---

زمینه و هدف: اختلال توجه/بیش فعالی یک اختلال رفتاری در کودکان است که با یک یا ترکیبی از عوامل از جمله بیش فعالی، عدم توجه و تکانش‌گری شناخته می‌شود. هدف مطالعه حاضر ارزیابی اثر بخشی بازی‌های توپی و غیر توپی بر کاهش نشانگان اختلال کمبود توجه/بیش فعالی دانش آموزان پسر 9 تا 11 ساله شهر اراک می‌باشد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی، که با طرح پیش آزمون، پس آزمون اجرا شد، 60 دانش‌آموز مبتلا به اختلال توجه/ بیش فعالی به صورت تصادفی به سه گروه مساوی بازی‌های توپی، بازی‌های غیر توپی و کنترل تقسیم شدند. گروه‌های تمرینی به مدت 12 هفته به تمرین پرداختند. برنامه تمرینی شامل 3 جلسه در هفته و هر جلسه 45-30 دقیقه بازی درمانی بود. نشانه‌های اختلال توجه/بیش فعالی از طریق پرسش نامه علائم مرضی کودکان CSI-4، قبل و بعد از 12 هفته برنامه تمرینی ارزیابی شد. یافته‌ها: پس از 12 هفته بازی درمانی کاهش معنی‌داری در نشانه‌های اختلال توجه/بیش فعالی در گروه‌های آزمایشی در مقایسه با ابتدای مطالعه مشاهده شد(05/0< p)، اما تفاوت معنی‌داری بین بازی توپی و غیر توپی مشاهده نشد(05/0p<). نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه می‌توان بیان کرد که انجام بازی‌های توپی و غیر توپی، تاثیر مثبتی در بهبود نشانه‌های اختلال توجه/ بیش فعالی دارد.

---

زمینه و هدف: انسداد سینوس‎های وریدی مغزی فرم نادری از سکته مغزی ناشی از ایجاد ترومبوز در سینوس‎های مذکور است. در این مطالعه به معرفی یک بیمار مبتلا به ترومبوز سینوس وریدی و بروسلوز اشاره می‎شود که با افزایش دفعات تشنج علیرغم درمان با دوز بالای داروهای ضد تشنج همراه بود. مورد: بیمار خانم 33 ساله‎ای با سابقه تشنج کنترل شده از دوران نوجوانی بود که از یک ماه قبل دچار سردرد، ضعف و بی‎حالی و تشنج غیرقابل کنترل شده بود. بیمار به هنگام بستری تب داشت و در CT Scan مغزی ضایعه هموراژیک در نواحی پوستریوپریتال و تمپورال چپ و MRI, MRV مغزی ترومبوز سینوس وریدی در سینوس ترنسورس چپ را اثبات نمودند. در آزمایشات نیز ابتلای بیمار به بروسلوز اثبات گردید. بیمار تحت درمان با آنتی کواگولانت، درمان ضد بروسلوز و داروی ضدتشنج قرار گرفت و با حال عمومی خوب و دستورات دارویی ترخیص شد. نتیجه‎گیری: شک بالینی و توجه دقیق به شرح حال بیمار مهم‎ترین عامل در تشخیص بروسلوز و ترومبوز سینوس وریدی به خصوص در تشنج غیر قابل کنترل در بیماری است که قبلا تحت کنترل بوده است.

---

مقدمه: سوراخ شدگی حاد معده عارضه نسبتاً نادری در دوره نوزادی می‌باشد که عوامل خطر ساز آن هنوز به درستی شناسایی نشده است. این مقاله گزارش یک مورد سوراخ شدگی حاد معده در نوزاد پره ترم و توجه به عوامل خطرساز آن می‌باشد. مورد: بیمار نوزاد دختر 26 هفته در نوبت چهارم تغذیه به طریق گاواژ بیمار به طور ناگهانی دچار خونریزی گوارشی می‌شود و تحت جراحی شکم قرار می‌گیرد که سوراخ شدگی معده در ناحیه دیواره قدامی گزارش می‌شود عوامل خطرساز در این بیمار می‌تواند ترکیبی از نارس بودن، وزن پایین هنگام تولد، تهویه با فشار مثبت مداوم از طریق بینی (N-CPAP) و گذاشتن مکرر لوله تغذیه‌ای باشد. نتیجه‌گیری: از این گزارش نتیجه می‌شود در پیش‌گیری از این عارضه شناخت عوامل خطرساز و تلاش در جهت کاهش یا حذف آنها حائز اهمیت می‌باشد.

