22 نتیجه برای حافظه
محمدرضا پالیزوان، هاجر رجبیان، الهه میرزازاده، یحیی ژند، احسان اله غزنوی راد،
دوره 11، شماره 4 - ( 10-1387 )
چکیده
مقدمه: اگر چه نقش هورمون‌های استروئیدی در فعال شدن و حفظ اعمال تولید مثلی به خوبی ثابت شده است، شواهد روز افزون حکایت از تاثیر این هورمون‌ها بر روی حافظه و یادگیری دارند. این اثرات پیچیده بوده و بستگی به نوع یادگیری، جنس، سن و نیز محلی که در معرض هورمون‌های استروئیدی قرار می‌گیرد دارند. این مطالعه جهت تعیین نقش تجویز پروژسترون به موشهای تازه متولد شده بر روی توانایی یادگیری آنها در ماز آبی موریس پس از بلوغ طراحی شده است. روش کار: این تحقیق تجربی بر روی 36 موش صحرایی نر و ماده تازه متولد شده نژاد ویستار انجام گرفت. موش‌ها به شکل تصادفی به شش گروه تقسیم شدند که عبارت بودند از: موشهای ماده با تزریق پروژسترون، موشهای نر با تزریق پروژسترون، موشهای ماده با تزریق روغن کنجد، موشهای نر با تزریق روغن کنجد و موشهای نر و ماده کنترل. سپس گروههای پروژسترونی، هورمون را با غلظت 100 میلی گرم به ازاء هر کیلوگرم وزن حیوان و گروههای روغن کنجدی هم حجم پروژسترون، روغن کنجد را در روزهای 1 و یا 2 بعد از تولد دریافت کردند. 60 روز پس از تزریق حافظه فضایی آنها در ماز آبی موریس مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج: تجویز روغن کنجد به موشهای ماده تازه متولد شده (ولی نه موشهای نر) سبب افزایش میزان حافظه فضایی در آنها نسبت به گروه کنترل و پروژسترون گردید(05/0p<). اضافه کردن پروژسترون به روغن کنجد سبب شد یادگیری آنها تا سطح گروه کنترل کاهش یابد. نتیجهگیری: نتایج تحقیق این فرضیه را که پروژسترون سبب اختلال در حافظه فضایی مرجع در موشهای ماده می‌گردد تایید می‌نماید.
محمود سلامی، غلامعلی حمیدی، زهرا آقانوری، مژگان دادخواه،
دوره 11، شماره 4 - ( 10-1387 )
چکیده
مقدمه: پیام‌های حسی و فعالیت ذاتی مدارهای نورونی در ابتدای زندگی تکامل سیستمهای حسی را به طور عمیقی تحت تاثیر قرار می‌دهند. یکی از راه‌های بررسی نقش سیگنال‌های حسی محیطی در تکامل عصبی، محرومیت از نور از طریق پرورش حیوانات در تاریکی کامل است. روش کار: در این مطالعه تجربی 18 موش صحرایی نر نژاد ویستار در سن 75 روزگی در دو گروه تحت آزمایش قرار گرفتند. یک گروه در دوره طبیعی نور- تاریکی نگهداری شدند (گروه شاهد) و گروه دیگر از زمان تولد تا هنگام انجام آزمایشات و نیز در طول این دوره در تاریکی کامل پرورش یافتند (گروه مورد). حافظه فضایی حیوانات پس از رها شدن در ماز آبی موریس بررسی شد. مدت زمان لازم برای یافتن سکوی نجات و نیز مسافت پیموده شده طی آن محاسبه گردید و عملکرد موشهای صحرایی در دو گروه مورد مقایسه قرار گرفت. در هر روز 4 جلسه آزمایش انجام می‌شد و مطالعه 6 روز ادامه یافت. سپس آزمایشات پروب و پس از پروب برای نشان دادن میزان پایداری یادگیری انجام شدند. نتایج: در زمان رسیدن به سکوی نجات، حیوانات گروه شاهد برتری قابل توجهی نسبت به همتایان خود در گروه مورد نشان دادند(009/0p<). همچنین موشهای پرورش یافته در شرایط استاندارد نور – تاریکی مسافت کمتری را برای یافتن سکو طی می‌کنند(034/0p<). عملکرد بهتر گروه شاهد نسبت به گروه مورد در نیمه اول آزمایشات مشاهده شد اما این دو گروه بتدریج رفتار مشابهی را در ماز بروز می‌دادند. نتیجه گیری: محرومیت از نور میتواند جستجوی فضایی در ماز آبی را تحت تاثیر قرار دهد بگونه‌ای که حیوانات توانایی کمتری در یافتن سکوی نجات ماز براساس علائم فضایی اطراف نشان می‌دهند.
