---

---

مقدمه: امید زندگی یکی از اندازه های خلاصه سلامت جمعیت است که مقادیر و روند تغییرات آن در طول زمان نتیجه اصلی عملکرد نظام سلامت را نشان می‌دهد. برآورد امید زندگی به روش‌های مستقیم و یا مبتنی بر مدل صورت می‌گیرد. در این بررسی برآورد امید زندگی مردم ایران به روش مستقیم در سال 1382 صورت گرفته است. روش کار: در یک مطالعه اکولوژیک، جهت محاسبه جدول عمر دوره‌ای خلاصه سال 1382 برای 23 استان از 28 استان کشور، تعداد موارد مرگ ثبت شده برای گروه‌های سنی و جنسی در این 23 استان در سال 1382 از نظام ثبت مرگ وزارت بهداشت مورد استفاده قرار گرفت. کم شماری مرگ بالای 4 سال به روش تعادل رشد براس برآورد و اصلاح شد. برای میزان‌های مرگ زیر یک‌سال و 4-1 سال از مقادیر آنها با مخرج موالید زنده طبق مطالعه جمعیت و سلامت سال 1379 استفاده شد. برای مقدار کل جمعیت 23 استان از اطلاعات وزارت بهداشت استفاده شد. توزیع جمعیت بر حسب سن و جنس یک بار مشابه با توزیع جمعیت سال 79 مطالعه جمعیت و سلامت و بار دیگر بر اساس پیشبرد جمعیت کل کشور از سرشماری سال 75 در نظر گرفته شد. جمعیت 23 استان معادل 73 درصد جمعیت کل 28 استان کشور در سال 1382 بود. با استفاده از جمعیت و مرگ به دست آمده، امید زندگی بر حسب سن و جنس برای 23 استان برآورد شد. فرض شد که توزیع جمعیت و مرگ 23 استان با کل 28 استان کشور در سال 1382 برابر است و بنابر این امید زندگی به دست آمده برای 23 استان برابر با امید زندگی کل کشور است. حساسیت نتایج نسبت به فرض‌های مطالعه سنجیده شد. حدود اطمینان 95 درصد به روش مونت کارلو محاسبه شدد. نتایج: امید زندگی در بدو تولد برای مردم ایران در سال 1382 بر اساس داده‌های وزارت بهداشت، 56/71 سال برای کل جمعیت (حدود اطمینان 95 درصد: 62/71 - 52/71)، 09/70 سال برای مردان (16/70 - 02/70) و 17/73 سال برای زنان (24/73 - 10/73) برآورد شد. حساسیت نتایج نسبت به فرض‌های مطالعه کمتر از نیم درصد بود. نتیجه گیری: برآورد امید زندگی برای جمعیت ایران در سال 1382 به روش مستقیم از مقادیر برآورد با روش‌های مبتنی بر مدل توسط مرکز آمار ایران 8/0 سال و توسط آژانس های سازمان ملل 5/2-1 سال بالاتر می‌باشد که به دلیل تفاوت در روش برآورد میزان‌های اختصاصی سنی و جنسی مرگ می باشد.

---

مقدمه: از اواخر تیرماه سال 1384 براساس گزارش مرکز مدیریت بیماری‌، یک همه گیری ناشی از ویبریوکلرا سروتیپ Inaba از اواخر تیرماه شروع شد. هدف از اجرای مطالعه حاضر استفاده از مطالعات انجام شده به صورت یک جا برای مشخص کردن منبع عفونت بوده است. روش کار: مطالعه حاضر یک متاآنالیز است مطالعات انجام شده در استان‌های قم، مرکزی، گلستان، کرج و قزوین که همگی به صورت مورد شاهدی بودند، انتخاب و وارد مطالعه گردیدند. تعداد موارد بیمار که از این دانشگاه‌ها در این همه‌گیری گزارش شده، 531 نفر بوده است. در این مطالعه اندازه اثر هر یک از مواجهه‌های مورد نظر با محاسبه نسبت احتمال، یک کاسه شده با روش‌های Random و Fixed اندازه‌گیری شدند. در این مطالعه از نرم افزار Stata ویرایش 8 استفاده گردید. نتایج: مقدار نسبت شانس محاسبه شده برای سابقه مسافرت به خارج از استان 64/1 (حدود اطمینان 95%: 98/0 تا 88/1) بود. نسبت شانس محاسبه شده برای مواجهه‌های استفاده از بستنی غیر پاستوریزه، نشستن دست‌ها پس از توالت، خوردن غذای خارج از منزل، خوردن میوه و مصرف سبزی خام به‌ ترتیب 88/. (حدود اطمینان 95%: 48/0 تا 61/1) ، 72/3 (حدود اطمینان 95%: 86/0 تا 05/16)، 38/2 (حدود اطمینان 95%: 46/1 تا 90/3)، 97/0 (حدود اطمینان 95%: 42/0 تا 18/2) ، 36/5 (حدود اطمینان 95%: 4/2 تا 12) به دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده در بالا به نظر می‌رسد که در استان‌هایی که مطالعه انجام شده، بین استفاده از غذای بیرون و بیماری و نیز بین مصرف سبزی خام و بیماری رابطه معنی‌دار وجود داشته است.