---

زمینه و هدف: تاکسول یک ترکیب دی‎ترپنوئیدی است که اولین بار از درخت سرخدار و سپس از درختان دیگر مانند فندق جداسازی شد. تحقیقات نشان داده است که برخی قارچ‎های اندوفیت جداسازی شده از این گیاهان نیز قادر به تولید تاکسول هستند. ژن DBAT یکی از ژن‎های کلیدی در مسیر بیوسنتزی تاکسول است که تشکیل باکاتین III، یکی از پیش‎سازهای اصلی در مسیر بیوسنتزی تاکسول را کاتالیز می‎‎کند. هدف از این مطالعه بررسی تولید تاکسول توسط قارچ‎های اندوفیت جداسازی شده از گیاه فندق بود.

مواد و روش‎ها: در این مطالعه مورد- شاهدی، قارچ‎های اندوفیت از درختان فندق در منطقه فندق‎لو واقع در استان اردبیل، جداسازی و به روش نوک‎هیف خالص‎‎سازی شدند. DNA ژنومی قارچ‎های اندوفیت به روش CTAB، استخراج شد. حضور ژن DBAT توسط واکنش زنجیره‎ای پلیمراز مورد آزمایش قرار گرفت. تولید تاکسول در محیط‎های کشت قارچی، به روش کروماتوگرافی لایه نازکّ بررسی گردید.

یافته‎ها: پس از خالص‎سازی، 60 قارچ از اندام‎های مختلف درختان فندق جداسازی گردید. حضور ژن DBAT در 12 ایزوله با استفاده از پرایمرهای اختصاصی توسط PCR به اثبات رسید. بررسی تولید تاکسول در کشت این ایزوله‎ها، نشان داد که 7 ایزوله توانایی تولید تاکسول را در شرایط آزمایشگاهی داشتند.

نتیجه‎گیری: گروهی از قارچ‎های اندوفیت جدا شده از فندق، رویش یافته در شمال غرب ایران، حاوی ژن DBAT، ژن مولد آنزیم کلیدی در مسیر بیوسنتزی، بودند و از آن میان تعدادی در شرایط آزمایشگاهی قادر به تولید تاکسول بودند.

---

 زمینه و هدف: کیست هیداتید یک بیماری عفونی رایج ناشی از انگل اکینوکوکوس گرانولوسوس می باشد. درگیری اولیه مغز بسیار نادر است بطوریکه در نواحی اندمیک حدود 2% است. دراین مطالعه به معرفی یک بیمار 23 ساله مبتلا به کیست هیداتید اولیه متعدد مغزی می پردازیم.

مورد:بیمار خانم 23 ساله ای بود که با تشنج تونیک کلونیک ژنرالیزه برای اولین بار، همی پارزی نیمه چپ بدن و صورت و سابقه سردرد از دو ماه قبل به اورژانس مراجعه نمود. در سی تی اسکن و MRI مغز یک ضایعه سیستیک بزرگ با حدود مشخص و هموژن در نوار حرکتی تمپوروپریتال راست با اثر فشاری وشیفت خط وسط مشهود بود که وجود کیست هیداتید مغزی را مطرح نمود؛ تعدادی کیست کوچکتر نیز وجود داشت. بررسی ها درگیری سایرنقاط بدن را نشان نداد. بیمار با آلبندازول (400 میلی گرم دوبار در روز،2ماه) و جراحی برداشت تومور به روش دولینگ درمان شد. تعدادی کیست هیداتید متصل به پارانشیم مغز در سایزهای مختلف و یک کیست10سانتی متری به صورت کامل و بدون پارگی خارج شد. در پی گیری دو سال بعد در MRI بیمار هیچ ضایعه کیستیکی وجود نداشت.

