---

مقدمه: هایپرلیپیدمی یکی از عوامل خطر اصلی ایجاد بیماری‌های قلبی عروقی محسوب می‌شود. این مطالعه با هدف بررسی لیپیدها بر حسب جنس و محل سکونت در مناطق شهری و روستایی شهرستان اراک انجام شد تا بتوان با شناخت وضعیت موجود در کنترل بیماری‌های قلبی عروقی تلاش کرد. روش کار: این تحقیق یک مطالعه مقطعی- تحلیلی از فاز اول برنامه قلب سالم می‌باشد که در شهرستان اراک انجام شد. روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی بود. ابزار مطالعه پرسش‌نامه‌ای بود که علاوه براطلاعات دموگرافیک حاوی نتایج پاراکلنیکی (کلسترول تام ، LDL-c ، HDL-c ، تری گلیسرید) بود. در تحلیل اطلاعات از آزمون آماری تی دانش آموزی کولموگروف اسمیرنوف، من ویتنی و کای دو استفاده شد. نتایج: از 4303 نفر افراد بالای 30سال ، 6/51 درصد زن بودند. اختلال کلسترول تام، LDL-c و HDL-c در زنان بیشتر از مردان بود (05/0 p<) و اختلال تری گلیسرید در مردان و زنان تفاوت معنی‌داری نداشت. افزایش لیپیدها بین شهر و روستا تفاوت معنی‌داری داشت به طوری که اختلال کلسترول تام و LDL-c در افراد ساکن روستا و اختلال تری گلیسرید در افراد ساکن شهر بیشتر بود(0001/0p<). نتیجه گیری: شیوع بالای اختلال لیپیدها در جامعه مورد بررسی می‌تواند به شیوه نادرست زندگی، تغذیه نامناسب و کمبود فعالیت فیزیکی در این مناطق مربوط باشد، بنابراین با تغییر شیوه زندگی می‌توان شیوع این اختلال و به دنبال آن بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش داد.

---

مقدمه: بیماری ویلسون یک اختلال ارثی در متابولیسم مس است که با تظاهرات کبدی، عصبی، روانی و در موارد نادر به صورت بیماری همولیتیک ظاهر می‌شود. مس آزاد سرم می‌تواند سبب آسیب گلبول قرمز و لیز آن شود که عارضه‌ای نادر با درگیری حدودکمتر از 10 درصد موارد می‌باشد. در چنین مواردی معمولاً ابتلا کبدی وجود داشته و پیوند کبد می‌تواند نجات دهنده باشد. در این مقاله یک مورد بیماری ویلسون با تظاهر کم خونی همولیتیک گزارش شده است. مورد : بیمار دختر بچه 8 ساله‌ای است که به علت درد شکم، یرقان، آنمی و ادرار به رنگ چای بستری شده است. برای وی تشخیص‌های هپاتیت و فقر گلوکز6 فسفات دهیدروژناز مطرح و با توجه به عدم پاسخ بیمار به ترانسفیوژن، بیماری ویلسون مطرح و با مشاهده حلقه Kasyer- Fleischerدر قرنیه، بیماری تشخیص داده شد. نتیجه گیری:‌ آنمی همولیتیک حاد یا مزمن یک تظاهر ناشایع و نادر بیماری ویلسون است که در هر کودک به خصوص بالاتر از 5 سال که با بیماری کبدی یا آنمی همولیتیک مراجعه کند باید این بیماری در تشخیص افتراقی مطرح و در صورت لزوم اقدامات تشخیصی لازم انجام شود.

---

مقدمه: بیماری سیلیاک یا آنتروپاتی حساس به گلوتن، سوء جذب مواد غذایی بر اثر ازدیاد حساسیت به گلوتن است. در اتیولوژی این بیماری عوامل محیطی، ایمنی و ژنتیک مطرح هستند. با توجه به این که در منطقه مرکزی و غربی ایران شیوع بیماری سیلیاک بررسی نشده، این مطالعه به منظور تعیین فراوانی بیماری سیلیاک در جمعیت عمومی ساکنین روستاهای شهر اراک در سال 1385، طراحی شده است. روش کار: این مطالعه توصیفی - مقطعی بوده و در آن 700 نفر به صورت تصادفی چند مرحله ای در روستاهای شهرستان اراک در گروه سنی 65-20 سال انتخاب شدند که 336 نفر مرد و 364 نفر زن بودند. بعد از تکمیل پرسش‌نامه از هر یک از افراد خون‌گیری شد. سطح IgA سرم در تمامی افراد به منظور حذف افراد دچار کمبود IgA اندازه‌گیری شد. در همه افراد نمونه سرم از نظر آنتی‌بادی ترانس گلوتامیناز بافتی از نوع IgA (IgA t-TGA) بررسی شد. در تمام کسانی که سرولوژی مثبت داشتند و نیز در کسانی که شک بالینی سیلیاک در آنها بالا بود و سرولوژی مرزی داشتند، اندوسکوپی و بیوپسی قسمت دوم دئودنوم به عمل آمد و هیستولوژی بیوپسی مطالعه شد.درآنالیزنتایج،میانگین،انحراف معیارودرصد فراوانی محاسبه شد. نتایج: سطـح IgA در ســـرم تمـــامی افراد نرمـــال بود. 8 نفر ســرولوژی مثبت داشتند و 38 نفــر ســرولـــوژی با حداکثر مقدار نرمال و سایر افراد سرولوژی کمتر از Au/ml 6 داشتــند. تنها در بین افراد با سرولوژی مثبت، یافته‌های هیستولوژی مثبت شد. 1 درصد (10 در 1000 نفر جمعیت) از کل جمعیت مورد بررسی تغییرات روده باریک به نفع سیلیاک داشتند. شایع‌ترین علامت در این افراد بی‌علامتی بود. نتیجه‌گیری: شیوع بیماری سیلیاک در روستاهای شهرستان اراک در محدوده سنی 65- 20 سال 10 نفر در 1000 نفر جمعیت بود که این نتیجه مشابه نتایج مطالعات انجام شده در ساری و جنوب کشور بود ولی در مقایسه با سایر نقاط جهان از شیوع بالاتری برخوردار بود، که این مسئله اهمیت غربال‌گری این بیماری در ایران را می‌رساند. هم چنین این نکته که در تمامی افراد با هیستولوژی مثبت ، سرولوژی نیز مثبت بود، تأییدی بر اختصاصیت و حساسیت بالای تست t-TGA و مناسب‌ بودن آن جهت غربال‌گری بیماری سیلیاک است.

