه‎گیری شد. یافته‎ها: میانگین امتیاز کلی کیفیت زندگی، بخش جسمی و روانی به ترتیب برابر 66/55، 32/51 و 30/57 و میانگین شاخص غذا خوردن سالم برابر 83/82 بود. ارتباط معنی‎داری بین امتیاز کلی کیفیت زندگی و بخش جسمی و روانی با شاخص غذا خوردن سالم مشاهده نشد(2/0p=). نمرات کلی کیفیت زندگی و رژیم غذایی با سن، جنس، سطح تحصیلات، شغل قبلی، درآمد، فعالیت‎های اوقات فراغت، ورزش، بیمه، کشیدن سیگار، ابتلا به بیماری و مصرف دارو ارتباط معنی‎دار داشتند(05/0p< ). نتیجه‎گیری: نتایج این مطالعه نشان می‎دهد که کیفیت زندگی سالمندان با کیفیت رژیم غذایی آنها مرتبط نمی باشد.

---

زمینه و هدف: سالمندی در مردان با کاهش متوسط و پیشرونده تستوسترون پلاسما همراه است. با این وجود، ارتباط کمبود نسبی آندروژن در مردان سالمند با علایم بالینی هم‎چنان مورد اختلاف نظر است. هدف این مطالعه بررسی ارتباط بین علایم کمبود آندروژن بر اساس پرسش‎نامه ADAM و سطح هورمون‎های جنسی در مردان بالای 40 سال می باشد. مواد و روش‎ها: این مطالعه مقطعی بر روی 171 مرد سالم بالای 40 سال انجام شد. اطلاعات دموگرافیک و پرسش‎نامه ADAM توسط هر یک از نمونه‎ها تکمیل شد. هم‎چنین، سطح سرمی هورمون‎های تستوسترون آزاد، استرادیول، LH و FSH با استفاده از روش الایزا اندازه‎گیری شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری مربع کای، من ویتنی و رگرسیون لوجستیک مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‎ها: بر اساس پرسش‎نامه ADAM، علایم بالینی کمبود آندروژن در 85 نفر (7/49 درصد) از نمونه‎ها وجود داشته و سن رابطه معنی داری با نتیجه مثبت پرسش‎نامه ADAM داشت. ارتباط معنی داری بین نمره کلی بدست آمده از این پرسشنامه با هورمون های جنسی مشاهده نشد. در بررسی ارتباط هر یک از علائم سالمندی با سطح هورمون های جنسی، فقط علایم جنسی با سطح پایین تستوسترون ارتباط معنی داری داشتند. نتیجه‎گیری: علایم بالینی کمبود آندروژن نمی تواند به طور دقیق سطوح هورمون های جنسی در مردان سالمند را پیشگویی کند. با این وجود تشخیص هیپوگونادیسم در سالمندان مبتلا به اختلالات جنسی باید مورد توجه قرار گیرد.

---

زمینه و هدف: امروزه جمعیت سالمندان در سراسر دنیا رو به افزایش است و بیماری‎ها و مشکلات حاصل از این مرحله تکاملی می‎تواند به شدت بر کیفیت زندگی سالمندان تاثیرگذار باشد. لذا هدف از مطالعه حاضر تعیین تاثیر برنامه آموزش شیوه زندگی سالم بر کیفیت زندگی سالمندان شهر اراک می‎باشد.

مواد و روش‎ها: مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی است که بر روی 60 نفر از سالمندان شهر اراک انجام پذیرفته است. نمونه‎ها در کلاس‎های آموزشی تغذیه، تحرک، مهارت‎های زندگی و بهداشت خواب به مدت یک ماه شرکت نموده و به مدت سه ماه بعد از مداخله پی‎گیری شدند. ابزار جمع‎آوری اطلاعات شامل پرسش‎نامه استاندارد (فرم کوتاه) کیفیت زندگی (36-SF) در افراد سالمند بوده است.

