66 نتیجه برای استرس
احمد همتا، جمشید انصاری، زهرا بیاتی،
دوره 19، شماره 7 - ( 7-1395 )
چکیده
زمینه و هدف: سرطان پستان هم بدخیمی غالب وهم شایعترین علت مرگ ناشی از سرطان در میان زنان است. عوامل بسیاری ممکن است در ابتلا به سرطان پستان نقش داشته باشند و رادیکالهای آزاد اکسیژن ممکن است یکی از این عوامل باشد. سیستمهای آنتیاکسیدان مختلف در برابر استرس اکسیداتیو، از جمله پاراکسوناز 1 وجود دارد. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین پلیمورفیسم rs854560 در ژن PON1 در بیماران مبتلا به سرطان پستان است.
مواد و روشها: ما تجزیه و تحلیل ژنوتیپی با استفاده از روش PCR-RFLP در یک مطالعه مورد شاهدی از 83 بیمار مبتلا به سرطان پستان و 100 نفر غیر مبتلا به سرطان در جمعیت ایرانی انجام دادیم.
یافتهها: در مطالعه ما روی پلیمورفیسم L55M ژن پارااکساناز1، ژنوتیپ LL در 2 (40/2 درصد) بیمار یافت شد، در حالی که 69 بیمار (13/83 درصد) ژنوتیپ LM داشتند. ژنوتیپ MM در 12 بیمار (45/14 درصد) وجود داشت. در گروه شاهد ژنوتیپ LL، LM و MM در 4 (4 درصد)، 81 (81 درصد)، 15 (15 درصد) افراد یافت شد واز لحاظ آماری تفاوت معنیداری بین دو گروه بیمار و شاهد از نظر پلیمورفیسم L55M ژن پارااکساناز1 وجود نداشت (0/825=p). توزیع آللی متفاوت بود، اما این تفاوت از نظر آماری معنیدار نیست(0/920=p).
نتیجهگیری: ما بین پلیمورفیسم M55L و سرطان پستان ارتباطی پیدا نکردیم.
نسرین کاظمی پور، سیدمهدی شریعت زاده، سعید نظیفی،
دوره 19، شماره 9 - ( 9-1395 )
چکیده
مقدمه: نانوذرات نقره قادر به ایجاد سمیت در موجودات زنده هستند. نانو نقره می تواند در کبد به عنوان مرکز سم زدایی بدن اثراتی را القا نماید و با توجه به اثرات گسترده اش می تواند بر روی فاکتورهای کبدی، هماتولوژی و استرس اکسیداتیو موثر باشد. زنجبیل با توجه به ترکیبات آنتی اکسیدانی که دارد می توانند اثرات سمیت نانو نقره را در مناطق مختلف بدن تحت تاثیر قرار دهند. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر حفاظتی عصاره ی هیدروالکلی زنجبیل بر سیتوتوکسیتی نانو ذرات نقره بر روی فعالیت آنزیمها، فاکتورهای هماتولوژی، شاخص های استرس اکسیداتیو خون و آپوپتوز کبد در موش Balb-c می باشد.
مواد و روش ها: در این پژوهش 4 گروه 12 تایی موش بالب سی نژاد سوری به مدت 35 روز تحت تیمار قرارگرفتند. گروه اول (کنترل) آب مقطر، گروه دوم نانونقره، گروه سوم عصاره زنجبیل و گروه چهارم نانونقره و زنجبیل را بصورت همزمان دریافت کردند. برای اندازه گیری فاکتورهای هماتولوژی، آنزیمهای کبدی و استرس اکسیداتیو خونکیری از قلب انجام گرفت و بافت کبد جهت بررسی میزان آپاپتوزیس خارج شد. نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS و به کمک آنالیز واریانس یکطرفه (ANOVA one way) با هم مقایسه شدند .
یافته ها: آنزیمهای AST ، ALT ، ALP، GGTو LDH به عنوان فاکتورهای کبدی در گروههای مورد مطالعه دارای اختلاف معنی داری بودند.
فاکتورهای هماتولوژی شامل شاخصهای WBC ، RBC ، Hb ، HCT ، MCV ، MCH ، Plt ، Lymphocyte و Monocyte دارای اختلاف میانگین معنی داری در گروههای مختلف آزمایش بودند.
از میان فاکتورهای استرس اکسیداتیو تنها شاخص GPX درخون دارای اختلاف معنی دار در بین گروههای مورد مطالعه بود و بقیه پارامترهای استرس اکسیداتیو در خون اختلاف معنی داری نداشتند.
تغییرات میزان آپوپتوزیس درتمامی گروههای مورد مطالعه اختلاف معنی داری را نشان داد.
نتیجه گیری : بر اساس مطالعه ی حاضر، نانوذرات نقره با اثرات سوئی که بر مناطق مختلف بدن می گذارند می توانند تغییراتی را در فاکتورها و آنزیمهای گوناگون اعمال نمایند. زنجیل تا حدودی توانسته این اثرات را جبران و تعدیل نماید که احتمالا این اثر بخشی زنجبیل را بتوان به مواد موثره موجود در آن نسبت داد.
کلمات کلیدی: نانوذرات نقره ، عصاره ی زنجبیل، فاکتورهای هماتولوژی، آنزیمهای کبدی، استرس اکسیداتیو، آپوپتوزیس
سعید امینی رارانی، احمد قدمی، علی اکبر ملکی راد، حجت الله یوسفی، کوروش مانی،
دوره 19، شماره 10 - ( 10-1395 )
چکیده
چکیده
زمینه و هدف: پرسنل اتاق عمل در معرض خطرات شغلی ناشی از محیط کار هستند که میتواند منجر به افزایش رادیکالهای آزاد و ایجاد بیماریهای مختلف در آنها شود. هدف از انجام این مطالعه، تعیین تأثیر مصرف چای سبز در بهبود سطح بیومارکرهای اکسیداتیو خون در پرسنل اتاق عمل که در معرض گازهای بیهوشی قرار دارند بود.