---

چکیده مقدمه: مصرف خود سرانه داروها به عوارض داروها می‌افزاید و این امر در زنان به دلیل واقع شدن در دوران بارداری و شیردهی از اهمیت مضاعفی برخوردار می‌باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش براساس مدل اعتقاد بهداشتی بروضعیت خود درمانی مادران شهر اراک صورت گرفت. روش کار: در طی یک کارآزمایی بالینی 300 نفر از مادران مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر اراک شرکت داشتند. روش گردآوری اطلاعات پرسش‌نامه تنظیم شده براساس مدل اعتقاد بهداشتی و چک لیست عملکرد مادران در خصوص مصرف خودسرانه داروها بود. قبل از مداخله آموزشی پرسش‌نامه و چک لیست برای هر دو گروه مورد و شاهد تکمیل و سپس مداخله آموزشی برای گروه مورد در طی یک ماه و در قالب 4 جلسه آموزشی 60 دقیقه‌ای انجام گردید. 3 ماه پس از مداخله در هر دو گروه مورد و شاهد اطلاعات مجدداً گردآوری و تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: قبل از مداخله آموزشی میزان‌های آگاهی، حساسیت، شدت و منافع درک شده در زمینه خود درمانی در حد متوسط و عملکرد مادران در زمینه مصرف خودسرانه داروها بیشتر از حد متوسط بود ولی پس از مداخله آموزشی بین دو گروه مورد و شاهد در همه متغیرهای ذکر شده اختلاف معنی‌داری ایجاد شد و عملکرد مادران نیز در زمینه خوددرمانی کاهش یافت(05/0>p). نتیجه گیری: با افزایش میانگین نمره اجزای مدل اعتقاد بهداشتی شامل آگاهی، حساسیت، شدت و منافع درک شده و عملکرد در زمینه خود درمانی کاهش یافت. پیشنهاد می‌گردد آموزش براساس این مدل در جهت کاهش سوء مصرف خودسرانه داروها در سایر مراکز بهداشتی نیز انجام پذیرد.

---

مقدمه: شیوع سنگ‌های کلیه و مجاری ادراری در کودکان رو به فزونی است و ممکن است علائم و نشانه‌های مشخصی غیر از هماچوری نداشته باشد. این مطالعه با هدف بررسی تظاهرات بالینی و علل سنگ‌های کلیه و مجاری ادراری در کودکان زیر 14 سال انجام شد. روش کار: این مطالعه به روش توصیفی و گزارش سری روی 100 بیمار مراجعه کننده به بیمارستان کودکان فاطمی سهامیه قم در سال 87-86 انجام شد. سن، جنس و سابقه خانوادگی بیماران، تظاهرات بالینی (تب و لرز، سوزش و بی‌قراری در حین ادرار کردن ، تغییر رنگ ادرار و درد) و تست های آزمایشگاهی (سدیم، پتاسیم، کلسیم، فسفر، اوره، کراتینین، آلبومین و آلکالین فسفاتاز سرم، اندازه‌گیری گازهای شریانی، سدیمان ادرار، کشت ادرار، سدیم، پتاسیم، کلسیم، فسفر، کراتینین، اگزالات و سیترات در ادرار 24 ساعته و سیستین در نمونه تصادفی ادرار) بررسی شد. برای کنترل کفایت جمع‌آوری ادرار از فرمول اصلاح کراتینین استفاده شد. نتایج: هایپوسیتراتوری در 8/56 درصد، هایپرکلسیوری در 4/29 درصد، هایپر یوریکوزوری در 3/26 درصد، هایپراگزالوری در 7/14 درصد، فسفاتوری 4/8 درصد و سیستینوری در 3/6 درصد یافت شد. 54 درصد بیماران نیز دچار عفونت ادراری بودند. درد در 7/27 درصد، تب در 3/33 درصد، بی قراری و سوزش در حین ادرار کردن در 2/62 درصد و هماچوری در 7/77 درصد وجود داشت. سابقه خانوادگی سنگ‌های ادراری در 23 درصد مبتلایـان گزارش شد. نتیجه گیری: شایع‌ترین علائم بالینی سنگ‌های کلیه و مجاری ادراری به ترتیب عبارتند از هماچوری، بی‌قراری و سوزش حین ادرار کردن، تب و درد. شایع‌ترین علت تشکیل سنگ به ترتیب هایپوسیتراتوری، هایپرکلسیوری، هایپریوریکوزوری، هایپراگزالوری، فسفاتوری و سیستینوری می‌باشد.