---

چکیده مقدمه: مدیریت بهینه تجهیزات پزشکی در بیمارستان، تاثیر به سزایی در کاهش هزینه‌‌ها و ارائه مطلوب خدمات بهداشتی ودرمانی ایفا می‌نماید. با این حال در بیمارستان‌های کشور روش سیستماتیک و مدونی دراین زمینه اعمال نمی‌گردد. این پژوهش با هدف طراحی الگوی مدیریت تجهیزات پزشکی برای بیمارستان‌های ایران انجام گرفته است. روش کار: در این پژوهش تطبیقی، مدیریت تجهیزات پزشکی درکشورهای امریکا، انگلستان،آلمان، کانادا، استرالیا، ایرلند، سوئد و ایتالیا که دارای تجارب موفق والگوی مشخص در مدیریت تجهیزات پزشکی بوده‌اند، از شش بعد ساختار، خرید، کنترل، نگهداری، آموزش و توزیع مورد بررسی قرار گرفت. سپس براساس سازوکارهای مشترک درکشورهای یاد شده، الگویی برای بیمارستان‌های دولتی ایران طراحی شد و اعتبار آن به روش دلفی، که طی آن از صاحب نظران و خبرگان مسلط به موضوع مکرراً نظرخواهی شده تاکلیه ابعاد مورد بحث از طریق اجماع به تایید آنان برسد، محرز گردید. نتایج: در تمامی کشورهای مورد مطالعه برای انجام مدیریت موثر تجهیزات پزشکی، در بیمارستان، واحد مهندسی تجهیزات پزشکی ایجاد شده و در راستای خط مشی اصلی این واحد که تامین ایمنی و ارتقاء مراقبت از بیمار است، به آموزش مهندسین بالینی پرداخته‌اند. آموزش‌ها مطابق با طرح درس فدراسیون بین المللی آموزش مهندسی بالینی «که تلفیقی از واحدهای مهندسی و مدیریتی لازم برای انجام فعالیت‌های مدیریت تجهیزات پزشکی در بیمارستان است» طراحی می‌گردد. نیازسنجی دقیق از دستگاه‌های پزشکی، ترازیابی، استفاده از تکنیک هزینه طول عمر، مدیریت فهرست موجودی، جانمایی و پیش بینی فضای فیزیکی مورد نیاز، انتخاب وخرید از طریق کمیته مربوطه، کنترل‌های بدو ورود با انجام تست پذیرش، کنترل عملکرد و کنترل ایمنی، مستند سازی فعالیت‌ها و به کارگیری سیستم کامپیوتری نگهداری پیش‌گیرانه و توزیع نیمه متمرکز در زمره فرایندهای ضروری در چرخه مدیریت تجهیزات پزشکی در بیمارستان‌های کشورهای مورد مطالعه قرار داشته است. نتیجه گیری: ایجاد واحد مدیریت و مهندسی تجهیزات پزشکی در بیمارستان‌ها، تشکیل کمیته انتخاب و خرید، کنترل مستمر عملکرد تجهیزات طی فرایند کالیبراسیون، تعمیر و نگهداری پیش‌گیرانه دستگاه‌ها طبق برنامه زمان‌بندی و تربیت نیروی انسانی مورد نیاز این واحد براساس سر فصل دروس فدراسیون بین المللی آموزش مهندسی بالینی، منجر به افزایش بهره وری تجهیزات پزشکی در بیمارستان‌ها، خواهد شد.