یافته‎ها: میانگین کل نمره کیفیت زندگی 42/7±06/61 بود. بیشترین میانگین کیفیت زندگی در بعد سلامت اجتماعی 15±5/74 و کمترین در بعد سلامت جسمی 17±46 بود. از لحاظ شاخص کیفیت زندگی در قبل از مداخله آموزشی 3/13 درصد در سطح ضعیف،30 درصد متوسط، 7/41 درصد در سطح خوب و 15 درصد در سطح عالی قرار داشتند که بعد از مداخله آموزشی اکثریت نمونه‎ها در سطح خوب (3/38 درصد) و عالی(45 درصد) قرار داشتند که اختلاف معنی‎داری در قبل و بعد از مداخله آموزشی وجود داشت(001/0>p).

نتیجه‎گیری: با آموزش سالمندان در مورد شیوه زندگی سالم، می‎توان از بسیاری از مشکلات آنان پیش‎گیری و در جهت ارتقای کیفیت زندگی آنان گام برداشت. لذا لزوم برگزاری کلاس‎های مختلف آموزشی جهت این گروه جمعیتی که مورد غفلت قرار می‎گیرند بسیار ضروری به نظر می‎رسد.

---

زمینه و هدف: استفاده از داروهای نامناسب در سالمندان یک مسئله مهم در نظام مراقبت سلامت می‎باشد. این امر می‎تواند باعث افزایش عوارض جانبی و افزایش در هزینه‎ها شود. هدف از انجام این مطالعه بررسی تجویز داروهای نامناسب در سالمندان بوده است.

مواد و روش‎ها: این مطالعه مقطعی توصیفی در بیمارستان رسول اکرم(ص) با جمع آوری اطلاعات از پرونده 260 بیمار 60 ساله و بالاتر که در سال 1391 بستری شدند صورت گرفت. نامناسب بودن تجویز یک دارو بر اساس معیارBeers سال 2012 تعیین گردید.

یافته‎ها: سن متوسط بیماران 3/8 ± 75 بود و برای 58 نفر(3/22 درصد) حداقل یک داروی نامناسب تجویز شده بود. شایع‎ترین داروهای تجویز شده نابه جا بنزودیازپین‎ها، پتدین و داروهای ضد افسردگی سه حلقه‎ای بوده است.

نتیجه گیری: برای بهبود کیفیت تجویز دارو در افراد مسن نیاز به طراحی یک دستورالعمل در کشور داریم.

---

زمینه و هدف: روند رو به افزایش جمعیت سالمندی ایران و همراه بودن پدیده سالمندی با بروز اختلالات جسمی و روحی ضرورت تعیین کیفیت زندگی این قشر را افزایش داده است. کیفیت زندگی زنان سالمند به لحاظ آسیب پذیری بیشتر تحت تاثیر عوامل گوناگون است. بدین منظور این مطالعه با هدف بررسی کیفیت زندگی زنان سالمند شهر اراک طراحی گردید.

مواد و روش‎ها: این پژوهش از نوع مقطعی است که در سال 1392 بر روی 271 نفر از زنان سالمند شهر اراک به روش نمونه گیری طبقه‎ای صورت گرفت. روش جمع آوری اطلاعات پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه کیفیت زندگی(SF-36) بود. داده‎ها از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‎ها: میانگین (انحراف معیار) سنی افراد شرکت کننده 02/7±5/67 و میانگین (انحراف معیار) کیفیت زندگی، سلامت روان و سلامت جسمی به ترتیب 39/18±22/50، 38/19±54/58 و 82/20±35/46 بود. میانگین (انحراف معیار) امتیاز ابعاد هشت گانه کیفیت زندگی به این شرح بود: سلامت عمومی79/10±52/45، عملکرد اجتماعی94/24±58/56، درد جسمی 27/28±60/47، عملکرد جسمی 05/27±46/51، محدودیت جسمی 67/42±10/38، مشکلات روحی 11/42±22/46، نشاط 09/19±16/50 و سلامت روانی 38/19±54/58 بود. بین کیفیت زندگی، تاهل و درآمد ماهیانه رابطه آماری معنی داری مشاهده گردید(05/0p<).