مواد و روشها: این مطالعه بر روی 24 نفر از پرسنل اتاق عمل به صورت کارآزمایی بالینی قبل و بعد انجام شد. از نمونهها خواسته شد که روزانه 4 فنجان چای سبز حاوی 3 گرم از برگ چای سبز در 300 میلیلیتر آب جوش(در دمای 80 درجه سانتیگراد) به مدت 8 هفته مصرف کنند. سپس میلوپراکسیداز، آسیبDNA ، گلوتاتیون پراکسیداز و سوپراکسید دسموتاز در پلاسما جهت بررسی سطح بیومارکرهای استرس اکسیداتیو قبل و بعد از مصرف چای سبز اندازهگیری شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که استفاده از چای سبز توسط پرسنل اتاق عمل باعث افزایش معنادار گلوتاتیون پراکسیداز و سوپراکسید دسموتاز و کاهش معنادار میلوپراکسیداز و آسیب DNA میشود.
نتیجهگیری: نتایج نشان میدهد که وقتی چای سبز به عنوان مکمل آنتی اکسیدان توسط پرسنل اتاق عمل که دایماً با گازهای بیهوشی در تماس هستند مصرف میشود به طور قابل توجهی میتواند باعث بهبود استرس اکسیداتیو و آسیب DNA شود. از این رو، استفاده از آن به عنوان یک مکمل آنتی اکسیدانی طبیعی در پرسنل اتاق عمل توصیه میشود.
نوشین رضایی وندچالی، مجتبی فتحی، علی کولیوند، شیدا ملک افضلی، فریده جلالی مشایخی،
دوره 19، شماره 10 - ( 10-1395 )
چکیده
چکیده
زمینه و هدف: مواجهه افراد با آلودگی هوا، خطر ابتلا به بیماریهایی نظیر نارسایی قلبی، آسم و سرطان را افزایش میدهد. اظهارات حاکی است که استرس اکسیداتیو در اختلالات ایجاد شده ناشی از آلودگی دخیل میباشد. اخیراً گاماگلوتامیل ترانسفراز (GGT) به عنوان یک مارکر استرس اکسیداتیو شناخته شده است. هدف از این مطالعه، بررسی اثر مواجهه با آلودگی هوای بیرون بر فعالیت آنزیم GGTو همچنین استفاده از سطح سرمی آن به عنوان مارکر جهت بررسی اثرات نامطلوب آلودگی هوا بر افراد در مواجهه با سطح بالایی از آلودگی هوا بوده است.
مواد و روشها: در این مطالعه مقطعی- تحلیلی، 110 مرد بالغ سالم غیر سیگاری و شاغل که در منطقهای با آلودگی هوای بالا و 90 مرد شاغل در منطقهای با آلودگی هوای پایین به عنوان گروه کنترل وارد مطالعه شدند. سن همه افراد شرکت کننده بین 25 تا 45 سال بود و حداقل سه سال سابق کار داشتند. فعالیت GGT در نمونههای سرم با استفاده از روش اسپکتروفتومتریک تعیین شد.
یافتهها: نتایج این مطالعه نشان داد که سطح آنزیم GGT در سرم افراد شرکت کننده در منطقه دارای آلودگی هوای بالا (61/1±92/33 واحد بر لیتر) در مقایسه با سطح این آنزیم در منطقه کنترل(74/1±62/33 واحد بر لیتر) اختلاف معنیداری ندارد.
نتیجهگیری: به طور کلی، این مطالعه فرضیه استفاده از آنزیم GGT به عنوان مارکر استرس اکسیداتیو در مواجهه با آلودگی هوای بیرون را اثبات نکرد. برای تایید این نتایج، باید تحقیقات با حجم نمونه بیشتر و همچنین در سایر مناطق انجام شود.
اعظم هاشمیان مقدم، حمید رضا آقا محمدیان شعرباف، علی مشهدی،
دوره 19، شماره 11 - ( 11-1395 )
چکیده
چکیده
زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر سنجش میزان اثربخشی حساسیتزدایی منظم از طریق حرکت چشم و پردازش مجدد بر کاهش شدت علائم اختلال استرس پس از سانحه و لکنت زبان در کودکی چهار ساله بود. اختلال استرس پس از سانحه در کودکان از جمله اختلالهای مربوط به سانحه و عوامل استرسزا و لکنت زبان یا اختلال فصاحت کلام از جمله اختلالات رشد عصبی است.
مواد و روشها: پژوهش حاضر در قالب یک طرح مطالعه تک موردی به صورت خط پایه چند گانه انجام شد. مورد، کودکی چهار سال و دو ماهه بود که پس از مواجهه با یک حادثه تروماتیک دچار علائم استرس پس از سانحه و لکنت زبان شدید شده بود که در مرکز مشاوره بنیاد شهید بیرجند تحت ارزیابی و درمان قرار گرفت .ابزار گردآوری دادهها شامل پرسشنامه محقق ساخته جمعیت شناختی، نسخه سوم آزمون شدت لکنت، مقیاس گزارش کودکان از علائم پس از ضربه و گزارش والدین از علائم پس از ضربه بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها از تحلیل نموداری و توصیفی استفاده شد. دادهها به صورت خط پایه در خلال درمان و پس از درمان و پیگیری 3 و 24 ماهه جمع آوری شد.
یافتهها: درصد بهبودی برای بیمار در کاهش شدت علائم پس از سانحه به میزان 66/74 درصد و در کاهش شدت لکنت زبان 06/56 درصد به دست آمد و این اثرات در دوره پیگیری هم باقی ماند.
نتیجه گیری: روش درمانی EMDR در کاهش شدت علائم اختلال استرس پس از سانحه و لکنت زبان موثر بود.