---

مقدمه: سویه‌های استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین (MRSA) معضلی در ایجاد عفونت‌های بیمارستانی شده‌اند. تست‌های روزمرۀ تعیین حساسیت آنتی بیوتیکی به علت خاصیت ناهمگنی این نوع مقاومت، برای تعیین سویه‌های مزبور توصیه نمی‌شوند. هدف از این تحقیق مقایسه یک روش فنوتیپی با ژنوتیپی در تعیین سویه‌های استافیلوکوکوس اورئوس مقاومت به متی سیلین در نمونه‌های بینی پرسنل درمانی بیمارستان است. روش کار: در این تحقیق تجربی، تعداد 52 استافیلوکوک کواگولاز مثبت جدا شده با روش سرشماری از بینی 204پرسنل درمانی بخش‌های مختلف بیمارستان آموزشی هاجر وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، به دست آمد. حساسیت سویه‌ها نسبت به اگزاسیلین با روش فنوتیپی agar screen ارزیابی شد. سپس در آنها وجود ژن عامل مقاومت به متی سیلین ( mecA) با روش مولکولی duplex PCR بررسی و نتایج مورد مقایسه قرار گرفتند و حساسیت ویژگی روش، تعیین گردید. نتایج: 23 مورد از 52 استافیلوکوکوس اورئوس جدا شده (44درصد) به لحاظ فنوتیپی نسبت به اگزاسیلین مقاوم بودند، ولیکن 27 مورد از52 ایزوله مزبور (52 درصد) واجد ژن mecA بودند. این مطالعه نشان داد که روش فنوتیپی agar screen در مقایسه با روش ژنوتیپی PCR برای تعیین سویه‌های استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین به ترتیب دارای حساسیت و ویژگی 5/81 و 96 درصد می‌باشد. نتیجه گیری: روش oxacillin agar screen در مقایسه با duplex PCR، روشی فنوتیپی ساده، کم هزینه و کاربردی است که با داشتن جواب‌های مثبت کاذب نسبتاً پائین، برای تائید سویه‌های مشکوک مقاوم به متی سیلین مناسب است ولی با داشتن جواب‌های منفی کاذب نسبتاً بالا، جهت غربال‌گری اولیه سویه‌های MRSA از بینی ناقلین سالم شاغل در بیمارستان‌ها مناسب نمی باشد.

---

مقدمه: تجهیزات پزشکی هر ساله سهم عمده‌ای از هزینه بیمارستان ‌ها را به خود اختصاص می ‌دهند، به طوری که مدیریت نگهداری صحیح و بهینه آن می‌تواند تاثیر به سزایی در اقتصاد سلامت کشور داشته باشد. لذا این پژوهش با هدف تعیین تاثیر سیستم مدیریت نگهداری تجهیزات پزشکی بر هزینه ‌های بیمارستان ولیعصر(عج) شهر اراک انجام شد. روش کار:در این پژوهش مداخله ‌ای ابتدا الگوی سیستم مدیریت نگهداری تجهیزات پزشکی موجود در بیمارستان تامین اجتماعی امام خمینی(ره)، دقیقاً مطالعه شد و نرم افزار متناسب با بیمارستان ولیعصر طراحی گردید. برنامه نگهداری پیشگیرانه دراین الگو برای کلیه دستگاه ‌های پزشکی موجود در بیمارستان ولیعصر با طول عمر مفید بیشتر از5 سال (240 دستگاه پزشکی) به مدت یک سال اجرا گردید، سپس جمع هزینه‌های ثبت شده در سال 1385 با جمع هزینه سال قبل از اجرای طرح در سال 1384، مقایسه شد. نتایج: در هنگام نصب و راه اندازی برای7/21درصد از دستگاه ‌های پزشکی هیچ ‌گونه آموزشی صورت نگرفته بود و برای کار با 8/83 درصد از دستگاه ‌ها از نیروی انسانی ثابت استفاده نمی‌شد. با به کارگیری سیستم مدیریت نگهداری تجهیزات پزشکی، تعداد دفعات تعمیر در سال از78 مورد در سال1384 به58 مورد در سال1385 تقلیل یافت. هزینه نگهداری و تعمیر تجهیزات پزشکی بیمارستان ولیعصر در سال1384مبلغ801765375 ریال بود که در سال1385با ثبت دقیق هزینه توسط مهندس تجهیزات پزشکی وکنترل حساب‌ها در بیمارستان به513212912 ریال کاهش یافت که نمایان گرصرفه جویی به میزان 36 درصد می‌باشد. نتیجه گیری: به نظر می‌رسد بکارگیری سیستم مدیریت نگهداری کامپیوتری تجهیزات پزشکی واستفاده هرچه بیشتر از توانمندی‌های مهندسین پزشکی در بیمارستان‌ها ضروری است.

---

مقدمه: بیمارستان‌هابرای توسعه ورقابت نوعی سیستم ارزیابی عملکرد نیاز دارند تا کارایی و اثربخشی برنامه‌ها، فرآیندها و نیروی انسانی خودرا بسنجند. هدف این پژوهش، طراحی الگوی ارزیابی عملکرد برای بیمارستان‌ها با استفاده از روش ارزیابی متوازن بود. روش کار: کشورهای مورد مطالعه در این پژوهش توصیفی تطبیقی،کشورهای استرالیا،آمریکا،کانادا ونیوزلند بودند و در ایران نیز 34 بیمارستان دولتی با سابقه اجرای برنامه استراتژیک انتخاب گردیدند. وضعیت ارزیابی عملکرد در بیمارستان‌های کشورهای مذکور وایران با شش رویکرد رسالت، دورنما، استراتژی، منظر، هدف و سنجه بررسی شد و الگویی برای ارزیابی عملکرد بیمارستان‌های دولتی وزارت بهداشت طراحی و اعتبار آن با نظرسنجی از خبرگان به روش دلفی محرز گردید. نتایج: در کلیه کشورهای مورد مطالعه،رویکردهای رسالت ودورنما بخش مهمی ازالگوی ارزیابی عملکرد و ارتقای اثر بخش سلامتی مهم‌ترین استراتژی در بیمارستان‌ها بود. دیگراستراتژی‌ها ارائه خدمات باکیفیت، توسعه ظرفیت‌ها، انجام نوآوری و اطمینان از تداوم خدمات بودند. منظرهای الگوی ارزیابی متوازن شامل چهارمنظر: مشتری،فرآیندهای داخلی، رشد و یادگیری کارکنان ومالی می شد و تمام کشورهای مورد مطالعه اهداف وسنجه‌هایی برای هریک از این منظرهادر بیمارستان داشتند. در بیمارستان‌های ایران،رسالت،دورنما،استراتژی‌ها واهداف تعریف شده بود ولی منظری وجود نداشت و سنجه‌ها نیز متناسب با استراتژی‌ها و اهداف نبود.در الگوی پژوهش، چهار منظر برای تشریح استراتژی‌های بیمارستان‌هاوایجاد مزیت رقابتی تعیین وسنجه‌های مربوطه تدوین گردید. نتیجه گیری:استفاده از سنجه‌های 4 منظر بیماران و جامعه،فرآیندهای داخلی وبهره وری، رشد و نوآوری، مالی برای ارزیابی عملکرد بیمارستان‌های دولتی ایران منجر به مقایسه دقیق عملکرد آنها خواهد شد و این امر افزایش بهره‌وری منابع بیمارستانی‌ و افزایش رضایت بیماران و جامعه را به دنبال خواهد داشت.