نتیجه‎گیری: نتایج نشان داد که زنان سالمند شهر اراک از کیفیت زندگی متوسطی برخوردار بوده و عواملی مانند تاهل، سطح درآمد، نوع سکونت، سطح تحصیلات و سن بر کیفیت زندگی آنان تاثیر مستقیم دارند.

---

زمینه وهدف: این پژوهش با توجه به نظریه زایندگی و رکود اریکسون به بررسی تأثیر انتقال تجارب سالمندان زن بر میزان افسردگی، احساس پیری و تغییرات جسمانی سالمندان ساکن در مؤسسه خیریه جامع توانبخشی شهر اراک است پرداخته است.

مواد و روش‌ها: در طی یک مطالعه شبه تجربی، 30 سالمند زن ساکن در سرای سالمندان که سن آنها بالای 65 سال بود و در آزمون افسردگی سالمندان نمره 9 به بالا کسب کرده بودند انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه 15 نفره تقسیم شدند. یک گروه به عنوان گواه و گروه دیگر به عنوان آزمایش انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسش‌نامه افسردگی سالمندان و احساس پیری و تغییرات جسمانی بود. برنامه انتقال تجربیات به صورت پیاپی در طی ده جلسه بر روی گروه آزمون اجرا شد و در نهایت برای تحلیل داده‌ها از آزمون تی همبسته و مستقل استفاده شد.

یافته‌ها: ده جلسه انتقال تجربه توانسته بود افسردگی واحساس پیری گروه آزمایش رابه طور معنی‌داری کاهش دهد ولی این کاهش در مقایسه بین گروه‌های گواه و آزمون معنی‌دار نبود. هم‌چنین کاهش تغییرات جسمانی نیز در بین دو گروه معنی‌دار نبود.

نتیجه‌گیری: هر چند جلسات آموزش به طور معنی‌داری موجب کاهش میزان افسردگی و احساس پیری شد اما نداشتن مؤلفه‌های مناسب و مورد نیاز برای برقراری یک ارتباط متقابل اثر بخش برای گروه آزمایش از موانع اثر بخشی جلسات انتقال تجربه در گروه آزمودنی‌ها بوده است بنابراین کار با گروه سالمندان نیازمند بررسی بیشتری دارد.

---

زمینه و هدف: سرطان در افراد مسن به طور فزاینده‌ای در حال افزایش است. با توجه به ساختار جمعیتی کشور انجام مطالعه‌ای که اپیدمیولوژی و روند تغییرات بروز سرطان را در سالمندان کشور مشخص کند ضروری می‏باشد، لذا این مطالعه با هدف بررسی اپیدمیولوژی و روند بروز سرطان در سالمندان ایران از سال 1382 تا 1388 صورت گرفته است.

مواد و روش‏ها: مطالعه حاضر به صورت مقطعی و با استفاده از تحلیل داده‌های موجود انجام گرفته است و از داده‌های منتشر شده سیستم ثبت کشوری موارد سرطان در آن استفاده شده است. در این مطالعه کلیه موارد ثبت شده کشوری سرطان در سالمندان طی سال‏های 82 تا 88 در کل کشور مورد بررسی قرار گرفته است. میزا‌ن‌ بروز موارد گزارش شده سنی با روش استاندارد سازی مستقیم و با استفاده از جمعیت استاندارد جهان محاسبه شده است. آزمون روند خطی کوکران-آرمیتاژ نیز جهت بررسی تغییرات روند میزان بروز و با استفاده از نرم افزار Winpepi انجام شد.