---

زمینه و هدف: با توجه به حساسیت و التهاب مراکز بیمارستانی، خشونت در محل کار به عنوان یک عامل مخدوش کننده، از خطرات شغلی گروه پزشکی محسوب و تهدید کننده سلامت جامعه است. هدف از انجام این پژوهش تعیین انواع خشونت نسبت به پزشکان شاغل و دانشجویان رشته پزشکی و علل مساعد کننده آن در بیمارستان‌های شهر اراک در سال 1387 می‌باشد. مواد و روش‌ها: این پژوهش توصیفی- مقطعی بر روی 400 نفر از پزشکان شاغل و دانشجویان پزشکی در دسترس در بیمارستان‌های اراک در سال 1387 انجام گرفت. از یک پرسش‌نامه14 سئوالی خود ساخته که وضعیت خشونت را ارزیابی می‌کرد استفاده شد. یافته‌ها: در مجموع 205 نفر پرسش‌نامه را برگرداندند. 7/71 درصد سابقه‌ای از یکی از انواع خشونت لفظی، فیزیکی و جنسی را داشتند و اکثراً مورد تهاجم یک فرد مذکر از همراهان بیمار قرار گرفته بودند. عواملی مانند مصرف دارو و الکل توسط بیمار و یا همراهان، نبود امکانات امنیتی، مرگ بیماران و نبود امکانات آموزشی برای پیشگیری را در ایجاد خشونت مؤثر دانسته و راه‌هایی همچون افزایش پرسنل نگهبانی، وجود مشاورین روان‌پزشکی و روان‌شناس در بخش‌ها، افزایش ساعات استراحت، کاهش حجم کار پزشکان و برنامه مدون آموزشی برای پیش‌گیری از خشونت را از عوامل ضد خشونت دانسته‌اند. نتیجه گیری: خشونت لفظی و سپس فیزیکی نسبت به پزشکان بسیار شایع است. اقدامات و دستورالعمل‌های سریع جهت پیشگیری و تدوین برنامه‌ریزی مؤثر لازم می‌باشد.

---

زمینه و هدف: فاضلاب خروجی بیمارستان‎ها که دارای انواع میکروارگانیسم‎های بیماری‎زا، رادیواکتیو، مواد دارویی و مواد سمی شیمیایی هستند چنانچه بدون تصفیه دفع گردند موجب آلودگی و اشاعه بیماری می‎شوند؛ لذا بررسی وضعیت خروجی فاضلاب بیمارستان‎ها برای برنامه‎ریزی ضروری است. مواد و روش‎ها: در طی یک مطالعه‎ای توصیفی ـ مقطعی گردآوری اطلاعات از طریق مصاحبه، مشاهده و پرسش‎نامه در سال 1388 در کلیه بیمارستان‎های استان مرکزی انجام گرفت. در پرسش‎نامه با در نظر گرفتن 33 آیتم وضعیت کلی بیمارستان‎ها و چگونگی استفاده از سیستم فاضلاب استخراج و هم‎زمان از وضعیت تصفیه خانه ودفع فاضلاب بازدید به عمل آمد. یافته‎ها: از مجموع 19 بیمارستان موجود 10 بیمارستان فاضلاب خروجی را بدون هیچ گونه تصفیه به روش سنتی وارد چاه تخلیه می‎نمایند و از 4 بیمارستان دارای تصفیه خانه 3 مورد یا عملاً از کار افتاده و یا کارآیی ندارد. 5 بیمارستان نیز بدون پیش تصفیه به شبکه فاضلاب شهری وصل شده‎اند. همه بیمارستان‎های استان فاقد اپراتور مشخص سیستم فاضلاب و تصفیه خانه می‎باشند. نتیجه‎گیری: دفع فاضلاب بیمارستان‎های استان مرکزی مطلوب نمی‎باشد؛ لذا اقداماتی نظیر انجام تحقیقات تخصصی‎تر، ایجاد نگرش مثبت در برنامه‎ریزان و تأمین اعتبار لازم جهت تصفیه فاضلاب در پاره‎ای از بیمارستان‎ها پیشنهاد می‎شود.