---

زمینه و هدف: رضایت شغلی به نوع نگرش فرد به شغل خویش اطلاق می‌گردد. با توجه به نقش کلیدی کارکنان بیمارستان‌ها در ارائه خدمات بهداشتی به بیماران، این مطالعه با هدف تعیین میزان رضایت شغلی کارکنان مراکز درمانی شهر اراک طراحی گردید. مواد و روش ها: مطالعه‌ای توصیفی بر روی 702 نفر از کارکنان بیمارستان‌های شهر اراک که به صورت نمونه‌گیری آسان انتخاب شده بودند، انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسش‌نامه اطلاعات دموگرافیک و پرسش‌نامه استاندارد رضایت شغلی هرزبرگ بود و رضایت شغلی در سه سطح طبقه‌بندی گردید. یافته‌ها: بررسی نتایج در هشت حیطه نشان دادکه رضایت شغلی اکثر کارکنان از شرایط محل کار(2/75 درصد)، ارتباط با همکاران(49 درصد)، حقوق و مزایا (1/75 درصد)، موقعیت شغلی (5/60 درصد)، امنیت شغلی (6/64 درصد)، نظارت و سرپرستی (0/64 درصد)، سیاستگذاری مدیریتی (2/59 درصد) و ارتباط زندگی شخصی (7/65 درصد) در سطح متوسط بوده است و در مجموع 2/82 درصد کارکنان رضایت کلی شغلی در حد متوسط داشتند. بیشترین رضایت شغلی مربوط به ارتباط با همکاران و کمترین رضایت از مزایای سختی کار، برقراری عدل و انصاف و عدم وجود تبعیض و امکانات رفاهی بود. آزمون آماری مجذور کای بین جنس، تحصیلات، نوع استخدام، شغل و شیفت کاری ارتباط معنی‌داری نشان داد. نتیجه‌گیری: در مجموع رضایت کلی افراد درحد متوسط بود. افزایش و پرداخت به موقع کارانه‌ها و مزایای سختی کار و ایجاد امکانات رفاهی جهت بهبود رضایت شغلی این قشر ضروری می‌باشد.

---

زمینه و هدف: مطالعه حاضر ضمن بررسی کیفیت زندگی کارکنان ستاد و بیمارستان‌های تابع دانشگاه علوم پزشکی اراک، اطلاعات پایه جهت انجام مداخلات برای ارتقا کیفیت زندگی کارکنان مذکور به عمل خواهد آورد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع تحلیلی - مقطعی است که به منظور تعیین کیفیت زندگی برروی 300 نفر از کارکنان ستاد و بیمارستان‌های تابع دانشگاه علوم پزشکی اراک انجام گرفت. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل پرسش‌نامه استاندارد کیفیت زندگی مرتبط با سلامتی (36- SF) و پرسش‌نامه جمع‌آوری اطلاعات دموگرافیک افراد بود. یافته‌ها: از تعداد 275 نفرکه به پرسش‌نامه‌ها پاسخ کامل داده بودند 127 نفر (2/46 درصد) را کارکنان ستادی و 148 نفر(8/53 درصد) را کارکنان بیمارستان‌ها تشکیل می‌دادند. میانگین سنی و سابقه کاری افراد شرکت کننده در این مطالعه به تر تیب02/779/36 و 39/729/12 سال بود. میانگین ابعاد مختلف کیفیت زندگی در کارمندان ستادی به طور معنی‌داری بیشتر از کارمندان بیمارستانی بود(05/0>p). از نظر حیطه‌های عملکرد جسمی، نشاط، عملکرد اجتماعی، سلامت عمومی، سلامت جسمی و سلامت روانی اختلاف معنی‌داری بین وضعیت‌های مختلف استخدامی پرسنل وجود داشت. بین دو جنس زن و مرد از نظر فاکتور های محدودیت جسمی، درد جسمی، نشاط، سلامت روان، سلامت جسمی و سلامت روانی اختلاف معنی‌داری وجود داشت. نتیجه گیری: میانگین ابعاد مختلف کیفیت زندگی در کارمندان بیمارستانی کمتر از کارمندان ستادی و در زنان کمتر از مردان بود. بررسی علل این اختلاف خود با انجام مطالعات اختصاصی و طولی میسر می باشد. به نظر می رسد محیط کاری و شرایط آن و هم چنین وضعیت استخدامی افراد و آینده شغلی آنها از عوامل مهم و تاثیر گذار برروی کیفیت زندگی باشد.

