---

زمینه و هدف: آسیب کلیوی متعاقب ایسکمی- خون رسانی مجدد (I/R) هنوز به عنوان یک مسئله غیرقابل اجتناب در تعداد زیادی از موقعیت‌های پزشکی و درمانی مطرح می‌باشد. گیاه خرفه (Po) از نظر خواص آنتی‌اکسیدانی شناخته شده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات عصاره الکلی خرفه (EEPO) بر عملکرد و وضعیت آنتی‌اکسیدانی کلیه پس از القای آسیب ایسکمی- خون رسانی مجدد در کلیه موش سفید بزرگ آزمایشگاهی طراحی گردید.

مواد و روش‌ها: تعداد 30 سر موش سفید بزرگ آزمایشگاهی (نژاد ویستار) به پنج گروه 6 تایی تقسیم شد؛ گروه شم: لاپاراتومی بدون القای I/R، گروه EEPO: دریافت کننده عصاره با دوز 300 میلی گرم بر کیلوگرم و جراحی شم، گروه I/R: القای ایسکمی- خون رسانی مجدد بدون درمان، گروه‌های EEPO150+ I/R و AEPO300+ I/R: دریافت کننده عصاره با دوز 150و 300 میلی گرم بر کیلوگرم و متعاقب آن القای ایسکمی- خون رسانی مجدد. عصاره در گروه‌های مربوطه به مدت 5 روز قبل از جراحی از طریق گاواژ تجویز شد. در خاتمه میزان اوره و کراتینین سرم(Scr)، مالون دی آلدئید(MDA)، سوپراکساید دیسموتاز(SOD)، گلوتاتیون (GSH) و فعالیت کل آنتی‌اکسیدانی (TAA) بافت کلیه سنجیده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی LSD انجام شد و 05/0>p یا کمتر به عنوان سطح آماری معنی‌دار در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: القاء I/R و تیمار باعصاره خرفه، باعث افزایش سطح سوپراکسیددیسموتاز نسبت به گروه شاهد گردید(05/0>p و 001/0>p). هیچ تغییر معنی‌داری در سطوح مالون‌دی‌آلدیید، گلوتاتیون و فعالیت کل آنتی‌اکسیدانی در بین گروه‌های مختلف مشاهده نشد. از طرف دیگر سطح اوره و کراتینین سرم در گروه‌های I/R و تیمار با عصاره الکلی خرفه نسبت به گروه شاهد افزایش معنی‌داری پیدا کرد(001/0>p).

نتیجه‌گیری: عصاره‌الکلی گیاه خرفه اثر قابل توجهی بر روی وضعیت آنتی‌اکسیدانی کلیه نداشت و نتوانست از آسیب کلیوی متعاقب آسیب I/R جلوگیری کند.

---

زمینه و هدف: گیاهان دارویی حاوی ترکیبات بیولوژیک گوناگون شامل فنل‌ها، فلاونوئیدها و ترپنوئیدها با فعالیت آنتی‌رادیکالی و ضدالتهابی هستند که بر سلامت و بهبود زندگی انسان اثر می‌گذارد. با توجه به اثرات مفید متعدد دو گیاه بابونه گاوی و مرزه کوهی و اینکه ظرفیت آنتی‌اکسیدانی تام و اثرات ضدالتهابی ترکیب این دو عصاره بررسی نشده است، ما بر آن شدیم تا اثر ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی توأم این دو گیاه در التهاب حاد ایجادشده در موش‌های نژاد BALB/c را بررسی کنیم.
مواد و روش ها: در مطالعه حاضر، موش‌های مطالعه، عصاره‌های بابونه گاوی، مرزه کوهی و ترکیب آن دو را به مدت 14 روز متوالی به صورت گاواژ دریافت کردند. سپس برای القای التهاب حاد، تیوگلیکولات به صورت داخل صفاقی به تمامی گروه‌ها تزریق شد. برای ارزیابی ظرفیت آنتی‌اکسیدانی توتال و غلظت نیتریک اکسید سرمی به ترتیب آزمون‌های FRAP و گریس به کار گرفته شد. نتایج به روش ANOVA یک طرفه تحلیل و بررسی شد.
ملاحظات اخلاقی: این مطالعه با کد اخلاق IR.ARAKMU.REC.1398.021 در کمیته اخلاق پژوهشی دانشگاه علوم‌پزشکی اراک به ثبت رسید.
یافته ها: نتایج نشان داد که ترکیب عصاره‌ها (P=0/006) و عصاره مرزه کوهی (P=0/021) منجر به افزایش معنادار فعالیت آنتی‌اکسیدانی تام نسبت به گروه کنترل شدند. همچنین طبق نتایج تست گریس، عصاره‌های مرزه کوهی (P=0/04) ، بابونه گاوی (P=0/034) و ترکیب آن‌ها (P=0/003) به طور معناداری میزان تولید نیتریک اکسید سرمی را در مقایسه با گروه کنترل کاهش دادند. 
نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان‌دهنده تأثیر هم‌افزایی ترکیب عصاره‌های مذکور در راستای افزایش ظرفیت آنتی‌اکسیدانی تام و ضدالتهابی آن‌هاست.