ابراهیم نبئی، فرشته معتمدی، سید محمد علی شریعت زاده، معصومه نبئی،
دوره 12، شماره 2 - ( 7-1388 )
چکیده
مقدمه: خواب با حرکات سریع چشم‌ها (مرحله رم) در پردازش حافظه نقش دارد. دوره زمانی متعاقب یادگیری که در آن مقدار خواب رم بالاتر از سطوح نرمال بوده و اعمال محرومیت از آن باعث اختلال در حافظه می شود را پنجره‌های خواب متناقض می‌گویند. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط خواب رم و حافظه از طریق ثبت امواج مغزی و اعمال محرومیت در موش صحرایی نژاد ان- ماری میباشد. روش کار: در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی موشهای صحرایی نر نژاد ان- ماری تحت آموزش فعال دو طرفه یک جلسه 100 تریالی قرار گرفتند. یک هفته بعد حافظه مورد آزمایش قرار گرفت. در بخش الکتروفیزیولوژی فاکتورهای مختلف خواب و بیداری در سطوح پایه و 4-1 ساعت پس از آموزش ثبت شدند. در بخش رفتاری حیواناتی که به مرز 70درصد یادگیری رسیدند در دو دوره 4-1 و 8-5 ساعت پس از یادگیری توسط تکنیک سکوی آب از خواب رم محروم شدند. نتایج: میزان خواب رم در گروهی که به70 درصد یادگیری رسیدند در 4-1 ساعت متعاقب یادگیری نسبت به سطوح پایه (01/0p<) و گروهی که به مرز 70درصد یادگیری نرسیدند بیشتر است (05/0 p<). سایر فاکتورها بین دو گروه و قبل و بعد از آموزش تفاوت معنی‌داری نشان ندادند. در بخش رفتاری تنها حیوانات محروم در 4-1 ساعت پس از یادگیری نسبت به گروه شاهد اختلال در حافظه را نشان دادند (05/0 p<). نتیجه گیری: خواب متناقض افزایش یافته در 4-1 ساعت پس از یادگیری تحت شرایط فوق در تثبیت حافظه موثر است و این دوره را می توان به عنوان پنجره خواب متناقض مطرح نمود.
مرتضی کفایی رضوی، سعیده ابراهیم پور، مریم طهرانی پور، مرتضی بهنام رسولی،
دوره 13، شماره 2 - ( 4-1389 )
چکیده
زمینه و هدف: از دیدگاه فیزیولوژیک حافظه به واسطه تغییراتی در قابلیت هدایت سیناپسی از نورونی به نورون بعد ایجاد میشود. این تغییرات موجب پیدایش مسیرهای تسهیلی برای هدایت پیام می‌گردد. در گیاه شاهدانه بیش از 61 ماده شیمیایی یافت میشود که کانابینوئید نامیده میشوند. هدف از این تحقیق بررسی اثر عصاره آبی بذر این گیاه بر تثبیت حافظه طولانی مدت میباشد. مواد و روش‌ها: در این تحقیق تجربی- آزمایشگاهی ابتدا تعداد 40 راس رت با وزن تقریبی 320-250 گرم به 4 گروه تجربی و یک گروه شاهد تقسیم شدند. بذر گیاه توسط روش سوکسله عصارهگیری شد. برای تثبیت حافظه تست توسط روش ماز آبی موریس در 7 جلسه و در هر جلسه با 4 کارآزمایی برای هر رت صورت گرفت. گروههای تجربی 1 ، 2 ، 3 و 4 به ترتیب با دوزهای 50 ، 100، 150، 210 میلی گرم بر کیلوگرم به روش داخل صفاقی تزریق شدند. موقعیت سکوی پنهان پس از تثبیت حافظه تغییر داده شد و تست موریس به مدت 5 روز تکرار گردید. یافتهها: گروهای تجربی 1 ، 2 و 3 نسبت به گروه شاهد کاهش معنی‌داری در زمان یادگیری داشته است(05/0p<) در حالی که گروه تجربی 4 نسبت به گروه شاهد اختلاف معنی‌داری را نشان نداد. نتیجه گیری: احتمال میرود این تقویت دراز مدت حافظه از طریق مکانیسم دپولاریزاسیون سیناپسی مهاری و دپولاریزاسیون سیناپسی تحریکی در ناحیه CA1 ژیروس دندانهای هیپوکامپ ایجاد شود که با تنطیم آزاد سازی میانجی موجب پلاستی سیتی نورونی میشود.
غلامرضا چلبیانلو، میر تقی گروسی فرشی، علی اکبر ملکی راد، علی هاشم زاده،
دوره 13، شماره 2 - ( 4-1389 )
چکیده
زمینه و هدف: حافظه یکی از اصلیترین کارکردهایی است که در اختلالات نورولوژیکی دچار آسیب میشود. با توجه به تاثیر پذیری حافظه از هیجانات، تاثیر حالات خلقی بر حافظه بیماران مبتلا به آلزهایمر، تومور مغزی و افراد عادی مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: در این مطالعه علی- مقایسهای، 26 نفر مبتلا به آلزهایمر، 38 نفر تومور مغزی و 30 نفر از افراد عادی به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شده و توسط تکلیف کامپیوتری مربوط به حافظه در دو بعد حافظه یادآوری آشکار یا بازشناسی و حافظه ضمنی مورد آزمایش قرار گرفتند. یافتهها: بیماران آلزهایمر عملکرد بسیار ضعیفی در تکالیف حافظه نشان دادند. در حافظه آشکار بیماران مبتلا به آلزهایمر لغات غمگین و تهدید کننده بیشتری را به یادآوردند. در حالت کلی در حافظه آشکار و ضمنی، افراد مبتلا به آلزهایمر و تومور مغزی به ترتیب در مقایسه با افراد عادی عملکرد ضعیفی داشتند. نتیجهگیری: پردازشهای شناختی مبتلایان به آلزهایمر در صورت مواجهه با محرکهای ساده هیجانی، تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
مهرداد روغنی، محسن خلیلی، توراندخت بلوچ نژاد مجرد، امین حیدری،
دوره 14، شماره 1 - ( 1-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: دیابت قندی در دراز مدت با اختلالاتی در یادگیری، حافظه و شناخت همراه میباشد. با توجه به وجود شواهدی مبنی بر اثر ضد دیابتی هسپرتین، اثر تجویز درازمدت هسپرتین بر یادگیری و حافظه در موشهای صحرایی دیابتی مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی، تعداد 40 موش صحرایی نر به پنج گروه کنترل، کنترل تحت تیمار با هسپرتین، دیابتی، و دیابتی تحت درمان با هسپرتین یا گلیبن کلامید تقسیم شدند. برای بررسی حافظه و یادگیری حیوانات، میزان عملکرد رفتاری از نظر تاخیر اولیه و تاخیر در حین عبور در آزمون اجتنابی غیر فعال و در صد رفتار تناوب با استفاده از ماز Y تعیین گردید. یافتهها: کاهش تأخیر در حین عبور در موشهای دیابتی (01/0p<) و دیابتی تحت تیمار (05/0p<) در مقایسه با گروه کنترل مشاهده گردید و تفاوت موجود بین این دو گروه از نظر آماری معنی‌دار نبود. درصد تناوب نیز در حیوانات دیابتی به طور معنی‌داری کمتر از گروه کنترل بود (05/0p<) و درصد تناوب در گروه دیابتی تحت تیمار با هسپرتین تفاوت معنی‌داری را با گروه دیابتی نشان داد(05/0p<). نتیجه گیری: تجویز دراز مدت هسپرتین هر چند بر توانایی نگهداری اطلاعات در انبار حافظه و به یادآوری آنها در حیوانات دیابتی در آزمون اجتنابی غیر فعال تاثیر ندارد ولی موجب بهبود حافظه فضایی کوتاه مدت در حیوانات دیابتی میشود.