---

زمینه و هدف: بیماریابی کم کاری مادرزادی تیروئید از سال 1385در اراک شروع شده است. هدف از این مطالعه بررسی میزان فراخوان و بروز بیماری در این شهر می‌باشد. مواد و روش ها: در این پژوهش توصیفی با توجه به دستورالعمل کشوری غربال‌گری، از تمامی نوزادان متولد شده از مرداد 1385، در روزهای 5-3 تولد نمونه خون پاشنه روی کاغذ فیلتر مخصوص جمع ‌آوری و مقادیر TSH به روش الایزا اندازه‌گیری شد. < TSH5 میلی واحد در لیتر فراخوان شدند و آزمون‌های عملکرد تیروئید (TSH , T4 ,T3RUP) بر سرم خون وریدی انجام و به روش الایزا سنجیده شد. نوزادان با TSH>10 میلی واحد در لیتر و >T45/6 میکروگرم در دسی لیتر بیمار در نظر گرفته شدند. اطلاعات مربوط به نوزادان متولد شده تا پایان سال 87 در فرم‌های مخصوص ثبت گردید. یافته‌ها: از 25685 نوزاد غربال‌گری شده 608 مورد فراخوان شدند. میزان فراخوان 36/2 درصد برآورد گردید. TSH در 78/3 درصد <5 ، در 55/83 درصد 9/9-5 ، در 56/7 درصد 9/19-10 و در 09/5 درصد 20≤ میلی واحد در لیتر بود. 86 نوزاد هایپوتیروئید بودند (1/300 تولدهای زنده). میزان بیماری در نوزادان فراخوان شده 2/14 درصد بود. نمونه گیری در 26/80 درصد نوزادان فراخوان شده در 5-3 روزگی، 5/18 درصد در 21-6 روزگی و در 1/1 درصد در بیشتر از 22 روزگی انجام شد. نتیجه گیری: بروز کم کاری مادرزادی تیروئید در اراک به طور قابل توجهی از مقادیر کشوری و جهانی بالاتر می‌باشد. میزان فراخوان از میزان جهانی بالاتر و از میزان کشوری پایین‌تر است. هم‌چنین نسبت بیماری به نوزادان فراخوان شده پایین می‌باشد.

---

زمینه و هدف: حافظه یکی از اصلی‎ترین کارکردهایی است که در اختلالات نورولوژیکی دچار آسیب می‎شود. با توجه به تاثیر پذیری حافظه از هیجانات، تاثیر حالات خلقی بر حافظه بیماران مبتلا به آلزهایمر،‌ تومور مغزی و افراد عادی مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‎ها: در این مطالعه علی- مقایسه‎ای، 26 نفر مبتلا به آلزهایمر، 38 نفر تومور مغزی و 30 نفر از افراد عادی به صورت نمونه‎گیری در دسترس انتخاب شده و توسط تکلیف کامپیوتری مربوط به حافظه در دو بعد حافظه یادآوری آشکار یا بازشناسی و حافظه ضمنی مورد آزمایش قرار گرفتند. یافته‎ها: بیماران آلزهایمر عملکرد بسیار ضعیفی در تکالیف حافظه نشان دادند. در حافظه آشکار بیماران مبتلا به آلزهایمر لغات غمگین و تهدید کننده بیشتری را به یادآوردند. در حالت کلی در حافظه آشکار و ضمنی، افراد مبتلا به آلزهایمر و تومور مغزی به ترتیب در مقایسه با افراد عادی عملکرد ضعیفی داشتند. نتیجه‎گیری: پردازش‎های شناختی مبتلایان به آلزهایمر در صورت مواجهه با محرک‎های ساده هیجانی، تحت تاثیر قرار می‎گیرد.

---

زمینه و هدف: فاضلاب خروجی بیمارستان‎ها که دارای انواع میکروارگانیسم‎های بیماری‎زا، رادیواکتیو، مواد دارویی و مواد سمی شیمیایی هستند چنانچه بدون تصفیه دفع گردند موجب آلودگی و اشاعه بیماری می‎شوند؛ لذا بررسی وضعیت خروجی فاضلاب بیمارستان‎ها برای برنامه‎ریزی ضروری است. مواد و روش‎ها: در طی یک مطالعه‎ای توصیفی ـ مقطعی گردآوری اطلاعات از طریق مصاحبه، مشاهده و پرسش‎نامه در سال 1388 در کلیه بیمارستان‎های استان مرکزی انجام گرفت. در پرسش‎نامه با در نظر گرفتن 33 آیتم وضعیت کلی بیمارستان‎ها و چگونگی استفاده از سیستم فاضلاب استخراج و هم‎زمان از وضعیت تصفیه خانه ودفع فاضلاب بازدید به عمل آمد. یافته‎ها: از مجموع 19 بیمارستان موجود 10 بیمارستان فاضلاب خروجی را بدون هیچ گونه تصفیه به روش سنتی وارد چاه تخلیه می‎نمایند و از 4 بیمارستان دارای تصفیه خانه 3 مورد یا عملاً از کار افتاده و یا کارآیی ندارد. 5 بیمارستان نیز بدون پیش تصفیه به شبکه فاضلاب شهری وصل شده‎اند. همه بیمارستان‎های استان فاقد اپراتور مشخص سیستم فاضلاب و تصفیه خانه می‎باشند. نتیجه‎گیری: دفع فاضلاب بیمارستان‎های استان مرکزی مطلوب نمی‎باشد؛ لذا اقداماتی نظیر انجام تحقیقات تخصصی‎تر، ایجاد نگرش مثبت در برنامه‎ریزان و تأمین اعتبار لازم جهت تصفیه فاضلاب در پاره‎ای از بیمارستان‎ها پیشنهاد می‎شود.