نتیجه گیری: علیرغم میزان پایین بروز کیست هیداتید متعدد اولیه مغزی، در نواحی اندمیک بایستی تشخیص کیست هیداتید با استفاده از سی تی اسکن و MRI مدنظر قرار گیرد. جراحی روش استاندارد درمان بیماری است.

---

زمینه و هدف: سندرم Wolfram یا Didmoad یک بیماری نادر نورودژنراتیو اتوزومال مغلوب است که همراه با بیماری های دیابت قندی ، دیابت بیمزه، آتروفی عصب اپتیک، کاهش شنوایی حسی – عصبی و مشکلات ادراری و عصبی همراه می باشد.

مورد: گزارش حاضر مربوط به خانم 24 ساله ای است که از سن 10 سالگی دچار دیابت وابسته به انسولین و از سن 20 سالگی دچاردیابت بی مزه شده است و عفونت های مکرر ادراری وکاهش شنوایی واختلالات دیگر را ذکر می کند.

نتیجه گیری: کنترل قند خون در کنترل مناسب دیابت نوع 1 و انجام فوندوسکوپی در تشخیص آتروفی عصب بینایی در این سندرم مهم بوده و با تامین وسایل کمک شنوایی و کمک بینایی، کیفیت زندگی این بیماران بهبود می یابد.

---

زمینه و هدف: کوری ناگهانی یکی از مشکلات اورژانسی می باشد که ممکن است علامتی از بیماری تهدید کننده حیات باشد و بایستی سریعا ارزیابی شده و علل قابل درمان مشخص گردند.

معرفی بیمار: بیمار مورد معرفی آقای جوانی بودند که بدون سابقه بیماری خاصی با شکایت کوری ناگهانی به اورژانس مراجعه نموده بود . بیمار با شکایت تب و علایم کوریزا و به دنبال آن تاری دید پیشرونده شده که نهایتاً منجر به نابینایی وی شده بود، مراجعه کرده و در نهایت بعد از انجام اقدامات لازم برای وی تشخیص احتمالی اسکلروز مولتیپل حاد فولینانت گذاشته شد.

بحث: بیماری اسکلروز مولتیپل یک بیماری مزمن التهابی می باشد که با حملات حاد اختلال عصبی همراه است. برخی از این حملات حاد اورژانسی بوده و نیاز به تشخیص و درمان سریع دارند. نوعی از بیماری اسکلروز مولتیپل به نام اسکلروز مولتیپل فولمینانت وجود دارد که می تواند بصورت حاد باعث کوری ناگهانی گردد.

---

مقدمه و هدف: کیست هیداتید یک بیماری انگلی به وسیله کرم نواری پهن بنام اکینوکوکوس گرانولوزوس می‎باشد. انسان میزبان واسطه یا تصادفی این انگل می‎باشد و به وسیله مصرف سبزیجات و گیاهان آلوده به مدفوع سگ و سگ سانان آلوده می‎شود. 65 الی 70 درصد موارد کیست‎ها در کبد تشکیل می‎شوند و در بقیه موارد درگیری ریه‎ها را شاهد هستیم و به ندرت نیز از سایر نقاط نظیر طحال، عضلات، استخوان‎ها و مغز نیز گزارش شده است. در ادامه این مقاله به صورت گزارش مورد، به یک تظاهر نادر بیماری کیست هیداتید می‎پردازیم.

گزارش مورد: خانم 41 ساله بارداری با تورم، قرمزی، درد ناگهانی توده قبلی از یک سال پیش در ران و زیر منطقه کشاله مراجعه کرده بود. در معاینه بالینی توده نرم به ابعاد 20 در 40 میلی‎متر با گرمی و قرمزی و در 4 سانتی‎متری زیر رباط اینگوینال در اندام تحتانی راست دیده ‎شد. در یافته‎های حین عمل، هنگام آسپیراسیون توده مایع سفید شیری رنگ خارج شد. سپس با برش جراحی، کیست هیداتید از زیر جلد به طور کامل خارج شد و به آزمایشگاه آسیب شناسی ارسال گردید. در سونوگرافی کبدی و گرافی قفسه سینه که متعاقب آن به عمل آمد، اثری از کیست هیداتید کبد و ریه یافت نشد.

