---

زمینه و هدف: امروزه نگرانی‎های جهانی در مورد تاثیر باقیمانده‎های آنتی‎بیوتیک بر محیط زیست افزایش یافته و کنترل تخلیه آنها مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش با هدف بررسی کارایی فرآیند اکسیداسیون فنتون(H2O2/Fe+2) در کاهش آنتی‎بیوتیک سولفادیازین از محیط‎های آبی انجام گرفت. مواد و روش‎ها: این تحقیق یک مطالعه تجربی- آزمایشگاهی بود. فاضلاب سنتتیک حاوی غلظت‎های 079/0، 19/0 و 47/0 میلی مولار از آنتی‎بیوتیک سولفادیازین تحت تصفیه با فرآیند فنتون قرار گرفت. سپس تاثیر تغیرات غلظت اولیه آنتی‎بیوتیک، نسبت مولی واکنش گرها، غلظت [Fe+2]، [H2O2]، زمان تماس و pH بر حذف آنتی‎بیوتیک، ارزیابی و شرایط بهینه برای هر یک از پارامترهای مذکور تعین گردید. پساب خروجی به منظور سنجش آنتی بیوتیک باقیمانده، توسط HPLC-UV آنالیز گردید. یافته‏ها: نتایج نشان داد پارامترهای بهینه در انجام فرآیند فنتون به منظور حذف آنتی‎بیوتیک سولفادیازین به ترتیب شامل pH برابر با 5/3 ، نسبت مولی[H2O2]/[ Fe+2] برابر با 5/1 و زمان تماس 15 دقیقه می‎باشد. با اعمال این شرایط راندمان حذف آنتی‎بیوتیک در غلظت‎های 079/0، 19/0 و 47/0 میلی مولار به ترتیب برابر با 82/99 درصد، 97/97 درصد و 23/78 درصد و میزان حذف COD فاضلاب، 33/83 درصد، 57/78 درصد و 57/78 درصد بود. نتیجه‏گیری: آزمایشات انجام شده نشان دهنده کارایی موثر فرآیند اکسیداسیون فنتون در حذف فاضلاب حاوی آنتی‎بیوتیک سولفادیازین می‎باشد. کارایی این روش در حذف سایر آنتی‎بیوتیک‎های مقاوم به تصفیه بیولوژیکی نیز می‎تواند مورد بررسی قرار گیرد.

---

زمینه وهدف: بی‌فنیل‌های چندکلره گروهی از مواد شیمیایی آلی بوده که از پایداری شیمیایی زیادی برخوردارند. این ترکیبات آلاینده‌های خطرناکی هستند که چالش‌های شغلی و زیست محیطی زیادی را ایجاد نموده‌اند. مطالعه حاضر به منظور تجزیه روغن‌های آسکارل با استفاده از پرتوهای میکروویو و تلفیق پر اکسید هیدروژن و دی اکسیدتیتانیوم انجام شد. موادوروش‌ها: در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی از یک راکتور250سی سی که به وسیله یک لوله رابط به کندانسور ارتباط پیدا می‌کرداستفاده گردید. فرکانس دستگاه میکروویو2450 مگاهرتز بودو توان پرتو تابشی در محدوده 720، 540 و 900 وات مورد استفاده قرار گرفت.pH نمونه‌ها و دما به طور مداوم پایش وآزمایش‌ها به صورت سه بار تکرارگردید. روغن‌های آسکارل با استفاده از دستگاه GC-ECD موردآنالیز قرار گرفت. یافته‌ها: میانگین تجزیه برای مجموع بی فنیل های چندکلره برحسب توان پرتومیکروویو با 540، 720 و 900 وات به ترتیب63/1±88/83، 44/2±27/89 و 81/0±98/95 درصد بود. میانگین تجزیه برحسب نسبت حلال مورد استفاده به روغن آسکارل به میزان 1:1، 2:1 و 3:1 به ترتیب 26/3±8/53،24/1±04/79 و 69/1±08/95 درصد بودو میانگین تجزیه برحسب عدم استفاده و به کارگیری همزمان پراکساید هیدروژن به میزان 20 درصد و دی اکسید تیتانیوم با نسبت‌های 05/0، 1/0، 15/0 و 2/0 گرم به ترتیب81/0±47/71، 63/1±28/93، 44/2±08/95،16/2±98/95 و 24/1±87/96 درصد بود. نتیجه‌گیری:تابش پرتومیکروویو در حضور حلال و اکسید کننده قوی پراکسید هیدروژن و کاتالیزور دی اکسیدتیتا نیوم روی بی فنیل‌های چندکلره منجر به کاهش میزان این ترکیبا ت‌ درروغن گردید.

