زمینه و هدف: معرفی ترکیبات گیاهی با قابلیت حذف یا کنترل تشکیل بیوفیلم‌های استرپتوکوکوس موتانس در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. هدف از مطالعه‌ی حاضر، بررسی قابلیت ضد‌باکتریایی و مهار تشکیل فرم بیوفیلمی استرپتوکوکوس موتانس به وسیله‌ی عصاره‌ی متانولی مرزه‌ی خوزستانی است.

مواد و روش‌ها: نمونه‌های گیاهی پس از جمع‌آوری و شست‌و‌شو در سایه خشک و سپس آسیاب شدند. عصاره‌ی متانولی بخش‌های مختلف با روش غوطه‌وری در متانول تهیه شد، سپس با استفاده از بافر فسفات استریل رقیق گردید. قابلیت ضد باکتریایی و مهار‌کنندگی فرم بیوفیلمی با استفاده از روش انتشار دیسک و میکروتیتراسیون ارزیابی شد. بررسی بیوانفورماتیکی قابلیت مهار کنندگی آنزیم گلوکان سوکراز توسط ترکیبات غالب گیاهی با استفاده از روش داکینگ مولکولی در نرم‌افزار Auto dock4 صورت گرفت.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که عصاره‌ی گیاه مذکور به ویژه عصاره‌ی برگ از قابلیت ضد باکتریایی بالایی در برابر فرم منفرد استرپتوکوکوس موتانس برخوردار می‌باشد. نتایج هم‌چنین نشان داد که عصاره‌ی برگ و ساقه به ترتیب با 70 و 13 درصد بیش‌ترین و کم‌ترین اثربخشی را در مهار تشکیل ساختار بیوفیلمی داشتند. نتایج بررسی بیوانفورماتیکی نیز نشان داد که ترکیبات گیاهی مورد بررسی به ویژه گاماترپینن، کارواکرول و بتا-بیسابولن به طور موثر می‌توانند گلوکان سوکراز را مهار نمایند.

نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که مرزه خوزستانی قابلیت ضد باکتریایی بالایی در برابر فرم منفرد استرپتوکوکوس موتانس داشته و گاماترپینن، کارواکرول و فامسن ترکیبات موثر این گیاه در ظهور قابلیت مهار تشکیل بیوفیلم باکتری مذکور می‌باشند.