نتیجه‎گیری: کیست هیداتید می‎تواند هر جایی از بدن انسان را درگیر کند اما اغلب موارد در کبد و ریه مشاهده می‎شود. اطلاعاتی از نحوه درگیر شدن اندام تحتانی بدون درگیری کبد و ریه در دست نیست. اما ممکن است این آلودگی از طریق لنفاتیک گوارش به لنفاتیک ناحیه اینگوینال سرایت کند و لذا در این موارد، درگیری کبد و ریه وجود نداشته باشد.

---

زمینه و هدف: پنوموتوراکس کاتامنیال به موارد پنوموتوراکس خود به خودی راجعه در زنان سنین باروری گفته می‌شود که 1 تا 30 درصد موارد پنوموتوراکس خود به خودی خانم‌ها را شامل می‌شوند و همراه با سیکل‌های قاعدگی بیمار است.

گزارش مورد: بیمار خانم 39 ساله‌ای با شکایت تنگی نفس ناگهانی و دیسترس تنفسی و کاهش صدای ریوی سمت راست بود که سابقه‌ای از پنوموتوراکس خود به خودی و تعبیه لوله سینه‌ای را نیز در ماه گذشته ذکر می‌کرد. بعد از تعبیه لوله سینه‌ای علایم بیمار بهبود یافت و به فاصله کمتر از 24 ساعت از شروع حمله عادت ماهانه وی شروع شد. درمان با پلورودز شیمیایی با تتراسیکلین و قرص دانازول انجام شد.

نتیجه‌گیری: پنوموتوراکس کاتامنیال و اندومتریوز توراسیک باید در تمامی موارد پنوموتوراکس خود به خودی در خانم‌های سنین باروری مد نظر بوده و تشخیص به موقع منجر به کاهش بروز موارد موربیدیتی و مورتالیته ناشی از عود این عارضه می‌شود.

---

زمینه و هدف: بیماری هیداتیک یک عفونت مشترک بین انسان وحیوان است که از طریق یک کرم نواری از خانواده اکینوکوکوس ایجاد می‌شود و با ضایعات کیستیک در کبد و ریه و بندرت در سایر قسمت‌های بدن بروز می‮یابد.

معرفی بیمار: مورد شناخته شده‮ی لوسمی لنفوسیتی مزمن، یک مرد 56 ساله همراه با کیست‌های هیداتیک متعدد ریه و کبد بود که با علائم آسیت و درد شکم بستری شد و تحت عمل جراحی لاپاراتومی و درمان با آلبندازول قرار گرفت و در نهایت با علائم انعقاد درون رگی منتشر (DIC)، سپتی سمی و کاهش سطح هوشیاری فوت کرد.

نتیجه‌گیری: معرفی این بیمار نشان می‌دهد که کیست هیداتیک عارضه‌دار در بیماران مبتلا به نقص ایمنی، پیش‌آگهی بدی دارد و پاسخ مناسبی به درمان جراحی و دارویی نمی‌دهد.

---

زمینه و هدف: میلومننگوسل یکی از نقایص شایع مادرزادی در کودکان است. علاوه بر درمان‌های معمول این بیماری و اختلالات آن، جراحی ترمیمی میلومننگوسل نیز در بسیاری از موارد انجام می‌شود. هدف از مطالعه حاضر، بررسی نقش جراحی ترمیمی میلومننگوسل در پیش آگهی کودکان مبتلا به میلومننگوسل بود.

مواد و روش‌ها: این مطالعه مورد – شاهدی در سال‌های 1380 تا 1392 بر روی 60 کودک مبتلا به میلومننگوسل در بخش جراحی مغز و اعصاب دو بیمارستان ولی عصر (عج) و امام خمینی (ره) شهرهای اراک و ایلام انجام گرفت. کودکان براساس قابل انجام بودن یا نبودن جراحی ترمیمی میلومننگوسل، به ترتیب در دو گروه 30 نفره‌ قرار گرفتند. پیش آگهی بیماران با استفاده از میزان مرگ و میر و معیار رتبه‌بندی معلولیت و ناتوانی استارک و دراموند مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت، داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه‌ی 18 تجزیه و تحلیل شد.