یافته‌ها: بررسی آمار مرکز ثبت سرطان نشان می‌دهد که بروز سرطان‌ها با افزایش سن افزایش یافته و بیشتر موارد سرطان در سالمندان (افراد بالای 60 سال) اتفاق افتاده است، به طوری که حداکثر بروز در سن 80 تا 84 سال بوده است، ولی پس از سن 85 کاهش یافته است. شایع‏ترین سرطان در این فاصله زمانی(82 تا 84) در میان سالمندان سرطان پوست بوده است. هم‏چنین طبق این آمار میزان بروز سرطان‌ها در میان مردان سالمند بالاتر از زنان سالمند بوده است.

نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج، روند بروز سرطان در سالمندان در حال افزایش می‏باشد و با افزایش سن، بروز انواع مختلف سرطان‌ها افزایش می‌یابد. از این رو اجرای برنامه‌های غربال‌گری و آموزش‌های لازم در زمینه تشخیص زودرس و دوری از مواجهه با عوامل خطر، برای کاهش ابتلا به سرطان در سالمندان ایرانی می‌تواند مفید باشد.

---

چکیده

زمینه و هدف: در جوامع امروزی سالمندان یکی از گروه‌های اجتماعی رو به رشد هستند که با توجه به هرم سنی اهمیت روز افزونی یافتند. از این رو، این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی پروتکل مبتنی بر یکپارچه نگری بر کاهش پریشانی روان‌شناختی سالمندان انجام شد.

مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون – پس آزمون به همراه گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه سالمندان بود که در نیمه دوم سال 1395 به درمانگاه بیمارستان تخت جمشید کرج مراجعه کردند که از این تعداد 30 نفر به صورت در دسترس انتخاب شده، سپس به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت هشت جلسه 90دقیقه‌ای تحت درمان گروهی پروتکل یکپارچه نگر(تلفیقی از سه درمان شناختی- رفتاری، معنویت درمانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد) قرار گرفتند. در این پژوهش، برای گردآوری داده‌ها، از فرم کوتاه پرسش‌نامه پریشانی روان‌شناختی(DASS) در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. داده‌ها با استفاده از نرم افزارSPSS  نسخه 19 با روش تجزیه و تحلیل کوواریانس تحلیل شد.

یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که پروتکل مبتنی بر یکپارچه نگر منجر به تفاوت معنادار آماری(05/0>p) بین مراحل پیش آزمون و پس آزمون در نمره پریشانی روان‌شناختی شده است.

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، می‌توان از پروتکل مبتنی بر یکپارچه نگری به عنوان روش درمانی مناسب و موثر در کاهش پریشانی روان‌شناختی سالمندان استفاده نمود.