---

زمینه و هدف: سلاح‎های شیمیایی از غیر انسانی‎ترین جنگ افزارهای ساخته دست انسان می‎باشند. این گازها می‎توانند ناراحتی‎هایی از قبیل اختلالات تنفسی و سایر بیماری‎های جدی را ایجاد نمایند. به طوری که در 80 درصد از جانبازان شیمیایی ایران عوارض سه‎گانه سرفه، ترشعات و تنگی نفس وجود دارد. هدف از این مطالعه استفاده از نتایج قابل اندازه‎گیری عوامل تنفسی که از تست‎های ارزان قیمت هستند، برای محاسبه احتمال وجود بیماری در افراد مورد مواجهه می‎باشد. مواد و روش‎ها: در این مطالعه تحلیلی- مقطعی اطلاعات مربوط به 1865 نفر از مصدومین شیمیایی شهر سردشت که تحت تاثیر گاز خردل قرار گرفته بودند، از طریق قراعت پرونده‎های پزشکی موجود در بنیاد جانبازان جمع‎آوری شد و برای محاسبات آماری از روش رگرسیون لجستیک و برای ارزیابی اعتبار مدل از آماره هازمر-لمشو استفاده گردید. دستگاه اسپیرومتری مورد استفاده در این تحقیق از نوع Chest HI801 ساخت کشور ژاپن بوده است. یافته‎ها: در میان افراد انتخاب شده 6/23 درصد از مصدومین را زنان و 4/76 درصد دیگر را مردان، 7/48 درصد را افراد زیر 40 سال و 3/51 درصد را افراد 40 سال و بالاتر تشکیل می دادند. همچنین متوسط سن مردان (27/11) 72/45 سال و زنان (43/14) 53/48 سال بوده است. درصد افراد بیمار در نمونه 6/48 درصد و درصد افراد سالم 4/51 بود. میانگین آزمون حجم بازدم فعال در ثانیه اول (FEV1) کل افراد (81/21) 78/81 محاسبه شد. پارامترهای مدل رگرسیون نیز به صورت: مقدار ثابت 456/10، ضریب جنس: 478/0- ، ضریب سن: 29/0 و ضریب FEV1 برابر 128/0- محاسبه شده‎اند. نتیجه گیری: با مدل به دست آمده می‎توان به جای آزمایش‎های پر هزینه و گهگاه تهاجمی، با کمترین هزینه احتمال وجود بیماری را در اشخاص دارای مواجهه با گاز جنگی خردل محاسبه کرد.

---

زمینه و هدف: اسکیزوفرنی یک اختلال مزمن و یکی از مشکلات بهداشتی عمده در جهان محسوب می‌شود و انتخاب روش‌های درمانی متنوع و متناسب با فرهنگ جامعه از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف این پژوهش بررسی اثر بخشی آموزه‌های دینی در بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی می‌باشد. مواد و روش‌ها: این تحقیق یک مطالعه مداخله‌ای بوده که در آن 62 بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی بستری در بیمارستان روان‌پزشکی به صورت تصادفی در دو گروه تجربی و شاهد قرار گرفتند و مقیاس کیفیت زندگی برای بیماران اسکیزوفرنی (SQLS) برای هر دو گروه اجرا شد. سپس در گروه تجربی آموزه‌های دینی (نماز، دعا و قصص قرآنی) به مدت 2 ماه اجرا شد و از هر دو گروه مجدداً آزمون به عمل آمد. داده‌ها با استفاده از آزمون تی وابسته و نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج پژوهش قبل از مداخله نشان داد که تفاوت معنی‌داری در میانگین نمرات دو گروه تجربی و شاهد وجود ندارد(08/0=p) بعد از مداخله تفاوت معنی‌داری در میانگین نمرات گروه تجربی در مقایسه با قبل از مداخله مشاهده شد(04/0=p) در حالی که میانگین نمرات قبل و بعد گروه شاهد اختلاف معنی‌داری را نشان نداد(14/0=p). نتیجه‌گیری: همان طور که نتایج مطالعه نشان دادند آموزش‌های مذهبی و معنوی در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی می‌تواند در افزایش رضایت آنها از کیفیت زندگی موثر باشد.

---

زمینه و هدف: قرآن شفا بخشی است که پس از درمان آن، ترسی از بیماری نیست. یکی از اعجاز قرآن، اثرگذاری آن در امور خدماتی و درمانی است. با عنایت به نقش مهمی که پرستاران در ارائه خدمات به بیماران دارند و با توجه به اهمیت سلامت روان پرستاران این تحقیق صورت گرفت. مواد وروش‌ها: مطالعه حاضر از نوع کارآزمایی آموزشی می‌باشد که بر روی 55 نفر از پرستاران بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اراک بر اساس نمونه‌گیری تصادفی ساده انجام گرفت. قبل از مداخله و پس ازآن پرسش‌نامه‌های سلامت روان بین افراد مورد پژوهش تکمیل گردید. داده‌ها به کمک روش‌های آمار توصیفی و آزمون‌های تحلیلی کای اسکوئروتی زوجی تحلیل گردید. یافته‌ها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه برابر با 3/6±45/34 و 2/68 درصد (30 نفر) متاهل و بقیه مجرد بودند. میانگین نمره سلامت روان قبل و بعد از مداخله به ترتیب برابر با 76/9±75/27 و 82/7±34/22 به دست آمد که این اختلاف از لحاظ آماری معنی‌دار نشان داده شد(014/0=p). نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از آن است که مداخله مورد نظر سبب کاهش نمره سلامت روان و به نحوی بهتر شدن وضعیت سلامت روان شرکت کنندگان در مطالعه شده است. به عبارتی دیگر شرکت در کارگاه انس با قرآن می‌تواند باعث بهبود سلامت روان پرستاران گردد.