---

زمینه و هدف: زنان بعد از زایمان در معرض خطر زندگی کم تحرک هستند. بر اساس مطالعات گذشته، خودکارآمدی سازه مهمی در تعیین مراحل تغییر و رفتار فعالیت جسمانی است. هدف این مطالعه تعیین ارتباط بین خودکارآمدی و مراحل تغییر و میزان فعالیت جسمانی در مادران ایرانی است. مواد و روش‎ها: در این مطالعه مقطعی، 300 مادر بعد از زایمان به صورت تصادفی از تمام مراکز بهداشتی درمانی شهر اراک انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده شامل پرسش‎نامه‎های یادآور 7 روزه فعالیت جسمانی، مراحل تغییر رفتار فعالیت جسمانی و خودکارآمدی فعالیت جسمانی بود. تجزیه و تحلیل داده‎ها به وسیله نرم افزار SPSSانجام شد. یافته‎ها: نود و یک درصد شرکت کنندگان در مراحل پیش تفکر، تفکر و آمادگی فعالیت جسمانی قرار داشتند. میانگین فعالیت جسمانی با شدت متوسط مادران 94/38±5/40 دقیقه در هفته بود. ارتباط معنی‎داری بین مراحل تغییر فعالیت جسمانی و انرژی مصرفی هفتگی ناشی از فعالیت‎های متوسط (001/0>p، 60/0=r) وجود داشت. هم‎چنین ارتباط معنی‎دار آماری بین خودکارآمدی با مراحل تغییر(001/0>p،50/0r=)، انرژی مصرفی هفتگی ناشی از فعالیت‎های متوسط (001/0>p، 40/0r=) و رفتار فعالیت جسمانی قبل از بارداری(001/0>p، 39/0 r=) به دست آمد. نتیجه‎گیری: میزان فعالیت جسمانی شرکت کنندگان کمتر از حداقل میزان توصیه شده فعالیت جسمانی منظم (150 دقیقه فعالیت جسمانی با شدت متوسط در هفته) بود. هم‎چنین در این جمعیت خودکارآمدی نقش مهمی در رفتار فعالیت جسمانی بازی می‎کند و لازم است در طراحی مداخلات ارتقاء دهنده فعالیت جسمانی در نظر گرفته شود.

---

زمینه و هدف: مطالعات همه‎گیر شناسی از ارتباط بروز نشانگان آسم با عواملی مانند زندگی کم تحرک، بیماری‎های متابولیک و قلبی-عروقی حکایت دارد. با این حال، نقش برجسته هر یک از مولفه‎های پروتکل‎های توان بخشی ورزش بر عملکرد ریوی بیماران آسم مزمن بحث انگیز است. هدف این مطالعه مداخله تمرین هوازی و یک ماه بی‎تمرینی بر بیماران آسم چاق می‎باشد مواد و روش‎ها: این پژوهش به صورت نیمه تجربی با طرح دو گروهی و آزمون قبل و بعد در 39 مرد میانسال چاق مبتلا به آسم خفیف و متوسط اجرا گردید. گروه آزمایش(19نفر) با ملاحظه دامنه ایمن شدت کار (15≥RPE>9) مدت3 ماه مطابق برنامه توان بخشی زیر بیشینه (50 تا80 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی) به تمرین هوازی پرداختند. سپس یک ماه در وضعیت بی‎تمرینی قرار گرفتند. گروه شاهد (20 نفر) از تمرین هوازی به دور ماندند. پارامترهای اسپیرومتریک آزمودنی‎ها در شرایط پایه، سه ماه تمرین هوازی و یک ماه بی تمرینی به روش استاندارد اندازه‌گیری شدند. یافته‎ها: شاخص‎های عملکرد ریوی شامل FVC، FEV1/FVC، PEF، FEF%75 و MVV کاهش‎های معنی‎داری مشاهده شد. در این میان، الگوی تغییرات FEV1، FEV1/FVCو MVV حتی پس از گذشت یک ماه بی‎تمرینی هم‎چنان پایدار بود (05/0>p). تغیر معنی داری در متغیر های گروه شاهد رخ نداد(05/0

---

زمینه و هدف: وجود نیترات در آب آشامیدنی موجب مشکلات بهداشتی و محیط زیستی فراوانی می‎گردد. این پژوهش با هدف بررسی کارایی روش احیاء نیترات توسط فرآیند Fe/H2O2 و جذب روی کربن فعال صورت پذیرفت. مواد و روش‎ها: در این مطالعه تجربی، اکسیداسیون نیترات توسط فرآیند اکسیداسیون پیشرفته Fe°/FeІІ/FeШ/H2O2 در pH 10-2، غلظت نیترات 50 تا 300 میلی‎گرم بر لیتر انجام شد. پس از تنظیم pH، مقادیر 5/0، 1، 2، 5 و 10 گرم در لیتر از GAC، PAC، H2O2/GAC و Fe/H2O2/GAC همراه با H2O2 در فاصله زمانی 15، 30، 45، 60 و 90 دقیقه به محیط واکنش اضافه و مخلوط گردید. یافته‎ها: در زمان ماند 10 دقیقه و 5/0 میلی‎لیترH2O2 و 1 گرم در لیتر Fe، FeІІ وFeШ راندمان حذف به ترتیب 5/88، 84 و 78 درصد به دست آمد. در غلظت نیترات 50 میلی‎گرم در لیتر و غلظت‎های 5/0، 1 و 10 میلی‎گرم در لیتر GAC نیز راندمان حذف 5/86، 6/93 و 6/82 درصد به دست آمد. راندمان حذف نیترات در 4=pH حدود 50 درصد می‎باشد در حالی که در3= pH راندمان حذف به 80 درصد می‎رسد. نتیجه‎گیری: فرآیند فنتون اصلاحی با نانو ذرات آهن و جذب با کربن فعال قادر به کاهش موثر نیترات تحت شرایط بهینه بوده و استفاده از کربن فعال در غلظت 1 گرم در لیتر راندمان حذف نیترات را می‎تواند تا 90 درصد افزایش دهد.