محبت جمهیری، زینب حفیظی بارجین، مجتبی قبادی، علی مرادی، فاطمه صفری،
دوره 20، شماره 4 - ( 4-1396 )
چکیده
چکیده
زمینه و هدف: استرس اکسیداتیو نقش مهمی در پاتوژنز هیپرتروفی قلبی ناشی از هیپرتانسیون دارد. گیاهان منبع غنی از ترکیبات آنتی اکسیدانی هستند. تیمول یک فنل مونوترپن طبیعی است که در برخی گیاهان به وفور یافت میشود و اثرات بیولوژیک متعددی را نشان میدهد. هدف از مطالعهی حاضر بررسی اثر تیمول بر فعالیت آنزیم آنتی اکسیدان کاتالاز، سطح مالون دی آلدئید (MDA) و میزان فعالیت خنثی سازی رادیکالDPPH )2 2-دی فنیل 1-پیکریل-هیدرازیل) به دنبال هیپرتروفی بطن چپ در موشهای صحرایی بود.
مواد و روشها: در این مطالعه تجربی، حیوانات به موشهای هیپرتروف شده بدون درمان(گروه H) و موشهای هیپرتروف پیش درمان شده با تیمول با دوزهای روزانه 25 و 50 میلیگرم بر کیلوگرم تقسیم شدند(به ترتیب گروههای Thy25+H و Thy50+H). حیوانات دست نخورده به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شدند(Ctl). به منظور القای هیپرتروفی بطن چپ، حیوانات تحت تنگی آئورت شکمی قرار گرفتند. فعالیت سرمی کاتالاز، سطح MDA و میزان فعالیت خنثی سازی رادیکال DPPH طبق روشهای بیوشیمایی تعیین گردید.
یافتهها: فعالیت کاتالاز در گروههای Thy25+H و Thy50+H، به طور قابل توجهی در سرم افزایش یافت vs. H)01/0(p<. علاوه بر این، سطح MDA سرمی در گروههای Thy25+H و Thy50+H در مقایسه با گروه H به طور معنیداری کاهش یافت(به ترتیب05/0 p<و 001/0p<). میزان خنثیسازی رادیکال آزادDPPH نیز در گروههای Thy25+H و Thy50+H نسبت به گروه H افزایش معنیداری را نشان داد(به ترتیب05/0 p<و 001/0p<).
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان میدهد که تیمول به عنوان یک آنتیاکسیدان سبب به وجود آمدن اثرات کاردیوپروتکتیو میشود و همچنین با افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی از هیپرتروفی بطن چپ جلوگیری مینماید.
علی اصغر غفاری زاده، غلامحسن واعظی، سید محمد علی شریعت زاده، علی اکبر ملکی راد،
دوره 20، شماره 6 - ( 6-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: تحرک پایین، آسیب DNA و استرس اکسیداتیو بالا در اسپرم مردان آستنوتراتوزواسپرمی موجب بازده ضعیف درمانهای کمک باروری (ART) در این بیماران میگردد. هدف از این مطالعه تعیین اثر ویتامین E، به عنوان یک آنتیاکسیدان قوی، بر تحرک، حیات و آسیب DNA اسپرم در زمانهای مختلف انکوباسیون (پس از 2، 4 و 6 ساعت) به منظور بهبود خصوصیات اسپرم افراد آستنوتراتوزواسپرمی جهت ART بود.
مواد و روشها: نمونه منی 50 بیمار آستنوتراتوزواسپرمی جمعآوری و سپس ارزیابی شد. هر نمونه به دو گروه کنترل و تیمار ویتامین E (2mM) تقسیمبندی و سپس در دمای 37 درجه سانتیگراد و CO2 با غلظت 6% به مدت 2، 4 و 6 ساعت نگهداری شد. پس از انکوباسیون، پارامترهای تحرک، حیات و فراگمنتاسیون DNA اسپرم در هر گروه ارزیابی گردید. دادهها از طریق روش آماری اندازهگیری تکراری ANOVA (Repeated measure) و آزمون T-test آنالیز و تفاوت میانگینها در سطح P<0.05 معنیدار در نظر گرفته شد.
یافتهها: کاهش معنیداری در میزان قابلیت تحرک و حیات اسپرم و نیز افزایش معنیداری در میزان آسیب DNA اسپرم (پس از 6 ساعت انکوباسیون) در گروه کنترل نسبت به پیش از انکوباسیون مشاهده شد (P<0.05). میزان تحرک و حیات در گروه ویتامین E در مقایسه با گروه کنترل غیر تیماری به طور معنیداری افزایش داشت (P<0.05). آسیب DNA اسپرم نیز پس از 6 ساعت تیمار با ویتامین کاهش معنیداری (p<0.05) نشان داد.
نتیجهگیری: تیمار in vitro نمونههای سمن بیماران آستنوتراتوزواسپرمی با ویتامین E موجب حفاظت اسپرماتوزوآ در برابر اثرات مخرب ROS از طریق حفظ شرایط آنتی اکسیدانی میگردد.
حجت عنبرا، حسن مروتی، مسعود ادیب مرادی، رسول شهروز،
دوره 20، شماره 7 - ( 7-1396 )
چکیده
چکیده
زمینه و هدف: فنیل هیدرازین اکسیدانتی قوی است که اثرات سمی بسیاری نظیر تغییرات بیوشیمیایی و بافتی قلب را موجب می گردد. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی اثرات ژل رویال و ویتامین C در برابر سمیت قلبی ناشی از فنیل هیدرازین در موش بود.
مواد و روش ها: موش های نر بالغ به صورت تصادفی به هشت گروه هشت تایی تقسیم شدند. چهار گروه از موش ها فنیل هیدرازین را به میزان 60 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت داخلصفاقی هر 48 ساعت به مدت 35 روز دریافت نمودند. به سه گروه از گروه های فوق چهار ساعت قبل از تزریق فنیلهیدرازین به ترتیب ویتامین C به میزان 250 میلیگرم بر کیلوگرم بهصورت داخلصفاقی، ژل رویال به میزان 100 میلی گرم بر کیلوگرم به صورت خوراکی و نیز ژل رویال و ویتامین C به صورت همزمان با دوزهای مشابه تجویز گردید. گروه شاهد و گروه هایی که تنها ویتامین C، ژلرویال و ویتامین C و ژلرویال را به صورت همزمان دریافت می نمودند نیز در نظر گرفته شدند.