یافته‌ها: درجات بالاتر معلولیت فیزیکی (003/p=0)، اختلالات سیستم ادراری(006/p=0)، اختلال وضعیت هوشی (001/p=0)، ناتوانی کلی (006/p=0) و میزان مرگ و میر، به شکل معنی‌داری در گروه کنترل نسبت به گروه مورد بیشتر بود و بین موارد مبتلا به هیدروسفالی نیازمند به درمان (3/p=0)، تفاوت معنی‌داری بین دو گروه وجود نداشت.

نتیجه گیری: براساس نتایج مطالعه حاضر، مرگ و میر، ناتوانی کلی و پیش‌آگهی کودکانی که تحت جراحی میلومننگوسل قرار نگرفته‌اند، بدتر از کودکانی است که این جراحی در آن‌ها انجام شده است. در نتیجه، عمل جراحی زود هنگام میلومننگوسل در کودکان مبتلا به علت تأثیر آن در بهبود پیش‌آگهی و کیفیت زندگی بیماران توصیه می‌شود.

---

زمینه و هدف: این مقاله به گزارش یک مورد نقص بافتی پاشنه به دنبال برداشتن تومور ملانوم پاشنه اشاره دارد.

معرفی بیمار: بیمار، آقای 60 ساله با زخم پاشنه که در بیوپسی ملانوم بدخیم گزارش شده بود، تحت اکسیزیون با مارژین مناسب قرار گرفت.

مواد و روشها: برای پوشش نقص بافتی حاصله که حتی ممکن است تاندون آشیل یا استخوان پاشنه در معرض دید باشد بایستی از فلاپ استفاده شود. به نظر می‌رسد استفاده از گرافت در این مورد مناسب نباشد، چون در تماس مداوم با کفش دچار زخم مزمن می‌شود. از بین فلاپ‌ها می‌توان هم از سورال فلاپ استفاده کرد و هم از فلاپ مدیال پلانتار که در این زمینه فلاپ مدیال پلانتار را به کار گرفتیم. مزیت این فلاپ حس دار بودن آن و حجم کمتر فلاپ می‌باشد.

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج، کاربرد این نوع فلاپ به عنوان روشی کارآمد در بازسازی پاشنه به ویژه به دنبال اکسیزیون ملانوما توصیه می‌گردد.

 

---

چکیده

زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر سنجش میزان اثربخشی حساسیت‌زدایی منظم از طریق حرکت چشم و پردازش مجدد بر کاهش شدت علائم اختلال استرس پس از سانحه و لکنت زبان در کودکی چهار ساله بود. اختلال استرس پس از سانحه در کودکان از جمله اختلال‌های مربوط به سانحه و عوامل استرس‌زا و لکنت زبان یا اختلال فصاحت کلام از جمله اختلالات رشد عصبی است.

مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر در قالب یک طرح مطالعه تک موردی به صورت خط پایه چند گانه انجام شد. مورد، کودکی چهار سال و دو ماهه بود که پس از مواجهه با یک حادثه تروماتیک دچار علائم استرس پس از سانحه و لکنت زبان شدید شده بود که در مرکز مشاوره بنیاد شهید بیرجند تحت ارزیابی و درمان قرار گرفت .ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسش‌نامه محقق ساخته جمعیت شناختی، نسخه سوم آزمون شدت لکنت، مقیاس گزارش کودکان از علائم پس از ضربه و گزارش والدین از علائم پس از ضربه بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل نموداری و توصیفی استفاده شد. داده‌ها به صورت خط پایه در خلال درمان و پس از درمان و پی‌گیری 3 و 24 ماهه جمع آوری شد.

یافته‌ها: درصد بهبودی برای بیمار در کاهش شدت علائم پس از سانحه به میزان 66/74 درصد و در کاهش شدت لکنت زبان 06/56 درصد به دست آمد و این اثرات در دوره پی‌گیری هم باقی ماند.

         نتیجه گیری: روش درمانی EMDR در کاهش شدت علائم اختلال استرس پس از سانحه و لکنت زبان موثر بود.