---

زمینه و هدف: سرطان پروستات یکی از شایع‎ترین سرطان‎ها در بین مردان به شمار می‎رود که میزان بروز و مرگ و میر آن رو به افزایش می‎باشد. هدف این مطالعه بررسی میزان بروز سرطان پروستات بین سال‎های 1382 تا 1387 در استان فارس می‎باشد. مواد و روش‎ها: در این مطالعه اپیدمیولوژیک که در آن از داده‎های ثبت سرطان استان فارس استفاده شده است، میزان‎های بروز خام در هر 100 هزار نفر محاسبه شده و میزان بروز استاندارد شده سنی نیز از روش استاندارد سازی مستقیم و با استفاده از جمعیت استاندارد جهان محاسبه شده است. تحلیل داده‎ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS نسخه 16 و نرم افزار MS Excel 2007 انجام گرفت. آزمون روند خطی کوکران – آرمیتاژ نیز جهت بررسی تغیرات روند میزان بروز و با ستفاده از نرم افزار Winpepi انجام شد. یافته‎ها: در این استان طی 8 سال تحت مطالعه 1212 مورد سرطان پروستات به ثبت رسیده است. میزان بروز استاندارد شده سنی طی سال‎های 1382 تا 87 به ترتیب 69/4، 16/7، 09/15، 04/14، 65/16 و 02/16 مورد در هر صد هزار نفر به دست آمد که نشان دهنده روند افزایشی بیماری طی سال‎های مذکور می‎باشد. بیشترین میزان بروز نیز در گروه سنی بالای 80 سال مشاهده شد. نتیجه‎گیری: میزان بروز استاندارد شده سرطان پروستات در استان فارس در مقایسه با سایر مناطق جهان به خصوص کشورهای پیشرفته بسیار کمتر می‎باشد که می‎تواند به دلیل کمبود برنامه‎های غربالگری و یا نقص در ثبت موارد باشد.

---

زمینه و هدف: هورمون آنتی مولرین یک مارکر معتبر برای ذخیره تخمدانی و ظرفیت باروری است. هدف این مطالعه بررسی تفاوت‌های در هورمون آنتی مولرین بین زنان فعال بدنی و غیر‌فعال بود.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی، هشتاد و دو زن در سنین باروری (18 تا 50 سال) شرکت کردند (42 نفر فعال و 40 نفر غیر‌فعال). سطح فعالیت بدنی از طریق پرسش‌نامه بین المللی فعالیت بدنی تخمین زده شد. اطلاعات درباره شاخص‌های باروری از ثبت‌های بالینی به دست آمد. هورمون آنتی مولرین سرمی با استفاده از روش الایزا اندازه‌گیری شد.

یافته‌ها: اختلاف معنی‌داری بر حسب میانگین سن بین دو گروه وجود نداشت(05/0p>). اختلاف معنی‌داری میان زنان فعال بدنی و غیر فعال در ارتباط با غلظت سرمی هورمون آنتی مولرین وجود داشت (به ترتیب 75/0±99/3 در مقابل 53/0±63/1 نانوگرم/میلی لیتر) (03/0>p). میزان سقط جنین به طور معنی‌دار بین زنان فعال بدنی و غیر فعال متفاوت بود (به ترتیب 26/0±13/0 بار در مقابل 51/0±40/0 بار) (05/0>p).

نتیجه‌گیری: این یافته‌ها نشان می‌دهد که فعالیت بدنی ممکن است ظرفیت باروری را در بین زنان سالم از طریق حفظ هورمون آنتی مولرین بهبود بخشد.

---

زمینه و هدف: بروسلوز بیماری ناتوان کننده‎ای است که هزینه گزافی را بر اقتصاد و اجتماع تحمیل می‎کند. بنابراین استفاده از بهترین، دقیق‎‎‎‎‎‎ترین و به صرفه‎ترین روش برای تشخیص این بیماری ضروری می‎باشد. عامل شایع بروسلوز در ایران بروسلا بوده و پروتئین BP26این باکتری خاصیت آنتی ژنیسیته خوبی دارد. بنابراین هدف از این تحقیق تولید پروتئین BP26 نوترکیب از باکتری بروسلا جهت استفاده در کیت تشخیص بروسلوز می‎باشد.

مواد و روش‎ها: در این مطالعه ﺑﻨﯿﺎدی - ﮐﺎرﺑﺮدی، از باکتری کشت شده، تخلیص DNA ژنومیک به روش پروتئیناز K و فنل/کلرفرم انجام شد. سپس با توجه به اطلاعات توالی ژن bp26 Brucella melitensis موجود در بانک اطلاعات ژن، برای ژن مذکور پرایمر طراحی شده و واکنش زنجیره‌ای پلیمراز راه‎اندازی، بهینه‎سازی و انجام شد. در ادامه محصول واکنش ابتدا در وکتور PTZ57R/T الحاق گردید و پس از آن در وکتور pET-28a کلون گردید. وکتور نو‎ترکیب به میزبان E. coli BL21(DE3) منتقل گردید و پروتئین نوترکیب و با ستون کروماتو‎گرافی Ni-NTA علیه His tag تخلیص گردید.