---

---

زمینه و هدف: سالمندان و به‌ویژه سـالمندان سـاکن خانـه سالمندان ،گروه آسیب‌پذیری هستند که نامطلوب بودن وضعیت تغذیه‌ای و عدم کفایت دریافت مواد مغذی آنها زمینه را برای بروز بیماری‌ها و افزایش هزینه‌های بهداشتی فراهم می‌کند. مطالعه حاضر با هدف مقایسه شاخص کیفیت تغذیه‌ای (Index of Nutritional Quality :INQ) بین سالمندان ساکن و غیرساکن خانه‌های سالمندان و بررسی ارتباط آن با سطح سرمی پروتئین واکنش‌پذیر C با حساسیت بالا (high sensitive C-reactive protein: hs-CRP) انجام یافت.
مواد و روش ها: در این مطالعه مورد شاهدی در بین 164 سـالمند (76 سالمند ساکن خانه‌های سالمندان و 88 نفر گروه کنترل غیر‌ساکن در خانه‌های سالمندان و همسان‌شده از نظر سن و جنس) در استان آذربایجان شرقی شهر تبریز انجـام شد. شاخص‌های تن‌سنجی اندازه‌گیری و نمایه توده بدنی محاسبه و جهت ارزیابی دریافت غذایی در سالمندان ساکن خانه‌های سالمندان از پرسش‌نامه ثبت غذایی سه روزه و ترازوی دیجیتالی توزین و ثبت شد. سـپس، داده‌های غذایی با استفاده از نرم‌افزار تغذیه‌ای Nutritionist ІV تحلیل شد. نمونه خون جهت اندازه‌گیری سطح سرمی hs-CRPجمع‌آوری شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد.
ملاحظات اخلاقی: این مطالعه در کمیته اخلاق پژوهش دانشگاه علوم پزشکی تبریز به ثبت رسیده است (کد اخلاق: TBZMED.REC.1394.152).
یافته ها: در مطالعه حاضر، تفاوت معناداری در امتیاز INQ برای تمام مواد مغذی به جز ویتامین‌های A ،‌D ،‌E، بیوتین، ویتامین B6، اسید فولیک و آهن بین دو گروه وجود داشت (0/50 نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، توجه بیشتر به وضعیت تغذیه سالمندان، به‌خصوص سالمندان ساکن خانه‌های سالمندان توصیه می‌شود. همچنین به نظر می‌رسد رژیم غذایی غنی از مواد ریز‌مغذی، به‌ویژه ویتامین D، کلسیم و ویتامین B12 ممکن است بتواند از ایجاد التهاب در این گروه سنی پیشگیری کند.

---

---

مقدمه: امروزه افزایش شیوع دیابت و عوارض آن در سالمندان به‌عنوان یکی از مشکلات چالش برانگیز بخش سلامت است. از مهم‌ترین استراتژی‌ها مدیریت دیابت در سالمندان آموزش رفتارهای خود مراقبتی می‌باشد که نیازمند پرستاران توانمند در زمینه آموزش دیابت است. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر توانمندسازی پرستاران بر خود مراقبتی و کنترل HbA1c سالمندان مبتلابه دیابت نوع دو مقیم در مراکز سالمندی انجام شد.
روش کار: پژوهش نیمه تجربی حاضر به صورت تک گروهی بر روی 32 نفر از پرستاران و 30 نفر از سالمندان مبتلابه دیابت نوع دو مقیم در سرای سالمندان به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انجام شد. پرستاران در کارگاه یک روزه توانمندسازی در زمینه دیابت نوع دو شرکت کردند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته از محتوای کارگاه جهت سنجش توانمندی پرستاران، پرسشنامه خود مراقبتی توبرت و گلاسکو و شاخص آزمایشگاهی HbA1c برای سالمندان بود. داده‌ها با استفاده از Spss نسخه 20 در سطح معناداری 05/0 تجزیه‌وتحلیل شدند. پژوهش حاضر با کد اخلاق IR.IAU.KHUISF.REC.1398.190 در کمیته اخلاق دانشگاه آزاد اسلامی - واحد اصفهان (خوراسگان) به ثبت رسیده است.
یافته‌ها: بر اساس یافته‌ها میزان توانمندی پرستاران بعد از کارگاه نسبت به قبل از آن دارای تفاوت آماری معنی‌دار بود (001/0P=). میانگین نمرات سالمندان قبل و سه ماه بعد از توانمندسازی پرستاران از نظر رفتارهای خود مراقبتی (000/0P=) و شاخص HbA1c (000/0P=) معنی‌داری بود.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد کـه توانمندســازی پرستاران دارای پتانسیل‌های مطلــوبی جهت تغییر برآیندهای خود مراقبتی در سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو مقیم در سرای سالمندان است و بـا تمرکـز بـر رویکرد توانمندسازی پرستاران می‌توان گام‌های مثبتـی در مدیریت دیابت و HbA1c این گروه برداشت.
 

---

مقدمه: افزایش روزافزون جمعیت سالمندان، نیازمند تحقیقات بیشتری برای شناسایی اولویت‌های بهداشتی این گروه، به ویژه در شرایط بحرانی مانند همه‌گیری COVID-19 است. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین مؤلفه‌های مؤثر بر رضایت زناشویی و ارتباط آن با سبک زندگی در شهر ارومیه در سال 1400 انجام شد.