یافته ها: ژلرویال و ویتامین C سطح سرمی مالوندیآلدئید و کراتینکیناز-MB را که در اثر فنیل هیدرازین افزایش یافته بود به شکل معنی داری (05/0p<) کاهش داد. هم چنین، ویتامین C و ژل رویال، ظرفیت آنتیاکسیدانت تام و سوپراکسید دیسموتاز سرمی را که در اثر مصرف فنیل هیدرازین کاهش یافته بود افزایش داد. ژلرویال و ویتامین C آسیبهای بافتی مانند ادم منتشر،
خونریزی، احتقان گلبول های قرمز، اگزودای هیالینی، نکروز و فیبروزی شدن بافتی ناشی از فنیل هیدرازین را در بافت قلب تعدیل نمود.
نتیجه گیری: به نظر می رسد ژل رویال و ویتامین C میتوانند سمیت قلبی ناشی از فنیلهیدرازین در موش را به واسطه مهار واکنش های اکسیداتیو کاهش دهند.
مصطفی جانی، حمیدرضا جمیلیان، احمد آرامون،
دوره 20، شماره 9 - ( 9-1396 )
چکیده
چکیده
زمینه و هدف: تحقیق حاضر با هدف مقایسه استرس ادراک شده، خود کارآمدی و سلامت روان در بیماران مبتلا به ایدز و هپاتیت نوع c انجام شد.
مواد و روش ها: روش تحقیق حاضر از نوع تحقیقات علی مقایسه ای بود. جامعه تحقیق شامل کلیه بیماران مبتلا به سندروم نقص ایمنی اکتسابی یا ایدز مراجعه کننده به مراکز مشاوره بیماری های رفتاری شهر اراک و کلیه بیماران مبتلا به هپاتیت مزمن ناشی از ویروس هپاتیت C مراجعه کننده به مراکز درمانی و مطب های خصوصی پزشکان متخصص داخلی و فوق تخصص گوارش شهر اراک بود. نمونه آماری شامل 200 نفر در بر گیرنده نفر100 مبتلا به ایدز و 100 نفر مبتلا به هپاتیت نوع C بود که به صورت غربالگری انتخاب و در تحقیق شرکت داده شده بودند. کلیه شرکت کنندگان به سه ابزار استرس ادراک شده وهن، کامارک و مرملستین، خودکار آمدی شرر و سلامت عمومی گلدبرگ پاسخ دادند. تحلیل اطلاعات در دو سطح توصیفی و استنباطی با نرم افزار SPSS نسخه 21 انجام شد.
یافته ها: نتایج آزمون مانوا نشان داد که دو گروه در میزان استرس ادراک شده، خودکارآمدی و سلامت روان، علائم جسمانی، افسردگی، اضطراب و عملکرد اجتماعی در سطح معنی داری 01/0 با یکدیگر تفاوت داشتند.
نتیجه گیری: پیشنهاد می شود کارگاه های آموزشی جهت اطلاع رسانی دقیق مبنی بر این که استرس و خودکارآمدی تا چه اندازه بر سلامت جسم و روان بیماران مبتلا به سندروم نقص ایمنی اکتسابی یا ایدز تأثیرگذار است، برگزار شود.
فاطمه جلالوند، معصومه اصل روستا،
دوره 21، شماره 3 - ( 3-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: استرس مزمن بی حرکتی به اختلال در یادگیری و حافظه منجر میشود. مورد (Myrtus communis) دارای خواص آنتیاکسیدانی، ضددیابتی، محافظت کننده کبدی و محافظت کننده عصبی است. هدف از این مطالعه، بررسی اثر عصاره هیدروالکلی برگ مورد بر اختلال حافظه فضایی ناشی از استرس مزمن بی حرکتی در رت های نر بالغ نژاد ویستار است.
مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 80 سر رت نژاد ویستار به 8 گروه (هر گروه شامل 10 سر) تقسیم شدند که عبارت بود از گروه کنترل (بدون تیمار)، گروههای مورد 75/0، مورد 5/1 و مورد3 (که عصاره هیدروالکلی مورد را به صورت گاواژ با دوزهای mg/kgbw 3، 5/1 و 75/0 به مدت 21 روز دریافت میکردند)، گروه استرس (هر روز 6 ساعت به مدت 21 روز متوالی در مقیدکننده قرار گرفتند) و گروههای استرس-مورد75/0، استرس-مورد 5/1 و استرس-مورد3 (که علاوه بر دریافت دوزهای mg/kgbw 3، 5/1 و 75/0 عصاره مورد، با استرس بیحرکتی مواجه شدند). یادگیری و حافظه فضایی حیوانات با استفاده از آزمون ماز آبی موریس مورد بررسی قرار گرفت.
یافته ها: استرس بیحرکتی موجب اختلال در یادگیری و حافظه فضایی حیوانات شد. تیمار عصاره مورد با دوزهای 5/1 و 3 میلیگرم بر کیلوگرم در حیوانات تحت استرس موجب کاهش معنیدار مدت زمان و مسافت سپری شده برای رسیدن به سکوی پنهان شد (05/0p<) و مدت زمان سپری شده در ربع دایره هدف را نیز در مقایسه با گروه استرس افزایش داد (05/0p<).
نتیجه گیری: نتیجهگیری میشود که عصاره مورد به صورت وابسته به دوز میتواند یادگیری و حافظه فضایی را در موشهای تحت استرس بهبود بخشد.
مهران درست قول، سید منصور سیدنژاد، ایوب جباری،
دوره 21، شماره 3 - ( 3-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: امروزه نگرانی های پیشرونده ای در خصوص کاهش سلامت تولیدمثلی مردان وجود دارد. استرس اکسیداتیو به عنوان یکی از مکانیسم های احتمالی ایجاد اختلال در سیستم تولیدمثلی مطرح می شود. بیلهر از جمله گیاهان طب سنتی ایران بوده که خواص افزایشدهندگی توان باروری مردان برای آن پیشنهاد شده است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات بیلهر بر وضعیت اکسیداتیو و پارامترهای تولیدمثلی موشهای صحرایی نر انجام گرفت.