---

زمینه و هدف: مطالعات نشان داده‌اند افراد غیر بالینی که دست برتری مخلوط دارند نمرات بالاتری در آزمون‌های اسکیزوتایپی می‌گیرند؛ اما بررسی این رابطه در جوامع آسیایی نتایج متناقضی به دست داده است. هدف از این مطالعه تعیین رابطه دست برتری مخلوط و اسکیزوتایپی در یک جامعه غیر بالینی ایرانی است. مواد و روش‎ها: در این مطالعه توصیفی 150 دانش آموز عادی، 94 دختر(7/62 درصد) و 56 پسر (3/37 درصد) با میانگین سنی 67/0±54/15 سال از دو دبیرستان عادی شرکت کردند. آزمودنی‌ها به پرسش‎نامه صفات اسکیزوتایپی و سؤالات دست برتری پاسخ دادند. رابطه علی بین دست برتری مخلوط و اسیکزوتایپی با استفاده از رگرسیون خطی ساده تعیین گردید. یافته‌ها: در این مطالعه هم راستا با سایر مطالعاتی که در آسیا انجام شده بود، رابطه معنی‌داری بین دست برتری مخلوط با اسکیزوتایپی و عامل‌های اسکیزوتایپی مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: با توجه به این که افراد آسیایی به دلیل فشار فرهنگی نگرشی کمتر پذیرا نسبت به چپ دستی دارند، به منظور آشکار شدن رابطه واقعی بین اسکیزوتایپی و دست برتری مخلوط استفاده از ابزاری که ارزش‌های فرهنگی را لحاظ می‌کند ضروری است.

---

زمینه و هدف: ویروس تورکوتنو اولین سیرکوویروس انسانی است که در سال 1997 در ژاپن از بیماران مبتلا به هپاتیت با عامل ناشناخته، جداسازی گردید. از آن زمان تا کنون مطالعات متعددی بر روی جنبه‎های مختلف عفونت زایی این ویروس انجام شده است. هدف مطالعه حاضر، شیوع ویروس تورکوتنو در مبتلایان به هپاتیتC شهر شیراز با استفاده از دو جفت پرایمر مختلف می‎باشد. مواد و روش‎ها: در این مطالعه توصیفی نمونه‎های خون 240 بیمار مبتلا به هپاتیت C مزمن مراجعه کننده به مرکز تحقیقات بالینی استاد البرزی شیراز از نظر وجود DNA ویروس تورکوتنو توسط روش واکنش زنجیره ای پلی مراز با استفاده از دو جفت پرایمر مختلف مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آماری کای دو تجزیه و تحلیل شدند. یافته‎ها: از تعداد240 بیمار مورد مطالعه، 220 نمونه (92درصد) به وسیله پرایمرهای ناحیه 5΄-UTRو 12 نمونه (5 درصد) به وسیله پرایمرهای ناحیه N22 مثبت بودند. براساس اطلاعات دموگرافیک، تفاوتی بین میزان شیوع ویروس تورکوتنو در جنس مرد و زن موجود نبود. نتیجه گیری: شیوع ویروس تورکوتنو در بین بیماران مبتلا به هپاتیت C مزمن با استفاده از پرایمرهای ناحیه5΄-UTR بالا بود و تقریباً با مطالعات کشورهای دیگر هم‎خوانی داشت اما با استفاده از پرایمرهای ناحیه N22 در این مطالعه شیوع پایین‎تری به دست آمد. در مجموع ارتباط معنی‎داری بین جنس با میزان شیوع ویروس وجود نداشت. شیوع بحث انگیز و یا حتی بالای ویروس در بین بیماران مبتلا به هپاتیتC ضرورت مطالعات بیشتری را در زمینه ارتباط این دو ویروس ایجاد می‎کند.

---

زمینه و هدف: بیماری بروسلوز یکی از بیماری‎های مشترک انسان و دام است که همواره در کشور ما به عنوان یک معضل بهداشتی محسوب می‎شود. از آنجائی که این بیماری در استان مرکزی و شهرستان اراک نیز یک بیماری آندمیک به شمار می‎رود، هدف این مطالعه بررسی وضعیت اپیدمیولوژیک بیماری طی سال‎های 89-1380 می‎باشد. مواد و روش‎ها: در این مطالعه اپیدمیولوژیک، اطلاعات مورد نیاز بیماران بروسلایی در طی 10 سال اخیر (89-1380) از فرم‎های موجود در مرکز بهداشت شهرستان اراک استخراج شد و داده‎های جمع‎آوری شده با نرم افزار SPSS نسخه 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‎ها: طی سال‎های مذکور 3880 مورد جدید بیماری گزارش شده است. متوسط میزان بروز بیماری بروسلوز طی سال‎های 1389-1380 در این شهرستان حدود 60 مورد در 100000 نفر برآورد شد که بیشترین بروز مربوط به سال 83 (5/111 مورد در 100000 نفر) و کمترین بروز بیماری در سال 85 (5/40 مورد در 100000 نفر) مشاهده شده است. 72 درصد بیماران ساکن روستا و 60 درصد بیماران مرد بودند. بیشترین گروه سنی مبتلایان 19-10سال (دهه دوم عمر) بود. از نظر آزمایش رایت بیشتر بیماران تیتر 320/1 داشتند و از نظر 2ME تیتر 80/1 بیشترین فراوانی را در بین بیماران داشت. نتیجه گیری: شهرستان اراک جزء مناطق با آلودگی بالا در کشور محسوب می‎گردد و بیماران عمدتاً روستایی، مرد و از نظر سنی در دهه دوم عمر می‎باشند.

