---

مقدمه: استرس عبارت است از شرایطی که موجب تنش، دگرگونی بدنی و روانی، ناخشنودی و ناراحتی فرد می‌شود. بین استرس‌ها به صورت رویدادهای بزرگ و استرس‌های کوچک زندگی روزمره تفاوت وجود دارد. با توجه به گستردگی استرس‌ها و متفاوت بودن آنها در نواحی مختلف کشور، برآن شدیم که فراوانی و شدت استرس‌های روحی را در نواحی مرکزی ایران بررسی کنیم. روش کار: این مطالعه یک مطالعه مقطعی-تحلیلی می‌باشد که در تابستان 1381 بر روی 6000 نفر از افراد بالای 19 سال منتخب مناطق شهری و روستایی اصفهان، اراک و نجف آباد به عنوان بخشی از برنامه ارزشیابی سالانه قلب سالم انجام گرفته است. نمونه‌گیری به شیوه خوشه‌ای تصادفی بوده و اطلاعات براساس GHQ12 و پرسش‌نامه تعیین فراوانی و شدت موارد استرس‌زا جمع آوری شد. شدت و میزان اثرگذاری بر اساس ارزیابی تاثیر استرس بر سلامت خود فرد مورد پرسش‌گری قرار گرفت و آنالیز نتایج بر اساس تست کای دو انجام گرفت. نتایج: از 6000 نفر مورد مطالعه، 6/50 درصد مرد و 4/49 درصد زن، با میانگین سنی 67/15±47/40 و 15/15±25/40 سال بودند. درصد زنان با نمره GHQ بالا در کل از مردان بیشتر بود که این افزایش در شهرستان اراک بالاتر بود. ضمنا درصد افراد غیر متأهل و شهری با استرس بالا در مقایسه با متاهلین و ساکنین روستا با استرس بالا بیشتر بود(05/0p). بیشترین موارد استرس‌زا؛ مشکلات اقتصادی، اجتماعی و شغلی بود و مؤثرترین موارد؛ مرگ، رویدادهای خانوادگی و اقتصادی بوده است. نتیجه‌گیری : بررسی وضعیت استرس در نواحی مرکزی ایران، به عنوان یکی از شاخص‌های شیوه زندگی نشان دهنده بالا بودن سطح استرس در جامعه می باشد که اجرای طرح های مداخلاتی جامعه نگر برای بهبود شیوه زندگی و کاهش استرس‌ها ضروری به نظر می‌رسد.

---

زمینه و هدف: در رابطه با استرس پس آسیبی در محیط کار پژوهش‎های فراوانی انجام شده است، اما کمتر پژوهشی به نقش استرس مزمن شغلی بر علایم بیماری جسمی و سلامت روانشناختی پرداخته است. این مطالعه به بررسی اثرات ترکیبی استرس مزمن کاریی و پریشانی روانی بر گزارش دهی علایم بیماری جسمی در میان کارکنان شرکت ذوب آهن اصفهان می‎پردازد. مواد و روش‎ها: در این مطالعه مقطعی، 189 نفر از کارکنان شرکت ذوب آهن اصفهان در سال 1389 به روش نمونه گیری تصادفی طبقه‎ای انتخاب شده و به پرسش‎نامه‎های خصوصیات دموگرافی، استرس مزمن کاریی کوهن،کامارک و مرملستین، پریشانی روانی و علایم بیماری جسمی از بارلینگ، لوگین و کلوی پاسخ دادند. داده‎ها با استفاده از محاسبه ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون سلسله مراتبی تحلیل شدند. یافته‎ها: نتایج نشان داد که بین متغیرهای استرس مزمن کاریی، پریشانی روانی و گزارش دهی علایم بیماری جسمی همبستگی درونی معنی‎داری وجود دارد(01/0p<). هم‎چنین نتایج تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد بعد از کنترل متغیرهای دموگرافیک، اثر تعاملی استرس مزمن کاریی و پریشانی روانی بر گزارش دهی علایم بیماری جسمی معنی‎دار می باشد(05/0p<). نتیجه گیری: استرس مزمن کاریی به طور مثبتی در ارتباط با گزارش دهی علایم بیماری جسمی هم در تجربه و هم در عدم تجربه پریشانی روانی می باشد، اما این تأثیر زمانی قوی‎تر بود که کارکنان همراه با استرس مزمن کاریی، پریشانی روانی را نیز تجربه کرده باشند.

---

زمینه و هدف: هموفیلی A یک اختلال خون‌ریزی دهنده وابسته به جنس مغلوب است که به علت جهش‌های گوناگون در ژن فاکتور ٨ که پروتئین انعقادی فاکتور 8 را کد می‌کند، رخ می‌دهد. با توجه به درجه بالای هتروژنی جهش‌ها، بزرگی اندازه (kb١٨٦) و پیچیدگی ساختار ژن فاکتور ٨، آنالیز مستقیم جهش‌ها پرهزینه و زمان‌بر است. بنابراین آنالیز پیوستگی با استفاده از مارکرهای پلی‌مورفیسم اطلاع دهنده مانند مارکرهای پلی مورفیسم تک نوکلئوتیدی (SNP)، به عنوان روشی سریع و مقرون به صرفه برای تشخیص حاملین هموفیلی A در خانواده‌های بیمار معرفی شده است. مارکرهای چند شکلی تک نوکلئوتیدی متعددی در ناحیه ژنی F8 گزارش شده است.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی، خصوصیـات و هم‌چنین اطلاع دهندگـی مارکر  A/T SNP (rs4898352) واقع در اینترون 18 ناحیه ژنی F8 در جمعیت اصفهان مـورد مطالعه قرار گرفت. تعیین ژنوتیپ مارکر rs4898352 با استفاده از تکنیک tetra primer ARMS PCR و به دنبال آن الکتروفورز با ژل آگارز در 140 زن سـالم غیرخویشـاوند در جمعیـت مزبور انجام شد. آغازگرهای جدید با استفاده از نرم افزار الیگو 7 برای مارکر rs4898352 طراحی شدند. برای تعیین میزان فراوانی آللی، درجه هتروزیگوسیتی و تعادل هاردی-وینبرگ از نرم افزار GenePop و برای تخمین مقدار فاکتور ظرفیت اطلاعاتی پلی مورفیسم (PIC) از نرم افزار Powermarker استفاده شد.

یافته‌ها: نتایج نشان دادندکه فراوانی آللی پلی‌مورفیسم rs4898352 برای آلل A و T به ترتیب ٤٨٢/٠ و ٥١٨/ می‌باشد. میزان هتروزیگوسیتی مشاهده شده ٦٠ درصد بود و مشخص شد که جمعیت اصفهان برای مارکر rs4898352 در تعادل هاردی-وینبرگ می‌باشد(05/0p>). به علاوه، بررسی مقدار PIC مارکر مزبور حاکی از اطلاع دهندگی شدید آن در جمعیت اصفهان می‌باشد.

نتیجه‌گیری: به طور کلی، داده‌ها نشان دادند که مارکر rs4898352 را می‌توان به عنوان یک مارکر آگاهی‌دهنده در بررسی مولکولی بیماری هموفیلی A در جمعیت اصفهان معرفی کرد.