یافته‎ها: اندازه ژن تکثیر شده با اندازه بخشی از ژن bp26 Brucella melitensis موجود در بانک اطلاعات ژن مطابقت داشت. ژن bp26 بدون القاء با IPTG به میزان کم بیان شده و با افزودن آن به غلظت 1 میلی‎مولار به محیط کشت در ساعت سوم، حداکثر بیان مشاهده شد.

نتیجه‎گیری: تولید پروتئین نوترکیب BP26 از باکتری ملیتنسیس بومی استان مرکزی با استفاده از ناقل پلاسمیدی pET-28a امکان‎پذیر گردید. با توجه به اهمیت این پروتئین و به منظور بررسی‎‎های بیشتر در آینده در خصوص تهیه کیت تشخیص بروسلوز، امکان تولید آن در کشور فراهم شد.

---

مینه و هدف: امروزه نگرانی‎های جهانی در مورد آلودگی آب ز‎ها به مواد شیمیایی و تاثیر سوء آن بر سلامتی افزایش یافته است. این پژوهش با هدف بررسی کیفیت فیزیکی و شیمیایی آب تصفیه شده با دستگاه‎های تصفیه آب خانگی در شهر اراک صورت پذیرفت. مواد و روش‎ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی تعداد 60 دستگاه تصفیه آب خانگی در 5 منطقه مختلف شهر با نمونه‎گیری خوشه‎ای جهت بررسی پارامترهایی نظیر کدورت، کل جامدات معلق و محلول، سختی کل و کلسیم، سختی منیزیم، قلیائیت ساده، قلیائیت کل، کربنات، بی‎کربنات، نیترات، نیتریت و سولفات و فلوراید، هدایت الکتریکی، pH و کلر آزاد باقیمانده مورد بررسی قرار گرفت. هم‎زمان نمونه‎هایی از آب سطحی و زیر زمینی شهر نیز گرفته شد. یافته‎ها: نتایج نشان داد که میانگین غلظت پارامترهای شیمیایی در آب خروجی از دستگاه‎های تصفیه آب خانگی برای کلر 1/0 میلی‎گرم بر لیتر، نیتریت 006/0 میلی‎گرم بر لیتر، سولفات 5، نیترات 15، بی‎کربنات 49، سختی کلسیم 18 میلی‎گرم بر لیتر و فلوراید به صفر میلی‎گرم بر لیتر رسید. نتیجه‎گیری: نتایج مطالعه نشان می‎دهد که آب خروجی از دستگاه‎های تصفیه آب خانگی از نظر کلر آزاد باقیمانده، سولفات و بی‎کربنات به شدت کمتر از مقادیر مطلوب آن در آب شهری می‎باشد. اما غلظت نیتریت آب خروجی با افزایش مواجه است که بسیار نگران کننده است.

---

زمینه و هدف: نمودار قیفی ابزاری ترسیمی برای بررسی سوگیری انتشار در مطالعات متا آنالیز است. هدف مقاله حاضر معرفی کاربردی دیگر از این نمودار به عنوان وسیله‎ای برای پایش یکی از شاخص‎های اجرایی برنامه پزشک خانواده و مشخص کردن وضعیت هر یک از مراکز بهداشت شهرستان‎های تابعه استان مرکزی از نظر وضعیت ارجاع بیماران از سطح اول به سطح تخصصی و مقایسه‎ی آن با دو نمودار دیگر میله‎ای و کاترپیلار از این نظر می‎باشد.

مواد و روش‎ها: در این مطالعه مقطعی برای رسم نمودار قیفی، درصد ارجاعات هر شهرستان با توجه به متوسط ماهانه ویزیت و ارجاع انجام شده، محاسبه گردید. بر اساس دستور‎العمل کشوری برنامه پزشک خانواده، مقدار استاندارد ارجاع، حد 10 درصد در نظر گرفته شد. برای هر شهرستان یک حدود اطمینان 99 درصد با در نظر گرفتن سه انحراف معیار نسبت به عدد 10 درصد بر مبنای متوسط کل ویزیت ماهیانه هر شهرستان محاسبه شد.

یافته‎ها: بر اساس نمودار قیفی شهرستان‎های آشتیان، ساوه، تفرش، کمیجان و خمین، در حد انتظار ارجاع قرار داشتند. این در حالی است که شهرستان‎های اراک، شازند، زرندیه، دلیجان و محلات دارای ارجاع بیش از حد انتظار بودند که در این میان ارجاع به سطح تخصصی در محلات بیش از سایر شهرستان‎ها بود.

نتیجه‎گیری: نمودار قیفی توانست بهتر از دو نمودار دیگر وضعیت ارجاع به سطح تخصصی را برای مراکز بهداشت شهرستان‎ها نشان دهد، از این رو می‎تواند در پایش برنامه‎های سلامت کشورابزاری مفید واقع شود .