---

زمینه و هدف: بروسلوز به ویژه بروسلا ملی تنسیس یکی از مهم‎ترین بیماری‎های مشترک انسان و دام می‎باشد که سالانه در سراسر جهان بیش از 500 هزار مورد انسانی، گزارش می‎ شود. اولین گزارش آن در ایران مربوط به سال 1311 از انسان بوده و برنامه ملی ریشه کنی آن در سال 1346 به تصویب رسیده است. هدف از این مطالعه، بررسی وضعیت مبارزه با بروسلوز گوسفند و بز در ایران می‎باشد. مواد و روش‎ها: مطالعه حاضر به روش مقطعی می‎باشد که اطلاعات مربوط به دوره 45 ساله مبارزه با بیماری، از سازمان دامپزشکی کشور اخذ گردید. مبارزه با بروسلوز گوسفند و بز بر پایه واکسیناسیون بره و بزغاله‎ها همراه با تست و کشتار دام‎های آلوده استوار می‎باشد. یافته‎ها: بیوتایپ 1 بروسلا ملی تنسیس در گوسفند، بز و انسان به عنوان بیوتایپ غالب و بومی کشور بوده است. بیماری در بز، گوسفند، گاو، اسب، شتر و انسان گزارش شده است. هم‎چنین میزان‌ شیوع‌ بروسلوز در جمعیت‌ گوسفند و بز روستایی‌ 1/2 درصد برآورد گردید. نتیجه گیری: موفقیت برنامه مبارزه با بروسلوز به افزایش آگاهی عمومی دامداران از طریق آموزش و همکاری بیشتر سیستم بهداشت و دامپزشکی نیازمند است که در کنار آن، کنترل جابجایی حیوانات از طریق مرزها اهمیت فراوان دارد.

---

زمینه و هدف: (IL-28B)IFN-&lambda3 یکی از سیتوکاین‎های جدید و عضوی از خانواده اینترفرون‎های تیپ III است. فعالیت‎های بیولوژیکی متعددی از آن در تنظیم سیستم ایمنی، عملکردها در تومور و متاستاز و یا نقش در بیماری‎های ویروسی از جمله هپاتیت B و C نشان داده شده است. در این مطالعه به بررسی میزان فراوانی پلی مرفیسم آلل rs8099917 در ژن IFN-&lambda3 جمعیت ایرانی می‎پردازیم.

مواد و روش‎ها: در این مطالعه تجربی- آزمایشگاهی، پس از خون‎گیری از 118 نفر از افراد ایرانی غیر خویشاوند، استخراج DNA مطابق دستورالعمل کیت انجام شد. برای بررسی پلی مورفیسم آلل rs8099917 مربوط به ژن IFN-&lambda3 از تکنیک Nested-PCR و روش RFLP با آنزیم‎های محدود الاثر BsrDI و Tsp45I استفاده گردید.

یافته‎ها: پس از انجام آزمون‎ها و جمع‎آوری داده‎ها فراوانی واریانت‎ها به صورت ژنوتیپ GG، 5/2 درصد، ژنوتیپ GT، 4/31 درصد و ژنوتیپ TT، 1/66 درصد بود. آلل G، 22/18 درصد افراد و آلل T، 78/81 درصد افراد را در برمی‎گرفت.

نتیجه‎گیری: نتایج این مطالعه نشان می‎دهد که ژنوتیپ TT و آلل T فراوانی غالب در پلی مورفیسم آلل rs8099917 در ژن IFN-&lambda3 در جمعیت ایرانی می‎باشد. با توجه به عملکردهای مختلفی که برای IFN-&lambda3 نشان داده شده است، مشخص شدن فراوانی این واریانت می‎تواند راهگشا و کمک کننده به بسیاری از مطالعات، طراحی و بررسی‎ها و هم‎چنین راهکارهای درمانی در افراد ایرانی در بیماری‎هایی نظیر تومور و هپاتیت باشد.

---

 زمینه وهدف: تشخیص و درمان زودرس در پیشگیری از عقب ماندگی ذهنی در کم کاری تیروئید ضروری است. هدف از این مطالعه ارزیابی برنامه غربالگری کم کاری تیروئید نوزادی در استان مرکزی است.