اکرم عیدی، طاهره اشراقی، علی حائری روحانی، مریم عیدی، مهسا جولاییان،
دوره 15، شماره 1 - ( 1-1391 )
چکیده
زمینه و هدف: گزارشات مبتنی بر ارتباط بین ویتامین 12B و عملکرد شناختی وجود دارد. در بیماران با کاهش حافظه، اندازه‌گیری ویتامین 12B سرم به صورت روزمره جهت تشخیص اولیه انجام میشود. با توجه به نقش سیستم کولینرژیک و ویتامین 12B در فرایند حافظه، در تحقیق حاضر اثر میانکنش بین ویتامین 12B و نیکوتین بر به یادآوری حافظه با استفاده شیوه احترازی غیرفعال در موشهای صحرایی نر بالغ مورد ارزیابی قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: تحقیق حاضر مطالعه‌ای تجربی است. داروها شامل ویتامین 12B (دوزهای 01/0، 02/0، 03/0، 05/0، 1/0 و 1 میکروگرم بر رت) و نیکوتین (دوزهای 1/0، 5/0 و 1 میکروگرم بر رت) می‌باشند که تیمار به صورت درون بطن مغزی بلافاصله بعد از جلسه آموزش انجام گردید. تمامی داروها به صورت درون بطن مغزی در حجم 1 میکرولیتر بلافاصله پس از جلسه آموزش تیمار گردید. ارزیابی میزان به یادآوری حافظه با استفاده از شیوه احترازی غیر فعال صورت گرفت. آزمون بیادآوری 24 ساعت پس از جلسه آموزش جهت تعیین حافظه دراز مدت انجام گردید. دادهها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه تحلیل شدند.
یافتهها: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که ویتامین 12B و نیکوتین موجب افزایش معنی‌داری در به یادآوری حافظه در حیوانات گردیده است. نیکوتین موجب افزایش معنی‌داری در پاسخ ویتامین 12B در به یادآوری حافظه در حیوانات می‌گردد.
نتیجهگیری: احتمالا ویتامین 12B از طریق تحت تأثیر قرار دادن سیستم کولینرژیک در فرایند به یادآوری حافظه عمل میکند.
مژگان ترابی، مهدی فیروزان، مهناز کسمتی،
دوره 16، شماره 12 - ( 12-1392 )
چکیده
زمینه و هدف: مطالعات نشان دادهاند که سیستم کولینرژیک مرکزی میتواند بر حافظه حیوان در تعیین مکان اشیاء موثر باشد، اما اطلاعات کافی در رابطه با مصرف مواد موثر بر این سیستم در دوران بارداری بر تشخیص شی جدید نسبت به شی قدیم و اثر آن بر جنین ها وجود ندارد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثر مصرف لسیتین (به عنوان منبع کولین) در دوران بارداری و شیردهی بر رفتار تشخیص اشیاء به عنوان شاخصی از حافظه شناختی در زاده ها ی نر و ماده موش صحرایی می باشد.
مواد و روش ها: در مطالعه تجربی حاضر، رت های ماده با میانگین وزنی 10±160گرم در طول بارداری (22 روز) تا سن 21 روزگی زاده‌ها توسط مقادیر مختلف لسیتین و یا حامل آن گاواژ گردیدند. گروه‌ها شامل: کنترل (بدون دریافت هرگونه دارو)، شاهد و دو گروه دریافت کننده لسیتین با مقادیر 120 و 240 میلی گرم/کیلوگرم بودند. زاده‌ها پس از تفکیک جنسی، در 36 روزگی جهت بررسی حافظه تشخیصی مورد آموزش قرار گرفتند. تعداد زاده ها در هر گروه برای هر جنس 7 سر بود.
یافته ها: نتایج نشان داد که مصرف لسیتین 240 میلی گرم/ کیلوگرم در زاده های ماده سبب افزایش زمان قرار گیری در کنار شی جدید نسبت به گروه شاهد شده است (05/0p< ) در حالی که در سایر گروه‌ها تفاوتی بین زاده‌ها وجود نداشت.
نتیجه گیری: مصرف لسیتین در دوران بارداری و شیردهی مادران سبب تغییر در حافظه تشخیصی در زاده های ماده می‌گردد و همچنین جنسیت میتواند منشأ بروز اثرات متفاوتی از این ترکیب در بدن حیوان باشد.