---

زمینه و هدف: بلندکردن بار پراسترس‌ترین فعالیت حمل دستی بار محسوب می‌شود و می‌تواند سبب ایجاد اختلالات اسکلتی عضلانی مرتبط با کار در کارگران گردد. اهداف این مطالعه تعیین شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی، ارزیابی وظایف بلندکردن بار با روش معادله بلند کردن بار NIOSH، طراحی ارگونومیکی و ارزیابی اثربخشی آن می باشد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه تحلیلی مداخله‌ای بر روی 30 کارگر یکی از صنایع چینی آلات بهداشتی همدان انجام گرفت. ارزیابی وظایف بلندکردن بار به روش معادله بلند کردن بار NIOSH و تعیین شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی به وسیله پرسشنامه نوردیک انجام گرفت. سپس مراحل ساخت و تعیین اثربخشی طراحی ارگونومیکی به اجرا در آمد.

یافته ها: نتایج نشان داد که بیشترین فراوانی ناراحتی‌های اسکلتی عضلانی مربوط به اندام کمر می باشد. نتایج شاخص بلند کردن بار (LI)، ریسک بلندکردن بار را در قبل از مداخله بالا (بیشتر از 3) نشان داد و این مقدار پس از اجرای مداخله ارگونومیکی(طراحی چرخ حمل بار) به میزان ریسک متوسط (بین 1 تا 3) کاهش یافت. ارتباط معناداری بین میانگین مقدار ریسک در قبل و بعد از مداخله مشاهده شد ( 001/0p< ).

نتیجه گیری: چرخ حمل بار طراحی شده با قابلیت جابجایی دینامیکی عمودی در طبقات، در ایمن سازی وظایف بلند کردن بار نقش قابل توجهی داشت و در آینده نزدیک احتمال کاهش شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی و آسیب های کمری را به همراه خواهد داشت.

---

زمینه و هدف: نفتالین از هیدروکربن‎های چند حلقه ای موجود در اغلب رسوبات آب است. هدف از این مطالعه ارزیابی عملکرد واکنش  UV/H₂O₂در تجزیه نفتالین از محلول آبی است.

مواد و روش‎ها: این تحقیق یک مطالعه تجربی- آزمایشگاهی است. 1 لیتر رآکتور شیشه‎ای استوانه‎ای برای انجام تمام آزمایشات تجزیه مورد استفاده قرار گرفت. منبع تابش، لامپ UV کم فشار جیوه‎ای با طول موج 254 نانومتر (W, UV-C30) که در بالای فتورآندکتور با جریان ناپیوسته جهت انجام آزمایش UV/H₂O₂قرار داده شده بود. غلظت‎های مختلف H₂O₂ (5، 10، 15، 20، 25 و 30 میلی‎گرم بر لیتر) آزمایش شد.

یافته‎ها: در غلظت 15 میلی‎گرم در لیتر نفتالین و زمان‎های ماند 5، 10، 20،30، 40، 50، 60، 100 و 120 دقیقه راندمان حذف نفتالین در سیستم UV/H₂O₂ به ترتیب برابر با 15، 28، 31، 36، 42، 52، 56، 73 و 5/59 درصد و راندمان حذف COD در زمان‎های ماند 5، 10، 20،30، 40، 50، 60، 100 و 120 دقیقه به ترتیب برابر با 22، 38، 45، 5/61، 5/67، 70، 80، 5/88 و 76 درصد مشاهده شد. هنگامی که pH اولیه 3، 4، 5، 6، 7، 9، 10 و 12 بود به طور تقریبی راندمان حذف نفتالین به ترتیب 8/75، 4/63، 62، 5/58، 8/44، 8/35 و 30 درصد در سیستم UV/H₂O₂ می‎باشد.

نتیجه‎گیری: نتایج آزمایشات در این مطالعه نشان می‎دهد که دوز 20 میلی‎گرم بر لیتر H₂O₂ در 3pH= و شدتUV W/cm² 8/2 (254 نانومتر)، شرایط بهینه بهره‎برداری جهت معدنی شدن نفتالین با راندمان حذف 73 درصد بعد از 100 دقیقه زمان واکنش را فراهم می‎نماید.

---

زمینه و هدف: مواد زائد جامد به عنوان یکی از آلاینده‌های اصلی محیط زیست مورد توجه می باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد دانش آموزان و معلمان شهر اراک در خصوص مدیریت پسماندها جهت ارایه شیوه های مناسب آموزشی صورت پذیرفته است.

مواد و روش ها: مطالعه حاضر به صورت مقطعی- تحلیلی بوده که بر روی 1739 دانش آموز و 149 نفر از معلمان شهر اراک در سال 1391 صورت پذیرفت. نمونه گیری به صورت خوشه ای در سطح شهر انجام و از مدارس و معلمین آنها پرسشنامه آگاهی، نگرش، عملکرد و منابع آموزشی مناسب در خصوص مدیریت صحیح پسماندها جمع آوری شده است. در نهایت داده ها با استفاده آزمونهای اماری تجزیه تحلیل شده اند.

یافته ها: میانگین نمره آگاهی و نگرش دانش آموزان مورد مطالعه به ترتیب برابر 9/1± 1/4 (از 8 امتیاز) و 9/5±63/20 ( از 35 امتیاز) مشاهده شد. در خصوص توزیع فراوانی منابع اطلاعاتی بهترین روش یادگیری از نظر دانش آموزان کتاب 441 نفر (29درصد ) بود ولی تاثیر گذاری یادگیری از طریق اینترنت را خیلی کم 487 نفر (32درصد) ارزیابی نموده بودند. همچنین بین بهترین روش آموزشی از دیدگاه دانش آموزان بر حسب سطوح مختلف تحصیلی اختلاف معنی داری وجود داشت (001/0=p).

نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل و میزان آگاهی و نگرش دانش آموزان و دسترسی آنان به منابع آموزشی و از طرفی حجم پسماند های تولیدی در مدارس برای جلوگیری از اثرات زیست محیطی ترویج آموزش از طریق کتب و معلمین و همسالان جهت دانش آموزان در این زمینه لازم می باشد.

---

زمینه و هدف: شیوع و بروز سرطانها در نقاط مختلف جهان دارای الگوهای متفاوتی هستند. شناخت فراوانی بدخیمی ها در گروه های مختلف اجتماعی با توجه به شرایط اقلیمی متفاوت، از اجزای اولیه برنامه ریزی های پیشگیری در سطوح مختلف می باشد. این مطالعه با هدف بررسی اپیدمیولوژی، میزان بقا و اپیدمیولوژی جغرافیایی سرطان سینه در استان مرکزی صورت پذیرفت.

مواد و روش ها: در این مطالعه اپیدمیولوژیک، داده‌ها با بررسی اطلاعات ثبت سرطان و ثبت مرگ مرکز بهداشت استان مرکزی به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از نرم افزارهای SPSS 16 و Winpepi در سطح معنی داری 05/0 انجام شد. برای رسم نقشه جغرافیایی و نمایش میزان بروز به تفکیک شهرستان از نرم افزار Arc-view استفاده شد.

یافته ها: از بین 400 مورد ابتلا سرطان سینه ثبت شده 8/5 درصد به علت سرطان سینه فوت کرده بودند. میزان بقا 5 ساله سرطان سینه 87 درصد به دست آمد و ارتباط معنی داری بین میزان بقا و سن مشاهده شد. بیش ترین موارد ثبت شده مربوط به گروه سنی 49-40 سال و بیش ترین میزان بروز مربوط به شهرستان اراک بود. روند معناداری در میزان بروز این سرطان طی سالهای 90-86 مشاهده نشد.

نتیجه گیری: نتایج نشان داده که میزان بقا 5 ساله سرطان سینه در استان مرکزی بیشتر از برخی از مراکز دیگر می باشد که میتواند به دلیل جدید بودن مطالعه و بهبود روشهای درمانی و یا استفاده از روشهای غربالگری و تشخیص زودرس بیماری باشد. سایر جنبه های اپیدمیولوژی این بیماری همانند سایر نقاط می باشد.

---

زمینه و هدف: امروزه ارزیابی وضعیت سلامت به وسیله خود فرد یک قسمت استاندارد پژوهش های اپیدمیولوژیکی و مبتنی بر جامعه می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی و ارزیابی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در جمعیت عمومی شهر قم می باشد.

مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی تحلیلی تعداد 340 نفر از مردم بالای 18 سال جمعیت عمومی شهر قم با رجوع به درب منازل و پر کردن پرسشنامه وارد مطالعه شدند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه ای دو قسمتی استفاده گردید که قسمت اول آن مربوط به اطلاعات دموگرافیک بیماران شامل سن، جنس، وضعیت تاهل، وضعیت تحصیلات، وضعیت اشتغال و محل سکونت بود. در قسمت دوم نیز جهت ارزیابی کیفیت زندگی افراد از نسخه دوم پرسشنامه SF-36 استفاده شد.

یافته ها: به طور کلی با در نظر گرفتن همه ابعاد کیفیت زندگی در این مطالعه، میانگین امتیازات برابر با 78/14±69/67 بود. این میانگین در مردان برابر با 91/15±28/67 و در زنان برابر با 03/14±97/67 بود که بین دو جنس اختلاف معنی داری وجود داشت (030/0P=).

نتیجه گیری: در این مطالعه امتیازات زنان و افراد مجرد بالاتر از سایر افراد بود. با استفاده از گونه فارسی نسخه دوم پرسشنامه SF-36 می توان به سطح کیفیت زندگی مردم در شرایط مختلف پی برد و اثر عوامل مختلف دموگرافیک را بر سطح کیفیت زندگی اندازه گیری نمود.

---

زمینه و هدف: روش‎های متداول گندزدایی آب شامل فرآیند‎های شیمیایی، ازن زنی، تابش اشعه ماورای بنفش، فرآیندهای غشایی و غیره می‎باشد. در سال‎های اخیر فرآیند الکترولیز به عنوان یک فرآیند سبز با کارایی بالا و عدم تولید محصولات جانبی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این پژوهش بررسی کارایی فرآیند الکترولیز با جریان پیوسته در گندزدایی آب آلوده با کلی فرم‎های مدفوعی می‎باشد.

مواد و روش‎ها: روش پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی می‎باشد. نمونه‎های آب با اضافه کردن فاضلاب انسانی، کود حیوانی و کلنی اشرشیاکلی به آب مقطر تهیه و وارد راکتور الکتروشیمیایی با جریان پیوسته گردید. تاثیر پارامترهای عملیاتی مانند جنس الکترودها(مس و گرافیت فشرده)، زمان واکنش(40، 50، 60 و 70 دقیقه)، ولتاژ 48 ولت، فاصله الکترود 5 سانتی‎متر و pH اولیه 7 بر کارایی حذف باکتری‎های کلی فرم با استفاده از آنالیز واریانس فاکتوریال تعیین شد.