مواد وروش ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی از اطلاعات ثبت شده در مرکز بهداشت استان استفاده شده است. از سال 85 تا سال 91 ، 127112 نوزاد با اندازه‌گیری TSH سرم از پاشنه پا غربالگری شدند. نوزادان با TSHمساوی یابیشتر از 5میلی واحد درلیتر برای ارزیابی بیشتر فراخوان شدند و نوزادانی که کم کاری تیروئید در آنها ثابت شد تحت درمان قرار گرفتند.

یافته ها: از 127112 نوزاد که تحت غربالگری قرار گرفتند، 414 نوزاد مبتلا به کم کاری تیروئید (هم گذرا و هم دائمی) بودند. بروز بیماری 1 در307 در استان بود. میزان فراخوان 8/4درصد بود. در 4/94 درصد بیماران درمان قبل از 40 روزگی شروع شده بود. از سال دوم برنامه درصد پوشش 100 درصد بوده است.

نتیجه گیری: میزان بروز بیماری و فراخوان در استان بالاتر از سایر مطالعات در کشور و سایر کشورهاست. میانگین سن شروع درمان و درصد پوشش در استان مطلوب می‌باشد.

---

زمینه و هدف: اسکیزوفرنی یک اختلال شایع تخریب نورونی است که در حدود یک درصد از جمعیت جهان به آن مبتلا هستند. این بیماری یک اختلال چند فاکتوری است که نقش عوامل ژنتیکی در آن در حدود 80 درصد تخمین زده شده است. تاکنون ژن‎های بسیاری در این حوزه مورد بررسی قرار گرفته‎اند. از آنجا که ژن PAI-1 نیز به عنوان یکی از ژن‌های تأثیرگذار بر عملکرد سیستم مرکزی اعصاب شناخته می‌شود، لذا در این مطالعه به بررسی ارتباط پلی‌مورفیسم شایع 4G/5G 675- واقع در ناحیه پروموتور ژن PAI-1 با بروز بیماری اسکیزوفرنی پرداخته شد.

مواد و روش‎ها: این مطالعه مورد- شاهدی بر روی 106 نمونه از بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی و 122 نمونه کنترل انجام گردید. پس از استخراج DNA نمونه‌های خونی، فراوانی پلی مورفیسم‎ها توسط روش‌ ARMS-PCR تعیین و سپس محصولات PCR بر روی ژل آگارز 2 درصد الکتروفورز شدند.

یافته‌ها: آنالیزهای آماری در مورد پلی مورفیسم 4G/5G675- نشان دادند که 92/17 درصد از بیماران و 64/1 درصد از افراد کنترل هموزیگوت موتانت، 1/65 درصد از بیماران و 9/45 درصد از افراد کنترل هتروزیگوت و 17 درصد از بیماران و 5/52 درصد از افراد کنترل هموزیگوت طبیعی بودند.

نتیجه گیری: در این مطالعه، ما ارتباط معناداری را بین پلی‌مورفیسم 4G/5G 675- و بروز بیماری اسکیزوفرنی در گروه بیمار مشاهده کردیم. بنابر اطلاعات ما، تحقیق حاضر برای اولین بار در ایران در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی انجام یافته است، هر چند مطالعه با تعداد نمونه بیشتر ضروری به نظر می‌رسد.

---

زمینه و هدف: سرطان یکی از شایع‌ترین علل مرگ و میر در جهان می‌باشد و میزان بروز و شیوع آن در حال افزایش است. باتوجه به این که بررسی جامعی بر روی سرطان‌های شایع در زنان ایرانی صورت نگرفته، این مطالعه با هدف تعیین روند بروز 10 سرطان شایع در بین زنان ایرانی از سال 1382 تا 1388 انجام گرفته است.

مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر به صورت مقطعی و با استفاده از تحلیل داده‌های موجود صورت گرفته و از داده‌های منتشر شده سیستم ثبت کشوری موارد سرطان استفاده گردیده است. در این مطالعه کلیه موارد ثبت شده کشوری سرطان در زنان طی سال‌های 82 تا 88 در کل کشور مورد بررسی قرار گرفت. میزا‌ن موارد سنی گزارش شده بروز سرطان با روش استاندارد سازی مستقیم و با استفاده از جمعیت استاندارد جهان محاسبه شده است. آزمون روند خطی کوکران-آرمیتاژ نیز جهت بررسی تغییرات روند میزان بروز و با استفاده از نرم افزار Winpepi انجام شد.

یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که نسبت کل سرطان‌ها در زنان در مقایسه با کل جمعیت در حال افزایش است. سرطان‌های پستان، پوست، کولورکتال، معده، مری، تیروئید، لوکومیا، تخمدان، مغز و رحم به ترتیب شایع‌ترین سرطان‌ها در بین زنان ایرانی بوده‌اند. در طول سال‌های مورد بررسی روند افزایشی این سرطان‌ها به طور قابل توجهی نمایان است.

نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های این مطالعه، میزان بروز انواع سرطان‌ها در زنان دارای سیر صعودی است. به کارگیری برنامه‌های غربال‌گری در کاهش روند این بیماری‌ها می‌تواند مفید باشد.

---

زمینه و هدف: سرطان در افراد مسن به طور فزاینده‌ای در حال افزایش است. با توجه به ساختار جمعیتی کشور انجام مطالعه‌ای که اپیدمیولوژی و روند تغییرات بروز سرطان را در سالمندان کشور مشخص کند ضروری می‏باشد، لذا این مطالعه با هدف بررسی اپیدمیولوژی و روند بروز سرطان در سالمندان ایران از سال 1382 تا 1388 صورت گرفته است.

مواد و روش‏ها: مطالعه حاضر به صورت مقطعی و با استفاده از تحلیل داده‌های موجود انجام گرفته است و از داده‌های منتشر شده سیستم ثبت کشوری موارد سرطان در آن استفاده شده است. در این مطالعه کلیه موارد ثبت شده کشوری سرطان در سالمندان طی سال‏های 82 تا 88 در کل کشور مورد بررسی قرار گرفته است. میزا‌ن‌ بروز موارد گزارش شده سنی با روش استاندارد سازی مستقیم و با استفاده از جمعیت استاندارد جهان محاسبه شده است. آزمون روند خطی کوکران-آرمیتاژ نیز جهت بررسی تغییرات روند میزان بروز و با استفاده از نرم افزار Winpepi انجام شد.

یافته‌ها: بررسی آمار مرکز ثبت سرطان نشان می‌دهد که بروز سرطان‌ها با افزایش سن افزایش یافته و بیشتر موارد سرطان در سالمندان (افراد بالای 60 سال) اتفاق افتاده است، به طوری که حداکثر بروز در سن 80 تا 84 سال بوده است، ولی پس از سن 85 کاهش یافته است. شایع‏ترین سرطان در این فاصله زمانی(82 تا 84) در میان سالمندان سرطان پوست بوده است. هم‏چنین طبق این آمار میزان بروز سرطان‌ها در میان مردان سالمند بالاتر از زنان سالمند بوده است.

نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج، روند بروز سرطان در سالمندان در حال افزایش می‏باشد و با افزایش سن، بروز انواع مختلف سرطان‌ها افزایش می‌یابد. از این رو اجرای برنامه‌های غربال‌گری و آموزش‌های لازم در زمینه تشخیص زودرس و دوری از مواجهه با عوامل خطر، برای کاهش ابتلا به سرطان در سالمندان ایرانی می‌تواند مفید باشد.

---

زمینه و هدف: بیماری نیمن پیک (NPD)، به گروهی از بیماری‌های ذخیره لیزوزومی اطلاق می‌شود که سبب متابولیسم غیرطبیعی لیپیدها می‌گردد. یکی از ژن‌هایی که در بروز این بیماری نقش دارد SMPD1 است که تا کنون بیش از صد جهش بیماری‌زا در این ژن شناسایی شده است. به علت تنوع زیاد وقوع جهش‌ها در این ژن و وقت‌گیر بودن و پرهزینه بودن بررسی مستقیم آن‌ها، بررسی غیر مستقیم با آنالیز پیوستگی نشان‌گرهای چند شکلی به عنوان روشی جایگزین جهت تشخیص مولکولی جهش‌ها پیشنهاد می‌شود. در مطالعه‌ی حاضر فراوانی آللی نشان‌گر rs1542705 در جمعیت ایران مورد بررسی قرار گرفت. هدف از تعیین فراوانی آللی این نشان‌گر، تعیین محتوای اطلاعاتی چند شکل (PIC) و امکان استفاده از آن در تشخیص غیرمستقیم بیماری نیمن پیک بود.

مواد و روش‌ها: پس از انجام مطالعات بیوانفورماتیک بر روی ژن SMPD1 ، نشان‌گر rs1542705 جهت تعیین ژنوتیپ در جمعیت اصفهان انتخاب گردید. به منظور تعیین فراوانی آللی و ژنوتیپی این نشان‌گر، آزمایشات مولکولی با استفاده از تکنیک ARMS PCR بر روی 113 نمونه DNA فرد سالم غیر خویشاوند انجام گرفت. در نهایت اطلاعات مربوط به ژنوتیپ افراد وارد نرم‌افزارهای Genepop و Powermarker شد و تحلیل‌های آماری لازم بر روی آن‌ها انجام گرفت.