آمنه رضایوف، محمد رضا زرین دست، نیلوفر دربندی،
دوره 17، شماره 6 - ( 6-1393 )
چکیده
زمینه و هدف: مورفین در فرآیندهای حافظه و یادگیری دخالت داشته و هسته آکومبنس با داشتن نقش کلیدی در مسیر پاداش در حافظه القاء شده توسط مورفین شرکت دارد. با توجه به نقش سیستم کولینرژیک در میانجی گری اثرات مورفین بر حافظه و یادگیری، در مطالعه حاضر اثرات تزریق آنتاگونیست‌های سیستم کولینرژیک، آتروپین، اسکوپولامین و مکامیل آمین در هسته آکومبنس به تنهایی و یا همراه با مورفین بر به خاطر آوری حافظه و یادگیری وابسته به حالت مورفین بررسی شد.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه پژوهشی اصیل رت‌ها به صورت دوطرفه در هسته آکومبنس کانول گذاری شده و بازخوانی حافظه به روش اجتنابی غیر فعال بررسی شد. سطح معنی‌داری نیز کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد.
یافتهها: تزریق زیر جلدی مورفین پس از آموزش به صورت وابسته به دوز منجر به کاهش بازخوانی حافظه شد، در حالی که تزریق مجدد مورفین در روز آزمون منجر به حافظه وابسته به وضعیت مورفین گردید. تزریق آتروپین، مکامیل آمین و اسکوپولامین در دوزهای مختلف به تنهایی به داخل هسته آکومبنس نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی‌داری را در بازخوانی حافظه نشان نداند اما تزریق پیش از آزمون این داروها قبل از تزریق مورفین به صورت وابسته به دوز یادگیری وابسته به حالت مورفین را کاهش داد.
نتیجهگیری: حافظه در حیوانات میتواند تحت تاثیر مورفین قرار گرفته و اوپیوئیدها قادر به ایجاد یادگیری وابسته به حالت می‌باشند. غیرفعال سازی گیرندههای استیل کولینی در هسته آکومبنس در میانجی‌گری یادگیری وابسته به حالت مورفین دخالت دارد.
زینب سرقلی نوترکی، مهناز کسمتی، مهدی پورمهدی بروجنی،
دوره 18، شماره 7 - ( 7-1394 )
چکیده
زمینه وهدف: عدم عبورمنیزیم ازسد خونی- مغزی، چالشی جدی برای استفاده درمانی این عنصر در بیماری های نورولوژیک میباشد. اما اخیراً کاربرد نانوذرات اکسید منیزیم که قادر به عبوراز سدهای بیولوژیک است امیدهای تازه ای را ایجاد نموده است. با توجه به اثرات تقویت کننده نانو ذرات اکسید منیزیم بر حافظه و مشخص نبودن بهترین زمان کاربرد و مدت تاثیر آن، هدف از مطالعه حاضر، مقایسه اثرات تجویز پیش و پس ازآموزش مقادیر مختلف نانواکسید منیزیم بر حافظه بلندمدت بوده است.
موادو روش ها: در این مطالعه تجربی، از 56 سر موش سوری نر بالغ نژاد NMRI درگروه های کنترل ودریافت کننده نانو اکسید منیزیم در دوزهای 1، 5/2 و 5 میلی گرم بر کیلوگرم (به صورت درون صفاقی) پیش و پس از آموزش استفاده شد. حافظه ی دراز مدت موش ها طی یک هفته در روزهای 1، 3 و 7 روز پس از آموزش (دریافت شوک) به روش یادگیری اجتنابی غیرفعال و به کمک دستگاه استپ داون ارزیابی گردید. زمان تاخیر پایین آمدن از سکوی امن، معیار سنجش حافظه در نظرگرفته شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که تزریق پس از آموزش نانواکسید منیزیم در دوزهای 5/2 و 5 میلی گرم بر کیلوگرم، بدون تغییر در فعالیت حرکتی، با افزایش معنی‌دار درزمان تاخیر پایین آمدن از سکوی امن طی مدت یک هفته باعث بهبود حافظه شد(001/0 > p )، ولی در دوز 1 میلی گرم بی تاثیر بود. تزریق پیش از آموزش نانواکسید منیزیم منجربه افزایش نسبی حافظه گردید، اما نسبت به گروه کنترل معنی‌دار نبود.
نتیجه گیری: براساس نتایج فوق، مصرف نانوذرات اکسید منیزیم باعث بهبود حافظه دراز مدت شده و این امر زمانی امکان پذیر است که مرحله آموزش و اکتساب رخ داده باشد، در غیر این صورت تاثیر قابل ملاحظه ای ایجاد نمی نماید.
الهام سلیمانی، ایران گودرزی، کتانه ابراری، تقی لشکر بلوکی،
دوره 19، شماره 2 - ( 2-1395 )
چکیده
زمینه و هدف: مطالعات کمی به بررسی راه‌های ممکن برای جلوگیری از نقص‌های ناشی از قرارگیری در معرض سرب طی دوره بارداری و شیردهی پرداخته‌اند. در این مطالعه اثرات ملاتونین به عنوان هورمونی با ویژگی آنتی‌اکسیدانتی بر روی استرس اکسیداتیو در هیپوکمپ و اختلال یادگیری و حافظه ناشی ازتجویز سرب مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: موشهای باردار از روز 6 بارداری تا پایان شیردهی در معرض تیمارهای کنترل، استات سرب (2/0 درصد محلول در آب آشامیدنی)، استات سرب + ملاتونین و ملاتونین (10 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت گاواژ) قرار گرفتند. در روز 21 پس از تولد، فعالیت آنزیم‌های سوپراکسیددیسموتاز، گلوتاتیون پراکسیداز، کاتالاز و همچنین میزان مالون‌دی‌آلدئید در هیپوکمپ 23 موش نر سنجیده شد. جهت مطالعه رفتاری، 30 روز پس از تولد، 57 موش نر به مدت 6 روز در ماز آبی موریس آموزش دیدند و 24 ساعت بعد تست پروب جهت ارزیابی حافظه انجام گردید.