مواد و روشها: در این مطالعه تجربی، موشهای صحرایی نر بالغ سالم به مدت 70 روز مقادیر 100، 200 و 400 میلیگرم بر کیلوگرم عصاره اتانولی برگهای بیلهر را از طریق گاواژ دریافت کردند. نمونههای خون جهت سنجش تستوسترون، LH و FSH اخذ گردید. وزن اندامهای تولیدمثلی، غلظت، قابلیت تحرک و مورفولوژی اسپرم، قطر لوله های اسپرم ساز، ارتفاع اپیتلیوم زایا و نیز سطوح مالوندیآلدئید، سوپراکسید دسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز بافت بیضه ارزیابی شد.
یافته ها: وزن بیضه و اپیدیدیم در موشهای صحرایی تحت تیمار با مقادیر 200 و 400 میلیگرم بر کیلوگرم عصاره به طور معنیداری افزایش یافت. در گروههای تیمار غلظت اسپرم و درصد اسپرمهای با مورفولوژی نرمال به طور معنیداری(05/0>p) بالاتر بود. سطوح سرمی هورمونهای تستوسترون، FSH و LH در گروههای تیمار تفاوتی با گروه کنترل نشان نداد. عصاره بیلهر سطوح مالوندیآلدئید را به طور معنی داری(05/0>p) کاهش داده و موجب افزایش معنیدار (05/0>p) سطوح آنزیمهای سوپراکسیددسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز در بافت بیضه موشهای صحرایی گردید.
نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان میدهد عصاره برگ های بیلهر موجب بهبود پارامترهای تولیدمثلی شده که میتواند به دلیل ویژگی های آنتی اکسیدانی این گیاه باشد.
اسما محمودی، فرهاد قدیری، علی رشیدی پور،
دوره 21، شماره 4 - ( 5-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: استرس یک تعدیلکننده قوی عملکرد حافظه است. انگیختگی هیجانی ازطریق تحریک آمیگدال یا هیپوکامپ بر جنبههای مختلف یادگیری و حافظه اثر میگذارد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر استرس ناشی از فعالیت ورزشی حاد بر بازتحکیم تکلیف پرتاب دارت آموختهشده به شیوه کمخطا بود.
مواد و روشها: شرکتکنندگان تحقیق شامل60 دختر با میانگین سنی 5/20 بودند که به طور تصادفی در سه گروه هدف و کنترل 1 و کنترل 2 قرار گرفتند. در روز اول هر سه گروه در شرایط یکسان، مهارت پرتاب دارت را به روش کمخطا اکتساب کردند و بلافاصله پس از آن خاطرآوری فوری را اجرا کردند. در روز دوم، گروه هدف پس از بازیابی حافظه، در معرض استرس ناشی از فعالیت ورزشی حاد قرار گرفت، درحالیکه گروه کنترل 1 شرایط استراحت پس از بازیابی حافظه را تجربه نمود و به گروه کنترل 2 بدون بازیابی حافظه، استرس ناشی از فعالیت ورزشی حاد ارائه شد. در طول آزمایش، روند تغییرات کورتیزول بزاق اندازهگیری شد. در روز سوم، فراخوانی تاخیری حافظه مورد نظر برای هر سه گروه مورد آزمون قرار گرفت.
یافتهها: نتایج نشان داد گروههای کنترل 1 و 2 در آزمون فراخوانی تاخیری نسبت به آزمون فراخوانی فوری هیچ پیشرفتی در عملکرد پرتاب دارت نداشتند و گروه هدف در همین دوره زمانی، ارتقای معنیداری در عملکرد نشان داد (05/0 > p).
نتیجهگیری: نتایج این پژوهش نشان داد که اعمال استرس حاد بعد از بازیابی حافظه، میتواند فرآیند بازتحکیم حافظه حرکتی ضمنی در زنان را ارتقا بخشد.
فاطمه صمیمی، مریم باعزم، ابراهیم افتخار، فریده جلالی مشایخی،
دوره 22، شماره 4 - ( 7-1398 )
چکیده
زمینه و هدف استرس اکسیداتیو به عنوان یک عامل مهم در توسعه و پیشرفت دیابت و عوارض ناشی از آن در نظر گرفته شده است. شواهد نشان میدهد استرس اکسیداتیو ایجاد شده در دیابت میتواند توسط مکملهای آنتیاکسیدانی بهبود یابد. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات کوآنزیم Q10 بر شاخص استرس اکسیداتیو در موشهای صحرایی دیابتی انجام شد.
مواد و روش ها 30 موش صحرایی نر به طور تصادفی به پنج گروه تقسیم شدند: نرمال سالین، تیمار روغن کنجد (به عنوان حلّال)، سالم تیمار باکوآنزیم Q10 (10 میلیگرم بر کیلوگرم)، دیابتی (میلیگرم بر کیلوگرم STZ: 55) و دیابتی تیمار با کوآنزیم Q10 (10 میلیگرم بر کیلوگرم(. سطح مالون دیآلدئید، ظرفیت آنتیاکسیدانی تام، گروههای تیول و وضعیت اکسیدانی تام در بافت هموژنیزه کبد اندازهگیری و شاخص استرس اکسیداتیو محاسبه شد.
ملاحظات اخلاقی این مطالعه با کد اخلاق IR.ARAKMU.REC.1397 به تصویب کمیته اخلاق پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اراک رسیده است.
یافته ها نتایج نشان داد سطح مالون دیآلدئید (0/022=P)، وضیعت اکسیدانی تام (0/03=P) و شاخص استرس اکسیداتیو (0/028=P) کبد در گروه دیابتی تحت درمان با کوآنزیم Q10 در مقایسه با رتهای دیابتی به صورت معنیداری کاهش یافته است. تغییرات معناداری در سطح گروههای تیول (0/25=P) و ظرفیت آنتیاکسیدانی تام (0/77=P) گروه دیابتی تحت درمان با کوآنزیم Q10 در مقایسه با رتهای دیابتی مشاهده نشد.