---

بیماری آلزایمر یکی از شایعترین علل از دست دادن عملکرد ذهنی می باشد که به صورت کلی به عنوان "دمانس " شناخته می شوند. بیماری آلزایمر تقریبا 2 درصد (5/6 میلیون نفر) را در کشورهای توسعه یافته در گیر می کند و مسبب مرگ بیش از 100000 نفر در سال در آمریکا می باشد. بیماری آلزایمر معمولا بین دهه های ششم و نهم رخ می دهد و روند تخریبی آن شامل اختلال تدریجی حافظه، قضاوت و مهارت های زبانی بعلاوه تغییرات رفتاری می باشد. بیوپسی میکروسکوپیک نشاندهنده آتروفی کورتیکال به همراه بزرگ شدن بطن های مغزی می باشد. این تظاهرات بالینی ، دژنراسیون عصبی را در کورتکس مغز ، مخصوصا در کورتکس تمپوروپاریتال و هیپوکمپ منعکس می کنند. ناهنجاری های پاتولوژیکی بیماری آلزایمر شامل رسوب دو پروتئین رشته ای می باشد. این دو نوع پروتئین شامل پروتئین های بتا آمیلوئید و پروتئین های تائو می باشند. پروتئین های بتا آمیلوئید دارای آپولیپوپروتئین E می باشند که در خارج نورون ها قرار دارند و پروتئین های تائو از میکروتوبولهایی مشتق می شوند که در داخل نورون ها قرار دارند. بیماری آلزایمر نورون های کولینرژیک اولیه را تحت تاثیر قرار می دهد بنابراین درمان به وسیله داروهای مخصوصی انجام می شود که کاهش استیل کولین در سیناپس ها را مهار می کنند. درمانهای جدید تنها علائم شناختی را درمان می کنند نه بیماری اصلی را. چندین سطر از این تحقیق، نتایج علمی امید بخشی را ارائه می کنند. همچنین، راهکارهای جدید برای مهار کردن فرآیند های مولکولی که منجر به این بیماری می شوند مورد استفاده قرار گرفته اند . علاوه بر این بسیاری از پزشکان در حال کشف راه های جدید برای درمان بیماری آلزایمر می باشند که از جمله آنها می توان به رژیم غذایی مناسب به همراه تمرینات ذهنی و جسمی به عنوان روش های جلوگیری کننده اشاره کرد.

---

چکیده زمینه و هدف: تحقیقات نشان می‌دهد، برخی افرادی که زندگی پراسترسی دارند علیرغم دارا نبودن عوامل خطر بیماری‌های قلبی عروقی، دچار این بیماری می‌شوند. بنابراین استرس، یکی از مهمترین عوامل در ایجاد این بیماری است. در مطالعه حاضر، اثر احتمالی استرس مزمن شنای اجباری و استرس صدا در القای تغییرات بافتی عروق قلب، مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی- آزمایشگاهی از موش‌های صحرائی نر نژاد ویستار استفاده شد. دو نوع متفاوت استرس مزمن، شامل استرس جسمانی شنای اجباری و استرس روانی صدا در نظر گرفته شد. در هر گروه پس از پایان دوره استرس، شاخص‌هایی همچون نسبت قطر لومن به قطر خارجی رگ، نسبت قطر مدیا به قطر خارجی رگ، نسبت قطر آدوانتیس به قطر خارجی رگ و نسبت ضخامت دیواره به قطر خارجی رگ مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: استرس شنای اجباری و استرس صدا هر یک به تنهایی سبب افزایش نسبت قطر مدیا به قطر خارجی رگ (001/0p<) و کاهش قطر لومن به قطر خارجی رگ (05/0p<) شدند. افزایش ضخامت دیواره به قطر خارجی رگ در گروه استرس شنای اجباری (01/0p<) و گروه استرس صدا (05/0p<) مشاهده شد. همچنین افزایش قطر آدوانتیس به قطر خارجی رگ در گروه استرس شنای اجباری (05/0p<) مشاهده شد. نتیجه گیری: این یافته‌ها پیشنهاد می‌کند که استرس مزمن می‌تواند عامل بروز تغییرات ساختاری رگ‌های کرونر بوده، که این امر زمینه را برای بروز آترواسکلروزیس و بیماری قلبی عروقی فراهم می‌آورد.