یافتهها: نتایج نشان داد که تجویز سرب در دوران بارداری و شیردهی میتواند سبب افزایش میزان مالون‌دی‌آلدئید و کاهش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت گلوتاتیون پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز و کاتالاز در فرزندان نر شود. همچنین این تیمار باعث اختلال در اجرای تست ماز آبی موریس گردیده و یادگیری و حافظه فضایی را در فرزندان نر در مقایسه با گروه کنترل کاهش داد. تجویز ملاتونین میزان لیپید پراکسیداسیون را کاهش داد و اختلال یادگیری و حافظه فضایی و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانت را درگروه دریافت کننده سرب بهبود بخشید.
نتیجهگیری: ملاتونین میتواند به عنوان یک داروی نوروپروتکتیو از هیپوکمپ در مقابل عوارض ناشی از سرب در دوره تکوین محافظت کند.
محبوبه عبادی، فاطمه حسینی، فاطمه پهلوان، محمد اسمعیل زاده آخوندی، وحید فرهادی، رقیه اصغری،
دوره 20، شماره 5 - ( 5-1396 )
چکیده
چکیده
زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی تحریک الکتریکی مستقیم مغز(tDCS) بر حافظه فعال افراد مبتلا به افسردگی اساسی بود.
مواد و روش‌ها: روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و پی‌گیری با گروه کنترل میباشد. جامعه آماری پژوهش را مراجعان سرپایی زن مراکز خصوصی روان‌پزشکی و مراکز خدمات مشاوره و روان‌شناختی شهر تهران در نیمه‌ی اول سال 1395 که حداقل یک بار تشخیص اختلال افسردگی را توسط روان‌پزشک دریافت کرده بودند، تشکیل دادند. از این افراد، 30 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس و بر اساس ملاک‌های ورود و خروج به عنوان افراد گروه نمونه در نظر گرفته شدند و به صورت تصادفی منظم در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. تحریک الکتریکی مستقیم مغز(tDCS) در 10 جلسه برای گروه آزمایش انجام شد. در حالی که آزمودنی‌های گروه کنترل چنین مداخله‌ای دریافت نکردند. جهت گردآوری اطلاعات حافظه فعال از آزمون بک استفاده شد. برای آزمون فرضیه پژوهش از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌های مکرر استفاده گردید.
یافتهها: نتایج نشان داد که تحریک الکتریکی مستقیم مغز(tDCS) بر افزایش حافظه فعال تأثیر معناداری داشت و این تأثیر تا مرحله پی‌گیری نیز تداوم یافت.
نتیجهگیری: از این رویکرد درمانی می‌توان در بهبود حافظه فعال در افراد مبتلا به افسردگی اساسی استفاده نمود.
اعظم علی نقی پور، مرضیه توسلی، الهه سید حسینی، ابوالفضل ارجمند،
دوره 20، شماره 7 - ( 7-1396 )
چکیده
چکیده
زمینه و هدف: آسیب های نورونی به دنبال تشنج و صرع یکی از علل اصلی مرگ و میر و ناتوانی در سراسر جهان است. در سال های اخیر، پیش شرطی سازی به عنوان یک راهکار درمانی برای پیشگیری از این آسیب ها مطرح شده است. پیش شرطی سازی پدیده ای است که در آن یک محرک آسیب رسان ضعیف، سبب محافظت در برابر محرک آسیب رسان قوی تر بعدی می شود. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر پیش شرطی سازی اتانول بر اختلال حافظه اجتنابی ناشی از پنتیلن تترازول بود.
مواد و روش ها: در این پژوهش 45 موش بزرگ آزمایشگاهی نر بالغ در محدوده وزنی 180 تا 200 گرم در 5 گروه 9 تایی شامل کنترل، 25/0Eth ، 5/0Eth ،PTZ و گروه Eth (0.5)+PTZ قرارگرفتند. پیش شرطی سازی اتانول به مدت 6 روز قبل از تخریب حافظه با PTZ ایجاد شد. سپس حیوانات در دستگاه یادگیری اجتنابی طی 2 روز آموزش و آزمون بررسی شدند. فعالیت حرکتی حیوانات در دستگاه open field ثبت شد و بیان نسبی mRNA زیر واحد NR1 در هیپوکامپ با تکنیک Real-time PCR اندازه گیری شد.
یافته ها: آزمون آماری آنووای یک طرفه نشان داد پیش شرطی سازی اتانول حافظه اجتنابی حیوان را تخریب نکرد.
همچنین آزمون تعقیبی نشان داد که پیش شرطی سازی اتانول به طور معناداری از تخریب حافظه توسط PTZ جلوگیری کرد و سبب افزایش بیان mRNAزیر واحد NR1 در حیوانات دریافت کننده PTZ شد. فعالیت حرکتی حیوانات گروه های مختلف تفاوت معناداری نداشت.
نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که پیش شرطی سازی اتانول با دوز روزانه 5/0 گرم بر کیلوگرم شش روز قبل از اختلال حافظه اجتنابی ناشی از PTZ سبب نوعی محافظت نورونی در حیوان می شود.