یافته‎ها: یافته‎ها نشان می‎دهد که کارایی حذف بستگی به منبع آلاینده، زمان مواجهه و جنس الکترودها دارد. با توجه به نتایج به دست آمده بهترین کارایی گندزدایی مربوط به آب آلوده به کلنی اشرشیاکلی در راکتوری با دو جفت الکترود مس با فاصله 5 سانتی‎متر، ولتاژ 48 ولت و در مدت 70 دقیقه با راندمان 99 درصد به دست آمده است. تغییر معنی‌داری در pH، TDS و EC در زمان‌های مختلف و با تغییر نوع منبع باکتری‌های کلی فرمی ایجاد نشد.

نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، استفاده از فرآیند الیکترولیز با جریان پیوسته، به عنوان یک روش مناسب باکارایی بالا و سازگار با محیط زیست در گندزدایی آب آلوده با کلی فرم‎های مدفوعی پیشنهاد می‎گردد.

---

زمینه و هدف: تدوین برنامه‌های آموزشی درباره پیش‌گیری از بیماری‌هایی مانند سرطان از ضرورت‌های بهداشتی است. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر برنامه آموزش مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی بر رفتارهای پیش‌گیری از سرطان‌های دستگاه گوارش در شهر اراک صورت گرفته است.

مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی بود که در آن 88 نفر از مادران شهر اراک شرکت داشته‌اند (نمونه‌ها به صورت تصادفی به دو گروه مورد و شاهد هر کدام 44 نفر تقسیم شدند). معیارهای ورود شامل عدم ابتلا به سرطان، داشتن ملیت ایرانی، سن بالای ۱۸ سال و سکونت در شهر اراک بود. در پژوهش حاضر روش گردآوری اطلاعات، پرسش‌نامه بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی و چک لیست عملکرد مادران در خصوص رفتارهای پیش‌گیری از سرطان‌های دستگاه گوارش بود. مداخله آموزشی برای گروه مورد در طی یک ماه و در قالب 3 جلسه آموزشی 45 دقیقه‌ای انجام گردید. سپس 2 ماه پس از مداخله آموزشی در هر دو گروه مورد و شاهد اطلاعات دوباره گردآوری و تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: میانگین سنی گروه مورد و شاهد به ترتیب برابر 6/9± 3/38 و 1/11±3/36 سال بود که با یکدیگر اختلاف معنی‌داری نداشتند(381/0=p). میانگین نمره آگاهی و عملکرد در گروه مورد در قبل از آموزش به ترتیب برابر با 06/13±8/72 و 2/6±81/30 بود که در بعد از مداخله به ترتیب برابر 2/12±05/88 و 9/8±3/65 بود که در هر دو مورد با یکدیگر اختلاف معنی‌دای داشتند(05/0>p). هم‌چنین در قبل از مداخله آموزشی میزان‌های حساسیت، شدت و منافع درک شده مادران در زمینه انجام رفتارهای پیش‌گیری کننده در حد متوسط بود ولی پس از مداخله آموزشی بین دو گروه مورد و شاهد در همه متغیرهای ذکر شده اختلاف معنی‌داری ایجاد شد(05/0> p).

نتیجه‌گیری: یافته‌های این بررسی تاثیر و کارایی مدل اعتقاد بهداشتی را در افزایش رفتارهای پیش‌گیری از ابتلا به سرطان‌های دستگاه گوارش در مادران شهر اراک را نشان می‌دهد. .

---

زمینه و هدف: دفع باقی‌مانده‌های مواد دارویی به محیط از طریق فاضلاب‌های بیمارستانی و شهری یکی از مشکلات نوین زیست محیطی به شمار می‌آید. ایمیپنم به عنوان یک آنتی‌بیوتیک بیمارستانی مصرف بسیار وسیعی جهت مقابله با باکتری‌های گرم مثبت و منفی دارد که با راه‌یابی آن به محیط‌های آبی خطراتی از جمله مقاومت باکتریایی، آلرژی، نابودی دافنی‌ها و جلبک‌ها و ایجاد اختلال در فرایندهای تصفیه فاضلاب به وجود می‌آید. بنابراین وجود یک روش استخراج و اندازه‌گیری دقیق و ساده جهت تعیین مقدار ایمیپنم در نمونه‌های زیست محیطی لازم می‌باشد.

مواد و روش‌ها: از ستون‌های استخراج فاز جامد در دو pH 3 و 7 برای استخراج ایمیپنم از نمونه‌های فاضلاب بیمارستانی و تعیین درصد بازیابی آنها استفاده شد. نمونه‌های استخراج شده توسط دستگاه کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا در شرایط نرخ جریان 7/0 میلی‌لیتر در دقیقه، دمای 20 درجه سانتی گراد، فاز متحرک بافر بورات/ متانول و طول موج 280 الی 300 نانومتر اندازه‌گیری شد.

یافته‌ها: بیشترین درصد بازیابی در pH=7 با میانگین 8/68 درصد به دست آمد. بهترین شرایط راهبری دستگاه کروماتوگرافی فاز متحرک با نسبت حجمی 80 به 20 از بافر بورات/ متانول با pH= 5/7 و طول موج 300 نانومتر می‌باشد که در این حالت معیار خطی بودن برابر با 9829/0و هم‌چنین دقت اولیه و ثانویه آنالیز هر دو بیشتر از 95 درصد می‌باشد. آستانه تشخیص و آستانه تعیین مقدار در این مطالعه به ترتیب 3 و 10 میکروگرم در لیتر به دست آمد.