روش کار: در این مطالعه توصیفی– تحلیلی از نوع مقطعی همبستگی، 170 سالمند متأهل ساکن ارومیه از طریق نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. علاوه بر پرسشنامه متغیرهای دموگرافیک، از پرسشنامه‌های رضایت زناشویی Haynes و سبک زندگی Miler استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری توصیفی (میانگین و انحراف معیار، فراوانی و درصد) و تحلیلی (ضرایب همبستگی Pearson، رگرسیون خطی چندگانه) در سطح معنی‌داری 0/05 ≥ P مورد تجزیه‌ و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: مدل رگرسیون خطی چندگانه گام به گام نیز نشان داد که متغیرهای سبک زندگی (0/364- = ß)، سن (0/425 = ß)، تعداد فرزندان (0/143- = ß)، شغل (0/425 = ß) و بیماری 3/803- = ß) بیشترین سهم را در پیش‌بینی رضایت زناشویی داشت. مدل رگرسیون سایر متغیرهای جمعیت‌شناختی را حذف کرد.

نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که متغیرهای سبک زندگی و جمعیت‌شناختی مانند سن، تعداد فرزندان، شغل و بیماری بیشترین سهم را در پیش‌بینی رضایت زناشویی دارند. لذا به نظر می‌رسد طراحی خدمات مشاوره‌ای در مراکز جامع سلامت برای این گروه ضروری است تا مشاوران بتوانند سبک زندگی سالم جهت بهبود روابط زناشویی را به سالمندان آموزش دهند.

---

مقدمه: این مطالعه با هدف بررسی تأثیر پروتکل تمرینی گیت به عقب بر نوسانات پاسچری(وضعیتی) و تعادل مردان سالمند با سابقه زمین خوردن انجام شد.
روش کار: ﺗﻌﺪاد 28 نفر سالمند سالم و با سابقه زمین خوردن در ایﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺷﺮﮐﺖ ﮐﺮدﻧﺪ. پروتکل گیت به عقب به عنوان متغیر مستقل و میانگین پارامترهای انحرافات وضعیتی دامنه، جابجایی مرکز فشار ، سرعت مرکز فشار و شتاب مرکز فشار به عنوان متغیرهای وابسته مورد بررسی قرار می گیرد. از فورس پلیت کیستلر برای ارزیابی نوسانات وضعیتی  استفاده شد. آزمون تحلیل واریانس اندازه های تکراری طرح مختلط در سطح معنی داری 05/0 استفاده گردید.
یافته ها: تفاوت معنی داری در دامنه قدامی-خلفی و شتاب داخلی-خارجی مرکز فشار بین افراد سالمند سالم با افراد دارای سابقه زمین خوردن وجود ندارد(05/0> P). افراد دارای سابقه زمین خوردن از دامنه داخلی-خارجی ، جابجایی قدامی-خلفی، سرعت و شتاب قدامی-خلفی مرکز فشار بیشتری برخوردار بودند(001/0P =)، ولیکن از جابجایی داخلی-خارجی(000/0P =)  و سرعت داخلی-خارجی مرکز فشار (005/0P =) پایین تری برخوردار بودند.
نتیجه گیری: تغییر در پارامترهای مرکز فشار ممکن است پیش بینی کننده خطر سقوط در سالمندان باشد. پارامترهای  مرکز فشار از حساسیت متفاوتی برای شناسایی تفاوت‌های ظریف در کنترل وضعیت برخوردار هستند. پاسخ پارامترهای مختلف تحت تاثیر مکانیزم‌های جبرانی، ضعف و اختلالات تعادلی قرار می گیرند. پروتکل گیت به عقب یک مداخله هدفمند برای بهبود تعادل و پایداری سالمندان مبتلا به سقوط است.