یافته‌ها: تحلیل‌های انجام گرفته نشان داد که جمعیت مورد مطالعه برای این نشان‌گر در تعادل هاردی- واینبرگ قرار دارد. فراوانی آللی نشان‌گر rs1542705 برای آلل‌های T و C به ترتیب 24/71 و 76/28درصد و فراوانی هتروزیگوسیتی آن 36/43 درصد محاسبه گردید. هم‌چنین مقدار محتوای اطلاعاتی چندشکلی (PIC) برابر با 325/0 به دست آمد.

نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که می‌توان از نشان‌گر rs1542705 به عنوان یک نشان‌گر آگاهی دهنده در تشخیص مولکولی بیماری نیمن پیک با استفاده از روش تحلیل پیوستگی در جمعیت مورد مطالعه استفاده نمود.

---

زمینه و هدف: لوپوس سیستمیک اریتماتوزیس ([1]SLE) یک بیماری خودایمن با تظاهرات بالینی وسیع و اتیولوژی نامشخص است. تخریب بافتی در بیماران ناشی از تولید اتوآنتی­بادی برعلیه آنتی­ژن­های هسته و سیتوپلاسم در سطح وسیع رخ می­دهد. با توجه به نقش ژن GADD45A در کنترل چرخه سلولی، سرکوب تکثیر سلول­های T و تنطیم اپی­ژنتیکی ژنوم، این مطالعه مورد- شاهدی برای اولین بار به بررسی ارتباط پلی­مورفیسم rs581000 در منطقه 5َ نزدیک ژن و ریسک بروز SLE در بیماران جنوب ایران پرداخته است.

مواد و روش­ها بررسی: مطالعه حاضر روی 102 فرد مبتلا به SLE در مقایسه با 118 فرد سالم به­عنوان گروه کنترل انجام شد. ژنوتیپ­های ژن GADD45A در موقعیت پلی­مورفیسم rs581000 با روش T-ARMS PCR تعیین گردید.

یافته­ها: آلل C در گروه کنترل (13/0) نسبت به گروه بیمار (01/0) به­طور معنی­داری شایع­تر بود (001/0>P). فراوانی ژنوتیپ­های حامل حداقل یک آلل C (CC+CG) در گروه کنترل (4/14%) در مقایسه با گروه بیمار (1%) بسیار بالاتر بود، و این آلل اثر حفاظتی در برابر ریسک بروز SLE (001/0>P، 5/0-009/0= فاصله اطمینان، 06/0= نسبت شانس) نشان داد.

نتیجه­گیری: بنظر می­رسد پلی­مورفیسم rs581000 ژن GADD45A در پاتوژنز بیماری SLE نقش دارد.

---

چکیده

زمینه و هدف: سکته قلبی عامل 40 درصد از مرگ و میرها در ایران است و با توجه به روند رو به افزایش آن در ایران و جهان تعیین میزان بقای کوتاه مدت آن جهت ارزیابی راه‌های درمان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. هدف از این مطالعه، برآورد میزان بقای کوتاه مدت پس از سکته قلبی به روش فراتحلیل می‌باشد.

مواد و روش‌ها: مطالعه‌ی حاضر، یک مطالعه مروری نظام‌مند است. اطلاعات مورد نیاز از طریق جستجوی کلید واژگان معتبر در پایگاه‌های اطلاعاتی فارسی زبان و انگلیسی زبان به دست آمد. برآورد میزان بقا کوتاه مدت یک ماهه و یک ساله و متوسط سن بیماران به روش فراتحلیل با نرم افزار STATA 11.2 و مدل اثرات تصادفی به دست آمد.

یافته‌ها: نتایج حاصل از 18 مطالعه وارد شده به فراتحلیل که در برگیرنده 62486 نفر بود، نشان داد که میزان بقا کوتاه مدت یک ماهه و یک ساله در ایران به ترتیب 7/87 و 2/85 درصد بود و اختلاف معنی‌داری در بقا یک ماهه و یک ساله بین دو جنس وجود نداشت. متوسط سن افراد نیز 43/62 سال بود که اختلاف معنی‌داری بین دو جنس در متوسط سن، هنگام وقوع سکته قلبی مشاهده نگردید.

نتیجه گیری: نتایج حاصل از این فراتحلیل نشان داد که اگرچه میزان بقا بیماران پس از سکته قلبی در ایران هم‌چون کشورهای پیشرفته می‌باشد، ولی سن پایین‌تر بیماران بیان‌گر این نکته است که بار بیماری به دلیل سال‌های از دست رفته، در مقایسه با کشورهای پیشرفته، بیش‌تر می‌باشد.

---