زمینه و هدف: امروزه نگرانی های پیشرونده ای در خصوص کاهش سلامت تولیدمثلی مردان وجود دارد. استرس اکسیداتیو به عنوان یکی از مکانیسم های احتمالی ایجاد اختلال در سیستم تولیدمثلی مطرح می شود. بیلهر از جمله گیاهان طب سنتی ایران بوده که خواص افزایشدهندگی توان باروری مردان برای آن پیشنهاد شده است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات بیلهر بر وضعیت اکسیداتیو و پارامترهای تولیدمثلی موشهای صحرایی نر انجام گرفت.
مواد و روشها: در این مطالعه تجربی، موشهای صحرایی نر بالغ سالم به مدت 70 روز مقادیر 100، 200 و 400 میلیگرم بر کیلوگرم عصاره اتانولی برگهای بیلهر را از طریق گاواژ دریافت کردند. نمونههای خون جهت سنجش تستوسترون، LH و FSH اخذ گردید. وزن اندامهای تولیدمثلی، غلظت، قابلیت تحرک و مورفولوژی اسپرم، قطر لوله های اسپرم ساز، ارتفاع اپیتلیوم زایا و نیز سطوح مالوندیآلدئید، سوپراکسید دسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز بافت بیضه ارزیابی شد.
یافته ها: وزن بیضه و اپیدیدیم در موشهای صحرایی تحت تیمار با مقادیر 200 و 400 میلیگرم بر کیلوگرم عصاره به طور معنیداری افزایش یافت. در گروههای تیمار غلظت اسپرم و درصد اسپرمهای با مورفولوژی نرمال به طور معنیداری(05/0>p) بالاتر بود. سطوح سرمی هورمونهای تستوسترون، FSH و LH در گروههای تیمار تفاوتی با گروه کنترل نشان نداد. عصاره بیلهر سطوح مالوندیآلدئید را به طور معنی داری(05/0>p) کاهش داده و موجب افزایش معنیدار (05/0>p) سطوح آنزیمهای سوپراکسیددسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز در بافت بیضه موشهای صحرایی گردید.
نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان میدهد عصاره برگ های بیلهر موجب بهبود پارامترهای تولیدمثلی شده که میتواند به دلیل ویژگی های آنتی اکسیدانی این گیاه باشد.