نتیجه‌گیری: روش ارائه شده به سادگی و با قابلیت اعتماد قابل توجه می‌تواند در استخراج و اندازه‌گیری ایمیپنم در نمونه‌های زیست محیطی آبی به کار برده شود.

---

زمینه و هدف: هدف از این مطالعه بررسی اثر ضد باکتریایی دندریمر پلی‌آمیدوآمین–G4 بر باکتری‌های اشرشیاکلی، آنتروباکتر کلواکه، باسیلوس سوبتیلیس و استافیلوکوکوس اورئوس می‌باشد.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی اثرات ضد باکتریایی دندریمر پلی‌آمیدوآمین–G4 به روش انتشار دیسک و رقت لوله‌ای بررسی شد. غلظت‌های مختلفی از دندریمر پلی‌آمیدوآمین-G4 بر روی دیسک‌های بلانک تلقیح شده و در محیط کشت مولر هینتون آگار قرار داده شدند. با تلقیح باکتری‌ها مطابق با غلظت استاندارد 5/0 مک فارلند، هاله‌های عدم رشد بررسی گردید. حداقل غلظت بازدارندگی و کشندگی دندریمر پلی‌آمیدوآمین–G4، به روش رقت لوله‌ای در محیط کشت نوترینت براث تعیین گردید.

یافته‌ها: قطر هاله عدم رشد در غلظت 500 میکروگرم بر میلی‌لیتر از دندریمر پلی‌آمیدوآمین–G4 برای اشرشیاکلی، آنتروباکتر کلواکه، باسیلوس سوبتیلیس و استافیلوکوکوس اورئوس به ترتیب برابر 14، 0، 35 و 29 میلی‌متر بود. درمورد قطر هاله عدم رشد در باکتری‌های گرم منفی با باکتری‌های گرم مثبت اختلاف معنی‌داری مشاهده شد(05/0p<). حداقل غلظت بازدارندگی دندریمر پلی‌آمیدوآمین–G4 برای اشرشیاکلی، باسیلوس سوبتیلیس و استافیلوکوکوس اورئوس به ترتیب برابر1250، 5/2 و 1 میکروگرم بر میلی‌لیتر بود. حداقل غلظت کشندگی دندریمر پلی‌آمیدوآمین–G4 برای اشرشیاکلی، باسیلوس سوبتیلیس و استافیلوکوکوس اورئوس به ترتیب برابر 2500، 5 و 5 میکروگرم بر میلی‌لیتر بود. دندریمر پلی‌آمیدوآمین–G4 بر آنتروباکتر کلواکه اثر بازدارندگی و کشندگی نداشت.

نتیجه‌گیری: دندریمر پلی‌آمیدوآمین–G4 برای حذف اشرشیاکلی، استافیلوکوکوس اورئوس و باسیلوس سوبتیلیس موثر است. در ادامه این تحقیقات پیشنهاد می‌شود که سمیت احتمالی ترکیبات نانوساختار در آب شرب بررسی شده و در صورت عدم ممنوعیت استفاده، بررسی‌های اقتصادی برای سنتز و استعمال آنها به عمل آید.

---

زمینه و هدف: سرطان یکی از شایع‌ترین علل مرگ و میر در جهان می‌باشد و میزان بروز و شیوع آن در حال افزایش است. باتوجه به این که بررسی جامعی بر روی سرطان‌های شایع در زنان ایرانی صورت نگرفته، این مطالعه با هدف تعیین روند بروز 10 سرطان شایع در بین زنان ایرانی از سال 1382 تا 1388 انجام گرفته است.

مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر به صورت مقطعی و با استفاده از تحلیل داده‌های موجود صورت گرفته و از داده‌های منتشر شده سیستم ثبت کشوری موارد سرطان استفاده گردیده است. در این مطالعه کلیه موارد ثبت شده کشوری سرطان در زنان طی سال‌های 82 تا 88 در کل کشور مورد بررسی قرار گرفت. میزا‌ن موارد سنی گزارش شده بروز سرطان با روش استاندارد سازی مستقیم و با استفاده از جمعیت استاندارد جهان محاسبه شده است. آزمون روند خطی کوکران-آرمیتاژ نیز جهت بررسی تغییرات روند میزان بروز و با استفاده از نرم افزار Winpepi انجام شد.

یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که نسبت کل سرطان‌ها در زنان در مقایسه با کل جمعیت در حال افزایش است. سرطان‌های پستان، پوست، کولورکتال، معده، مری، تیروئید، لوکومیا، تخمدان، مغز و رحم به ترتیب شایع‌ترین سرطان‌ها در بین زنان ایرانی بوده‌اند. در طول سال‌های مورد بررسی روند افزایشی این سرطان‌ها به طور قابل توجهی نمایان است.

نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های این مطالعه، میزان بروز انواع سرطان‌ها در زنان دارای سیر صعودی است. به کارگیری برنامه‌های غربال‌گری در کاهش روند این بیماری‌ها می‌تواند مفید باشد.