نتیجه گیری این یافتهها نشان میدهد مکمل کوآنزیم Q10 میتواند با کاهش وضعیت اکسیدانی تام، شاخص استرس اکسیداتیو و پراکسیداسیون لیپید، باعث کاهش استرس اکسیداتیو در کبد رتهای دیابتی شود.
نرگس انسان، اسحق رحیمیان بوگر، سیاوش طالع پسند، فریبرز استیلایی،
دوره 22، شماره 5 - ( 9-1398 )
چکیده
زمینه و هدف بیماری مولتیپل اسکلروزیس، پیشبینی نشدنی و یکی از بیماریهای تغییردهنده زندگی فرد است. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی بر ناتوانی کارکردی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس است.
مواد و روش ها جامعه آماری، کلیه زنان و مردان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس شهرستان نیشابور بودند. در این پژوهش، نمونه شامل ۴۷ نفر (۲۲ نفر گروه آزمایش، ۲۵ نفر گروه کنترل) بود، که به صورت تصادفی انتخاب شدند. طرح پژوهش از نوع پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. گروه آزمایش، مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی را به مدت هشت جلسه دریافت کردند، گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. پیگیری نیز بعد از یک ماه صورت گرفت. آزمودنیها به پرسشنامه ارزیابی ناتوانی سازمان جهانی بهداشت پاسخ دادند و دادهها با آزمون تحلیل واریانس با اندازهگیریهای مکرر با استفاده از نسخه ۲۱ نرمافزار SPSS تحلیل شد.
ملاحظات اخلاقی این مطالعه با شناسه IR. NUMS.REC.۱۳۹۷.۰۰۴ به تصویب کمیته اخلاق در پژوهش دانشگاه علوم پزشکی نیشابور رسیده است.
یافته ها نتایج حاصل از تحلیل واریانس آمیخته بدین شرح است: آزمون تکمتغیره در مورد اثر زمان، حاکی از آن است که اثر زمان بر مؤلفه ناتوانی کارکردی معنیدار است. اثر تعاملی زمان و گروه بر مؤلفه ناتوانی کارکردی معنیدار است. نتایج تحلیل واریانس بینگروهی در میان دو گروه آزمایش و کنترل (۰/۰۵>P) نشان میدهد که بین دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد (۰/۰۵>P). مقایسه زوجی اثر تعاملی زمان و گروه نشان داد بین مرحله پیشآزمون با پسآزمون و پیگیری تفاوت معناداری وجود دارد (P=۰/۰۰۱)، اما میان مرحله پسآزمون با پیگیری تفاوت معناداری وجود ندارد.
نتیجه گیری بر طبق نتایج، درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهنآگاهی بر کاهش ناتوانی کارکردی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس اثرگذار و پایدار بوده است که از دلایل این پایداری میتوان به سادگی درمان و آموزش سریعتر بیمار و همچنین کوتاهمدتبودن جلسات مداخله اشاره کرد.
زهره دهقانی، رضا تاجیک، رامین زارع،
دوره 23، شماره 1 - ( 1-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: استرس شغلی زیاد تمرکز و قدرت تصمیمگیری کارگران را کاهش میدهد و در صنایعی که انجام کار مستلزم پذیرش ریسک بالا از نظر مواجهه با خطرات است، ممکن است پیامدهای منفی به همراه داشته باشد. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین نتایج ارزیابی استرس شغلی و ریسکهای ناشی از کار در صنعت فولاد لرستان انجام شده است.
مواد و روش ها: مطالعه حاضر به صورت توصیفی مقطعی است و در یکی از صنایع فولاد لرستان در سال ۱۳۹۶ انجام شده است. در این مطالعه برای ارزیابی ریسک و استرس شغلی بهترتیب از روش ۳D- ملبورن و پرسشنامه استرس شغلی اداره ایمنی و بهداشت انگلستان استفاده شد. تجزیهوتحلیل به وسیله آزمونهای همبستگی و آزمون کروسکال والیس با استفاده از از نرم افزار SPSS نسخه ۲۲ صورت گرفت.
ملاحظات اخلاقی: این مطالعه با کد اخلاق IR.NREC.۰۰۷.۱۳۹۴.۰۵ به تصویب کمیته اخلاق معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اراک رسیده است.
یافته ها: درمجموع ۱۸۲ ریسک ناشی از کار در ۱۴ عنوان شغلی شناسایی شدند. نمره استرس شغلی ۳/۱۹ درصد از افراد مورد مطالعه در سطح ریسک بالا قرار داشت. بهعلاوه همبستگی آماری معناداری میان رتبه ریسک و نمره کلی استرس شغلی (۰/۰۳=P)، همچنین ابعاد کنترل(۰/۰۲=P) و تقاضا مشاهده شد (۰/۰۲=P). بین میزان استرس شغلی در بین گروههای سنی، سابقه کاری و سطح تحصیلات افراد مورد مطالعه، اختلاف آماری معناداری دیده نشد.
نتیجهگیری: وجود ارتباط بین میزان ریسک بهدستآمده و نمره استرس شغلی کارگران مورد مطالعه در صنعت فولاد نشان میدهد که برنامهریزی برای کنترل عوامل استرسزای محیط کار و مدیریت ریسکهای شغلی از طریق کاهش احتمال و پیامد خطرات ناشی از شغل ضروری به نظر میرسد.
اشرف اللهیار، علی زینالی،
دوره 23، شماره 2 - ( 3-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: دیابت یکی از شایعترین بیماریهای مزمن در کودکان و نوجوانان است و به دلیل مشکلات خاص خود گاهی از طریق کاهش سلامت و افزایش استرس و افسردگی باعث افزایش سوءمصرف مواد در نوجوانان میشود. بنابراین، مطالعه حاضر با هدف بررسی مدل کاهش سوءمصرف مواد در نوجوانان دیابتی: نقش افسردگی و استرس با میانجیگری مهارتهای حل مسئله و تعارض انجام شد.
مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش شامل نوجوانان دیابتی عضو انجمن دیابت شهر ارومیه و مراجعهکننده به بیمارستان امام خمینی (ره) و مراجعهکننده به پزشکان متخصص دیابت شهر ارومیه در فصل بهار سال 1398 بود. از میان اعضای جامعه، 206 نفر با روش نمونهگیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس غربالگری سوءمصرف مواد-نسخه نوجوانان (میلر و لازوسکی، 2001) و پرسشنامههای افسردگی (بک و همکاران، 1988)، استرس (کوهن و همکاران، 1983)، مهارتهای حل مسئله (هپنر و پترسن، 1982) و مهارتهای حل تعارض (ویکز، 1994) بود. دادهها با استفاده از روشهای ضرایب همبستگی پیرسون و مدلیابی معادلات ساختاری در نرمافزارهای SPSS و LISREL تحلیل شدند.
ملاحظات اخلاقی در این پژوهش، تمامی اصول اخلاق در پژوهش رعایت شده است.
یافته ها: یافتهها نشان داد که افسردگی و استرس به طور مستقیم بر مهارتهای حل مسئله و تعارض اثر منفی و معنادار دارند، اما بر سوءمصرف مواد اثر مستقیم و معناداری نداشتند؛ همچنین مهارتهای حل مسئله و تعارض به طور مستقیم بر سوءمصرف مواد اثر منفی و معنادار داشتند. علاوهبراین، افسردگی و استرس به طور غیرمستقیم از طریق مهارتهای حل مسئله و تعارض بر سوءمصرف مواد اثر معنادار داشتند (0/05>P).
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که افسردگی و استرس از طریق کاهش مهارتهای حل مسئله و تعارض میتوانند باعث افزایش سوءمصرف مواد در نوجوانان دیابتی شوند؛ بنابراین برای کاهش سوءمصرف مواد در نوجوانان دیابتی باید به دنبال راهکارهایی برای کاهش افسردگی و استرس و افزایش مهارتهای حل مسئله و تعارض بود که برگزاری کارگاههای آموزشی برای این منظور توصیه میشود.
اعظم هاشمیان مقدم، حمیدرضا آقامحمدیان شعرباف، محمدسعید عبدخدایی، حسین کارشکی،
دوره 23، شماره 4 - ( 7-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: مقابله در برابر استرس یکی از مهمترین حوزههای پژوهش در روانشناسی سلامت است. انجام پژوهش در این راستا مستلزم وجود ابزاری با ویژگیهای روانسنجی پرقدرت و رواسازی در فرهنگ ایرانی است. هدف از این مطالعه بررسی ساختار عاملی پرکاربردترین مقیاس خلاصهشده یعنی فرم کوتاه مقابله کارور بود.
مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه مقطعی و روششناختی از نوع آزمونسازی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در سال 1397-1398 دانشگاه بیرجند بودند. نمونهگیری به روش در دسترس بود. شرط ورود به پژوهش تجربه یک استرس در خلال حداقل شش ماه گذشته بود. پس از کسب نمره متوسط یا زیاد در میزان استرس ادراکشده، 629 دانشجو فرم 28 سؤالی را تکمیل کردند. دادهها با استفاده از نسخه 15 نرمافزار SPSS و نرمافزار لیزرل نسخه 8/8 تجزیه و تحلیل شدند. تحلیل عاملی اکتشافی به منظور تعیین ساختارعاملی پرسشنامه انجام شد. به منظور تأیید عوامل بهدستآمده از تحلیلی عاملی تأییدی استفاده شد. پایایی از طریق بازآزمایی و همسانی درونی انجام شد.
ملاحظات اخلاقی: این مطالعه بخشی از پایاننامه دکتری است که با کد اخلاقIR.UM.REC. 3/50099 در دانشگاه فردوسی مشهد به ثبت رسیده است. قبل از ورود به پژوهش رضایت آگاهانه از شرکتکنندگان کسب شد.
یافته ها: پس از تأیید روایی صوری و محتوایی به صورت کمی و کیفی، نتایج حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی پس از چرخش واریماکس نشان داد 139/55 درصد از واریانس کلی توسط هشت عامل اول با ارزش ویژه بالاتر از یک تبیین شدهاند. اما در تحلیل عاملی تأییدی مرحله اول دو عامل چهار و هفت به دلیل عدم قدرت کافی در تبیین متغیرهای مکنون حذف شدند و نهایتاً شاخصهای نیکویی برازش RMSEA ,PNFI, GFI, IFI, CFI, AGFI، برازندگی ساختار ششعاملی با دادهها را تأیید کردند. پایایی ابزار با روش همسانی درونی (0/73=α) و بازآزمایی (0/59=r) نیز مورد تأیید قرار گرفت.
نتیجه گیری: فرم کوتاهشده ششعاملی ترجیح اعمال مقابلهای کارور، از روایی و پایایی مطلوب در نمونه دانشجویی برخوردار بود و میتوان از این ابزار در مطالعات حوزه روانشناسی سلامت بهره جست.
محمد صادق مسچی، شیدا سوداگر، فرهاد جمهری، مرجان حسین زاده تقوایی، مژگان فروتن،
دوره 23، شماره 6 - ( 9-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: بیماران با علائم اختلالات و زخمهای دستگاه گوارش تعداد زیادی از مراجعین به کلینیکهای عمومی و داخلی را تشکیل میدهند و مطالعات اولیه زخم معده، نقش عوامل روانشناختی را در تولید زخم معده مستعد نشان دادهاند. هدف این پژوهش تعیین میزان اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر شدت درد و سبکهای مقابله با استرس بیمارن مبتلا به زخم معده بود.
مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع مداخلهای با طرح پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری، کلیه بیماران مبتلا به زخم معده مراجعهکننده به مراکز درمانی دولتی شهر تهران در زمستان 1397 بود. از بین افراد داوطلب شرکت در پژوهش، سی نفر از بیماران مبتلا به زخم معده به شیوه نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و گروه کنترل (هر گروه پانزده نفر) قرار گرفتند. ابزارهای سنجش شامل پرسشنامه شدت درد مکگیل (2000) و سبکهای مقابله اندلر و پارکر (1990) بود. آزمودنیهای گروه آزمایش در هشت جلسه 90دقیقهای درمان شناختی رفتاری شرکت کردند. آزمودنیهای گروه کنترل در این مدت درمان روانشناختی دریافت نکردند. برای تحلیل دادهها، از روش تحلیل واریانس آمیخته همراه با اندازهگیری مکرر و آزمونهای تعقیبی استفاده شد.