جواد سهرابی اسد آباد، زهره قطب الدین، محمدرضا تابنده،
دوره 20، شماره 9 - ( 9-1396 )
چکیده
چکیده
زمینه و هدف: مطالعات بسیاری نشان دادهاند که داروهای شیمیدرمانی مانند دوکسوروبیسین باعث اختلال حافظه
میشوند. از سوی دیگر، کروسین به عنوان یک ماده شیمیایی جدا شده از زعفران در تقویت حافظه و بهبود حرکت موثر است. بدین جهت در این مطالعه اثر تزریق همزمان کروسین و دوکسوروبیسین بر حافظه احترازی و فعالیت حرکتی در موش صحرایی نر بالغ بررسی شد.
مواد و روش ها: در این مطالعه، تعداد 50 سر موش صحرایی به 5 گروه تقسیم شدند: کنترل، شاهد، دوکسوروبیسین، کروسین و موشهای تیمار شده با تجویز همزمان دوکسوروبیسین و کروسین. در گروه کروسین، کروسین با دوز
30 میلیگرم بر کیلوگرم به صورت روزانه و به مدت 21 روز تزریق شد و در گروه شیمیدرمانی هر موش به مدت 3 هفته (هر هفته یک دوز) دوکسوروبیسین را با دوز 5 میلیگرم بر کیلوگرم دریافت میکردند. گروه درمان، کروسین و دوکسوروبیسین را همزمان دریافت کردند. به گروه شاهد سالین تجویز شد. تمام داروها به روش درون صفاقی تزریق شدند. در پایان، حافظه احترازی، تعادل و رفتار جستجوگرانه به ترتیب با شاتل باکس، روتارود و جعبه باز سنجیده شدند.
یافته ها: حافظه موشهایی که دوکسوروبیسین مصرف کردند در مقایسه با سایر گروه ها کاهش معنی داری یافت (001/0>p) و تیمار با کروسین باعث بهبود حافظه شد (001/0p<). فعالیت حرکتی با استفاده از آزمون های جعبه باز و روتارود، افزایش معنی داری را در گروه درمان نسبت به گروه دوکسوروبیسین نشان داد (001/0>p).
نتیجه گیری: مصرف کروسین به همراه داروهای ضد سرطان نظیر دوکسوروبیسین می تواند یک اثر حفاظتی در مقابل اثرات مضر داروهای شیمیدرمانی بر حافظه و حرکت داشته باشد.
نیلوفر دربندی، حمید رضا مومنی، مهشید تاجیانی،
دوره 20، شماره 10 - ( 10-1396 )
چکیده
چکیده
زمینه و هدف: آلزایمر یک بیماری نورودژنراتیو است که موجب اختلال حافظه، کاهش عملکردهای شناختی، تواناییهای فکری و تغییرات رفتاری می‌گردد. در این مطالعه به بررسی اثر ان استیل سیستئین(NAC) به عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی بر نقص حافظه و تعداد نورون های هرمی ناحیه CA1 در رتهای آلزایمری شده با استرپتوزوتوسین(STZ) پرداخته شد.
مواد و روش ها: 32 سر رت نر نژاد ویستار به 4 گروه تقسیم شدند: گروه شم، گروه استرپتوزوتوسین، گروه تیمار با استرپتوزوتوسین به همراه ان‌استیل‌سیستئین و گروه تیمار با ان‌استیل‌سیستئین به تنهایی. تزریق استرپتوزوتوسین به صورت داخل بطنی در روز اول و سوم پس از کانول گذاری و تزریق ان استیل سیستئین در روز چهارم پس از کانول گذاری به صورت داخل صفاقی انجام گرفت. پس از آزمون رفتاری، حیوانات کشته و مغز آن ها فیکس و تعداد نورونهای سالم ناحیه CA1 هیپوکامپ بررسی شد. تحلیل های آماری از طریق نرم افزار SPSS، آنووا و نرم افزار Prism انجام گرفت. سطح معنی داری 05/0p< در نظر گرفته شد.
یافته ها: تزریق STZبه‌طور معناداری بهخاطرآوری حافظه و تعداد نورونهای سالم ناحیه CA1 را در مقایسه با گروه شم کاهش داد(001/0(p<. استفاده از ان‌استیل‌سیستئین اثرات ناشی از STZ را بر بازخوانی حافظه بهبود بخشید و تعداد نورونهای سالم را در ناحیه CA1 در مقایسه با گروه STZ افزایش داد(001/0(p<. تزریق ان استیل سیستئین به تنهایی اثر معناداری بر بازخوانی حافظه و تعداد نورونهای سالم در ناحیه CA1 هیپوکامپ در مقایسه با گروه شم نداشت(05/0 .(p>
نتیجه گیری: مصرف ان استیل سیستئین سبب بهبود حافظه و افزایش تعداد نورونهای سالم ناحیه CA1 هیپوکامپ در رت های نر آلزایمری شده با استرپتوزوتوسین می شود.
فاطمه جلالوند، معصومه اصل روستا،
دوره 21، شماره 3 - ( 3-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: استرس مزمن بی حرکتی به اختلال در یادگیری و حافظه منجر میشود. مورد (Myrtus communis) دارای خواص آنتیاکسیدانی، ضددیابتی، محافظت کننده کبدی و محافظت کننده عصبی است. هدف از این مطالعه، بررسی اثر عصاره هیدروالکلی برگ مورد بر اختلال حافظه فضایی ناشی از استرس مزمن بی حرکتی در رت های نر بالغ نژاد ویستار است.
مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 80 سر رت نژاد ویستار به 8 گروه (هر گروه شامل 10 سر) تقسیم شدند که عبارت بود از گروه کنترل (بدون تیمار)، گروههای مورد 75/0، مورد 5/1 و مورد3 (که عصاره هیدروالکلی مورد را به صورت گاواژ با دوزهای mg/kgbw 3، 5/1 و 75/0 به مدت 21 روز دریافت میکردند)، گروه استرس (هر روز 6 ساعت به مدت 21 روز متوالی در مقیدکننده قرار گرفتند) و گروههای استرس-مورد75/0، استرس-مورد 5/1 و استرس-مورد3 (که علاوه بر دریافت دوزهای mg/kgbw 3، 5/1 و 75/0 عصاره مورد، با استرس بیحرکتی مواجه شدند). یادگیری و حافظه فضایی حیوانات با استفاده از آزمون ماز آبی موریس مورد بررسی قرار گرفت.
یافته ها: استرس بیحرکتی موجب اختلال در یادگیری و حافظه فضایی حیوانات شد. تیمار عصاره مورد با دوزهای 5/1 و 3 میلیگرم بر کیلوگرم در حیوانات تحت استرس موجب کاهش معنی‌دار مدت زمان و مسافت سپری شده برای رسیدن به سکوی پنهان شد (05/0p<) و مدت زمان سپری شده در ربع دایره هدف را نیز در مقایسه با گروه استرس افزایش داد (05/0p<).
نتیجه گیری: نتیجهگیری میشود که عصاره مورد به صورت وابسته به دوز میتواند یادگیری و حافظه فضایی را در موشهای تحت استرس بهبود بخشد.
اسما محمودی، فرهاد قدیری، علی رشیدی پور،
دوره 21، شماره 4 - ( 5-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: استرس یک تعدیل‌کننده قوی عملکرد حافظه است. انگیختگی هیجانی ازطریق تحریک آمیگدال یا هیپوکامپ بر جنبه‌های مختلف یادگیری و حافظه اثر می‌گذارد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر استرس ناشی از فعالیت ورزشی حاد بر بازتحکیم تکلیف پرتاب دارت آموخته‌شده به شیوه کم‌خطا بود.
مواد و روش‌ها: شرکت‌کنندگان تحقیق شامل60 دختر با میانگین سنی 5/20 بودند که به طور تصادفی در سه گروه هدف و کنترل 1 و کنترل 2 قرار گرفتند. در روز اول هر سه گروه در شرایط یکسان، مهارت پرتاب دارت را به روش کم‌خطا اکتساب کردند و بلافاصله پس از آن خاطرآوری فوری را اجرا کردند. در روز دوم، گروه هدف پس از بازیابی حافظه، در معرض استرس ناشی از فعالیت ورزشی حاد قرار گرفت، درحالی‌که گروه کنترل 1 شرایط استراحت پس از بازیابی حافظه را تجربه نمود و به گروه کنترل 2 بدون بازیابی حافظه، استرس ناشی از فعالیت ورزشی حاد ارائه شد. در طول آزمایش، روند تغییرات کورتیزول بزاق اندازه‌گیری شد. در روز سوم، فراخوانی تاخیری حافظه مورد نظر برای هر سه گروه مورد آزمون قرار گرفت.
یافتهها: نتایج نشان داد گروههای کنترل 1 و 2 در آزمون فراخوانی تاخیری نسبت به آزمون فراخوانی فوری هیچ پیشرفتی در عملکرد پرتاب دارت نداشتند و گروه هدف در همین دوره زمانی، ارتقای معنی‌داری در عملکرد نشان داد (05/0 > p).
نتیجهگیری: نتایج این پژوهش نشان داد که اعمال استرس حاد بعد از بازیابی حافظه، میتواند فرآیند بازتحکیم حافظه حرکتی ضمنی در زنان را ارتقا بخشد.
محمد امین عدالت منش، حبیب الله خدابنده، نوشین یزدانی، سمانه رفیعی،
دوره 21، شماره 6 - ( 9-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: نوروپاتی، شایع‌ترین عارضه عصبی دیابت شیرین است که با آسیب‌های مغزی به ویژه در هیپوکامپ مشخص می‌گردد. مطالعه حاضر اثر عصاره دارچین (CZE) بر حافظه، آسیب نورونی و سطح آنزیم‌های آنتیاکسیدانی در مدل حیوانی دیابت را ارزیابی میکند.
مواد و روش‌ها:50 سر موش صحرایی بالغ نژاد اسپراگ داولی به صورت تصادفی به 5 گروه تقسیم شدند: گروه کنترل، گروهSTZ (50 میلیگرم بر کیلوگرم استرپتوزتوسین، درون صفاقی) و گروههای STZ+CZE100،STZ+CZE200 و STZ+CZE400 که با عصاره دارچین به ترتیب با دوزهای 100، 200 و 400 میلیگرم تیمار شدند. عصاره طی 14 روز و به صورت خوراکی تجویز شد. متعاقب سنجش حافظه کاری و فضایی، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز (CAT) و گلوتاتیون پراکسیداز (GPx) هیپوکامپ به روش الایزا ارزیابی شد. سپس، ارزیابی هیستوپاتولوژیک هیپوکامپ صورت گرفت.
یافتهها: در مقایسه با گروه کنترل، گروه STZ افزایش مدت زمان و مسافت پیمایش تا رسیدن به سکوی مخفی طی ماز آبی موریس، کاهش رفتارهای تناوبی، کاهش دانسیته نورونی و فعالیت CAT و GPx هیپوکامپ را نشان داد (05/0> p). از طرفی، تیمار با عصاره دارچین سبب کاهش مدت زمان و مسافت پیمایش مسیر در ماز آبی و افزایش رفتارهای تناوبی، دانسیته نورونی و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی هیپوکامپ در مقایسه با گروه STZ گردید (05/0> p).