---

زمینه و هدف: بیماری‎های قلبی و عروقی مستقیماً ناشی از برخی رفتارها و ویژگی‎های روانشناختی خاص، همراه با استرس و اضطراب می‎باشند که در بلند مدت خطر ابتلا به بیماری‎های قلبی و عروقی را بالا برده و در مبتلایان نیز عوارضی را ایجاد می‎نمایند. این پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر تکنیک‎های آرام سازی و توجه برگردانی بر کاهش اضطراب بیماران قلبی انجام شده است. مواد و روش‎ها: در این مطالعه تجربی، 60 بیمار مبتلا به بیماری قلبی در دامنه سنی40 الی 65 سال از طریق نمونه‎گیری در دسترس انتخاب شدند. از این تعداد، 15 نفر به صورت تصادفی تحت آموزش آرام سازی، 15 نفر تحت آموزش توجه برگردانی و 15 نفر هم تحت آموزش هر دو تکنیک قرار گرفته و 15 نفر هم به عنوان گروه در لیست انتظار انتخاب شدند. کلیه شرکت کنندگان پرسش‎نامه اضطراب صفتی (پنهان) و حالتی (آشکار) اشپیلبرگر را قبل از شروع برنامه آموزشی و پس از آن تکمیل نمودند. در تحلیل داده‎ها از روش تحلیل واریانس عاملی به روش اندازه‎گیری‎های مکرر استفاده شد. یافته‎ها: نتایج نشان دادند که آموزش تکنیک‎ها به طور معنی‎دار سبب کاهش نشانه‎های اضطراب پنهان و آشکار در بیماران می شود. همچنین تأثیر آموزش‎ها در بین دو جنس، تفاوتی نداشته و بین سطوح مختلف تحصیلات و نوع تشخیص نیز در کاهش اضطراب، تفاوتی مشاهده نشد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج آموزشی تکنیک‎های تن آرامی و توجه برگردانی بر کاهش اضطراب بیماران قلبی بستری در بیمارستان، به کارگیری این روش‎ها در کلیه سطوح پیش‎گیری و درمان بیماری‎های کرونری قلبی ضروری به نظر می‎رسد.

---

زمینه و هدف: از دیدگاه مدیریتی، رضایتمندی بیمار از مراقبت‌های تشخیصی، درمانی و بازتوانی به دلایل متعددی مهم می باشد. این مطالعه با هدف بررسی میزان رضایتمندی مراجعین به اورژانس های بیمارستان‌های اراک طراحی شده است. مواد و روش ها: این مطالعه یک مطالعه مقطعی (توصیفی- تحلیلی) است. ابزار مطالعه، پرسشنامه است. نمونه گیری به روش تصادفی به تفکیک بیمارستان‌ها صورت گرفت. جهت آنالیز اطلاعات از نرم افزار آماری SPSS و آزمون‌های مرتبط استفاده گردید. یافته ها: در نگرش کلی در مرحله اول 9/72 درصد از بیماران رضایت داشتند که این رضایت در مرحله دوم به 3/73 درصد رسید. رضایت از محیط فیزیکی از 2/86 در مرحله اول به 4/87 درصد در مرحله دوم، وضعیت بهداشت اورژانس از 9/85 به 1/84 درصد، سرعت و دقت کادر درمانی در اورژانس از 6/69 به 7/69 درصد، نحوه برخورد نگهبان و کادر درمانی از 2/60 به 7/61 درصد، نحوه اطلاع رسانی در اورژانس از 1/23 به 6/25 درصد، امکانات رفاهی از 1/60 به 9/70 درصد، وضعیت دسترسی به دارو از 4/66 به 9/67 درصد، وضعیت ترخیص و هزینه‎های اورژانس از 6/51 به 9/50 درصد و رعایت مسائل شرعی در اورژانس از 6/86 به 1/88 درصد رسیده است. نتیجه گیری: رضایت بیماران از نحوه خدمت رسانی در اورژانس در مجموع در سطح نسبتأ مطلوبی قرار داشته و اکثر نارضایتی ها به موارد زیر مربوط می شود: هزینه های پرداخت شده، وضعیت دارو، مشکلات فرآیندی، نحوه برخورد با بیمار و همراه، امکانات رفاهی، زمان‌های انتظار و عدم اطلاع رسانی.

---

زمینه و هدف: در رابطه با استرس پس آسیبی در محیط کار پژوهش‎های فراوانی انجام شده است، اما کمتر پژوهشی به نقش استرس مزمن شغلی بر علایم بیماری جسمی و سلامت روانشناختی پرداخته است. این مطالعه به بررسی اثرات ترکیبی استرس مزمن کاریی و پریشانی روانی بر گزارش دهی علایم بیماری جسمی در میان کارکنان شرکت ذوب آهن اصفهان می‎پردازد. مواد و روش‎ها: در این مطالعه مقطعی، 189 نفر از کارکنان شرکت ذوب آهن اصفهان در سال 1389 به روش نمونه گیری تصادفی طبقه‎ای انتخاب شده و به پرسش‎نامه‎های خصوصیات دموگرافی، استرس مزمن کاریی کوهن،کامارک و مرملستین، پریشانی روانی و علایم بیماری جسمی از بارلینگ، لوگین و کلوی پاسخ دادند. داده‎ها با استفاده از محاسبه ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون سلسله مراتبی تحلیل شدند. یافته‎ها: نتایج نشان داد که بین متغیرهای استرس مزمن کاریی، پریشانی روانی و گزارش دهی علایم بیماری جسمی همبستگی درونی معنی‎داری وجود دارد(01/0p<). هم‎چنین نتایج تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد بعد از کنترل متغیرهای دموگرافیک، اثر تعاملی استرس مزمن کاریی و پریشانی روانی بر گزارش دهی علایم بیماری جسمی معنی‎دار می باشد(05/0p<). نتیجه گیری: استرس مزمن کاریی به طور مثبتی در ارتباط با گزارش دهی علایم بیماری جسمی هم در تجربه و هم در عدم تجربه پریشانی روانی می باشد، اما این تأثیر زمانی قوی‎تر بود که کارکنان همراه با استرس مزمن کاریی، پریشانی روانی را نیز تجربه کرده باشند.