ملاحظات اخلاقی: این مطالعه با شناسه IR.IAU.K.REC.1397.85 به تصویب کمیته اخلاق در پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج رسیده است.
یافته ها نتایج نشان داد درمان شناختی رفتاری منجر به افزایش سبک مقابله مسئلهمداری (01/0>P) و کاهش سبکهای مقابله هیجانمدار (01/0>P) و اجتنابی (01/0>P) شد. همچنین میانگین نمرات شدت درد در مقایسه با گروه کنترل کاهش یافت (01/0>P).
نتیجه گیری: میتوان نتیجه گرفت درمان شناختی رفتاری بر شدت درد و سبکهای مقابله با استرس در بیمارن مبتلا به زخم معده مؤثر بود
سحر دهقانی، لیلا روحی، نوشا ضیاء جهرمی، رضا دهقانی، خلیل خاشعی ورنامخواستی،
دوره 24، شماره 2 - ( 3-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: قدرت تکثیر، پتانسیل تمایز به ردههای سلولی مختلف و خودنوسازی بالای سلولهای بنیادی مزانشیمی (MSCs) باعث شده تا این سلولها به عنوان ابزار مناسبی برای طب ترمیمی مورد توجه قرار گیرند، ولی یکی از مشکلاتی پیشرو، ایجاد استرس اکسیداتیو در بافت هدف و آپوپتوز سلولهای بنیادی منتقل شده پیش از ترمیم بافت مورد نظر است. پیش تیمار سلولهای بنیادی با آنتیاکسیدانها ممکن است آنها را نسبت به شرایط استرس اکسیداتیو مقاوم سازد. زنجبیل از گیاهان دارویی مهم با خاصیت آنتیاکسیدانی است. در مطالعه حاضر، اثر آنتیاکسیدانی عصاره زنجبیل بر توان زیستی و القاء آپوپتوز ناشی از استرس اکسیداتیو در سلولهای بنیادی مزانشیمی مشتق از بافت چربی انسان و مغز استخوان موش صحرایی بررسی شد.
مواد و روش ها: در این مطالعه، سلولهای بنیادی مزانشیمی مشتق از بافت چربی انسان و مغز استخوان موش در محیط کشت DMEM با 20 درصد سرم جنین گاوی کشت داده شدند. سلولها جهت پیش تیمار به مدت چهار و شش ساعت با غلظتهای مختلف عصاره زنجبیل (۵۰، ۱۰۰، ۲۰۰ و ۴۰۰ میلیگرم/ میلیلیتر) انکوبه و سپس با غلظت ۲۰۰ میکرومولار H2O2 به مدت دو ساعت تیمار شدند. توان زیستی با استفاده از دستگاه الایزا ریدر با روش رنگ سنجی MTS و القای آپوپتوز با استفاده از دستگاه فلوسیتومتری و کیت انکسین- پروپیدیوم یدید (Annexin-PI) طبق دستورالعمل، در هر دو زمان بررسی شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار آماری spss، ورژن 18 و آزمون آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) به انجام رسید.
ملاحظات اخلاقی: این مطالعه، با کد اخلاق IR.IAU.SHK.REC.1397.028به تصویب کمیته اخلاق معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد رسید.
یافته ها: نتایج تست MTS، حاکی از افزایش وابسته به دوز و زمان توان زیستی سلولهای بنیادی مزانشیمی تحت تیمار، مشتق از بافت چربی انسان است. همچنین تیمار با عصاره زنجبیل، سبب کاهش وابسته به دوز و زمان، میزان آپوپتوز در سلولهای بنیادی مزانشیمی مغز استخوان موش صحرایی شد.
نتیجه گیری: عصاره زنجبیل با کاهش استرس اکسیداتیو در سلولهای بنیادی مزانشیمی طول عمر آنها در بافت هدف و کارایی این سلولها در ترمیمهای بافتی را افزایش میدهد.
فاطمه صمیمی، رضا عزیزی، فریده جلالی مشایخی،
دوره 24، شماره 5 - ( 9-1400 )
چکیده
کروناویروس-19 (کووید-19)یکی از اعضای جدید خانواده کروناویروسهاست که سبب عفونت حاد تنفسی میشود. بیماران مبتلا به کووید-19، در طی دوران عفونت، ریسک بالایی برای توسعه استرس اکسیداتیو دارند. ویروس در درون سلول برای تکثیر خود نیازمند تولید گونههای واکنشگر اکسیژن و القای استرس اکسیداتیو است و فاکتور 2 مرتبط با فاکتور اریتروئید هستهای با تنظیم دفاع آنتیاکسیدانی نقش مهمی در حفاظت علیه ویروس بر عهده دارد. در این مقاله پیشنهاد میشود که استفاده از القا کنندههای فاکتور اریتروئید هستهای ممکن است برای پیشگیری از استرس اکسیداتیو در بیماران مبتلا به کووید-19 مؤثر باشد. کروناویروسها گروه بزرگی از ویروسها هستند که در انسان و حیوانها ایجاد بیماری میکنند. این ویروس طیف وسیعی از بیماریهای تنفسی، مانند ویروس سرماخوردگی معمولی تا عامل بیماریهای شدیدتری همچون سارس ، مرس و کووید-19 را شامل میشود. کووید-19 یک بیماری ویروسی جدید است که توسط سندرم حاد تنفسی ویروس کرونا 2 ایجاد میشود. مهمترین علائم بیماران مبتلا به کووید-19 شامل تب، سرفه خشک، خستگی و گاهی مشکلات تنفسی مثل تنگی نفس، گلو درد و عفونت است [1].