نتیجهگیری: دیابت با کاهش دانسیته نورونی و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی هیپوکامپ، باعث نقص در حافظه فضایی و کاری موشهای صحرایی میشود، درحالی‌که تیمار با عصاره دارچین سبب بهبود این اختلالات نوروپاتولوژیکی می‌گردد.
مریم رحیمی تسیه، فرهاد ولی زادگان، شهربانو عریان،
دوره 22، شماره 1 - ( 1-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: حافظه کاری سیستم نورونی پویایی جهت حفظ و پردازش موقت اطلاعات میباشد. قشر پیش پیشانی (PFC) مرکز اصلی پردازش آن بوده که به‌واسطه سیستمهای نوروترانسمیتری مختلف با ساختارهای دیگر مغز هم‌چون آمیگدال قاعده ای- جانبی (BLA) به تعدیل این حافظه می‌پردازد. در این مطالعه، برهم‌کنش سیستم اوپیوئیدی PFCو سیستم دوپامینرژیک BLA در پردازش حافظه کاری بر اساس تست ماز شعاعی بررسی گردید.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه از رتهای نر نژاد ویستار استفاده شد که با جراحی استریوتاکسیک در نقاط mPFC و BLA کانول‌گذاری شدند. پس از طی دوره ریکاوری، تزریقات درون مغزی انجام گرفت. پارامترهای مربوط به خطاهای حافظه کاری و مرجع طبق پروتکلDSWS محاسبه شدند.
ملاحظات اخلاقی: مطالعه حاضر با کد IR.UMZ.REC.1397.23 در کمیته اخلاق زیستی دانشگاه مازندران به ثبت رسیده است.
یافتهها: تزریق دوز بالای مورفین درون mPFCوکلروپرومازین درون BLA اثرات بهبود دهنده روی حافظه کاری و مرجع داشت (05/0p≤). دوزهای پایین و بالای آپومورفین (005/0 و 5/0 میکروگرم در هر موش) اثرات بهبود دهنده (05/0p≤)، (01/0p≤) و دوز میانه آن (05/0 میکروگرم در هر موش) اثرات کاهشی روی حافظه کاری و مرجع اعمال کرد (01/0p≤). تزریق توأمان دوز بی اثر مورفین (5/0 میکروگرم در هر موش) و دوزهای سه‌گانه کلروپرومازین اثرات بهبود دهنده ناشی از دوز بالای کلروپرومازین را رفع نمود. مورفین در میانکش با آپومورفین، اثرات دوگانه آن روی حافظه کاری و مرجع را تغییر داد. با ثابت نگه داشتن دوز مؤثر مورفین (2 میکروگرم در هر موش) و کلروپرومازین (2 میکروگرم در هر موش) اعمال دوزهای پنج‌گانه آپومورفین، از خطاهای حافظه کاری و مرجع کاست.
نتیجهگیری: یافتهها حاکی از این است که سیستم اوپیوئیدی mPFC و سیستم دوپامینرژیک BLA طی پردازش حافظه کاری و مرجع با یکدیگر در تعامل هستند.
زهرا سلیمی، لطف اله خواجه پور، فرشاد مرادپور، احمدعلی معاضدی، علی پورمتعبد،
دوره 22، شماره 3 - ( 5-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: نیلوتاماید یک آنتیآندروژن خالص و غیراستروئیدی است که در مراحل پیشرفته (متاستاتیک) سرطان پروستات مصرف میشود و به‌عنوان یک آنتاگونیست قوی رقابتی و انتخابی برای گیرندههای آندروژنی عمل میکند. مطالعات انجام شده نشان می‌دهد بین گیرندههای آندروژنی و جنبه‌های شناختی ارتباط وجود دارد. بنابراین به نظر می‌رسد نیلوتاماید از طریق اثر بر گیرندههای آندروژنی میتواند بر یادگیری و حافظه موثر باشد. هدف این مطالعه، ارزیابی اثر نیلوتاماید بر موقعیت‌یابی فضایی در ماز آبی موریس و انعطاف‌پذیری سیناپسی ناحیه CA1 هیپوکمپ در دوران بلوغ موش صحرایی نر میباشد.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی، موشهای صحرایی نر نژاد ویستار به‌طور تصادفی به 4 گروه 9 تایی تقسیم شدند. گروههای موردمطالعه شامل گروه دریافت کننده حلال (DMSO ده درصد) و گروههای دریافت کننده مقادیر مختلف نیلوتاماید (5، 10 و 15 میکروگرم با حجم 5/2 میکرولیتر) میباشد. حلال و دارو به مدت 4 روز قبل از آموزش تزریق می‌شد.
ملاحظات اخلاقی: این مطالعه با کدscu.ac.ir /3061300، 24، 97EE/ در کمیته پژوهشی دانشگاه شهید چمران اهواز به ثبت رسیده است.
یافتهها: نتایج نشان داد که در گروه تحت تیمار با نیلوتاماید (15 میکروگرم)، در روز اول(05/0p<) و دوم (01/0p<) آموزش، زمان سپری شده و مسافت طی شده تا یافتن سکوی پنهان نسبت به گروه دریافت کننده حلال کاهش معنی‌دار داشت. در نتایج حاصل از ثبت پتانسیلهای میدانی مشخص گردید که نیلوتاماید اثر معنی‌داری بر شیب fEPSP و دامنه PS ندارد.
نتیجهگیری: نتایج بیان‌گر این موضوع است که تزریق داخل بطن مغزی نیلوتاماید در دو روز اول باعث بهبود یادگیری فضایی شده، در حالی‌که با افزایش دوره تیمار (4روز) اثری بر یادگیری دیده نمی‌شود.