---

چکیده

مقدمه: بیماری کیست هیداتیک یکی از مهم‌ترین بیماری‌های عفونی مشترک بین انسان و حیوان است که در کشورهای ناحیه مدیترانه از جمله ایران اندمیک می‌باشد. درگیری ناحیه لگن از جمله رحم بسیار نادر است.

گزارش مورد: بیمار خانم 26 ساله با شکایت پارزی اندام، عدم تعادل پیش‌رونده و سردرد با تشخیص کیست هیداتیک مغز، جراحی شد. یک سال بعد با درد و تورم خفیف در ناحیه‌ی مچ دست با همان تشخیص مجدد جراحی شد. سه سال بعد، بعد از مشاهده دو ضایعه‌ی کیستیک در ناحیه سوپراپوبیک با سونوگرافی با تشخیص کیست هیداتیک رحم، تحت جراحی قرار گرفت. در تمام موارد تشخیص با پاتولوژی تائید شد.

بحث: پی‌گیری بیماران با استفاده از روش‌های رادیولوژیک و سرولوژیک ضروری است.

نتیجه‌گیری: بیماران با هر گونه تظاهر بالینی در نواحی اندمیک به خصوص در صورت وجود سابقه قبلی هیداتیدوز باید از نظر ابتلا به کیست هیداتیک بررسی شوند.

---

---

---

---

---

زمینه و هدف: یکی از معیار‌های رشد گفتار، کسب مهارت در تولید جمله است. با افزایش سن و تکامل کودکان شاهد ظهور جملات مرکب در گفتار هستیم. درمان بالینی اختلالات زبانی در ایران، بیشتر بر اساس تجارب درمانگران یا مطابق با هنجارهای زبان انگلیسی است و نیازمند بررسی چگونگی رشد طول گفته و جملات مرکب در زبان فارسی هستیم. این مطالعه با هدف گزارش رشد جملات مرکب و طول گفته کودک فارسی زبان از 15 تا 34 ماهگی انجام شد. 
مواد و روش ها: در این مطالعه طولی گزارش موردی، بر اساس مدل توصیفی تکاملی میانگین طول گفته و ظهور جملات ساده و مرکب یک دختر فارسی زبان از 15 تا 34 ماهگی در بافت مکالمات روزمره نمونه‌گیری و توصیف شد. جهت تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار R نسخه 4.0.2 استفاده شد. همبستگی سن با متغیرهای زبانی از طریق ضریب همبستگی پیرسون ارزیابی شد.
ملاحظات اخلاقی: در این مطالعه ملاحظات اخلاقی لحاظ شده است.
یافته ها: کودک در سن 21 ماه و 13 روز، اولین جمله‌ ساده دو کلمه‌ای خود را بیان کرد و در سن 26 ماه و 29 روز، از‌جمله مرکب چهار کلمه‌ای استفاده کرد. با ظهور جملات مرکب، افزایش میانگین طول گفته سرعت قابل‌توجهی به خود گرفته و در فاصله ‌زمانی چند روز شاهد اضافه شدن یک واحد به طول جمله (کلمه) هستیم. ارتباط معناداری بین میانگین طول گفته و سن (P=0/001, r=0/925)، میانگین طول جمله و تعداد کلمات کودک فارسی (P=0/002, r=0/910) و تعداد کلمات خزانه واژگان و سن (P<0/001, r=0/928) مشاهده شد.
نتیجه گیری: اگرچه چندین مطالعه طولی در مورد پیشرفت تعداد کلمات خزانه واژگان کودک و طول جمله و طول گفته در زبان‌های دیگر انجام شده است، اما این نوع مطالعات در زبان فارسی کم هستند. انجام این نوع مطالعات برای مقایسه‌های بین زبانی و مطالعه همگانی‌های زبانی و ویژگی‌های زبان ‌ویژه مهم است. با افزایش سن، شاهد افزایش تعداد کلمات خزانه واژگان کودک ظهور جملات مرکب و افزایش میاانگین طول گفته هستیم. در سن 27 ماهگی تا 28 ماهگی با ظهور جملات مرکب تحول شگرفی در تکامل زبان بیانی مشاهده می‌شود. به نظر می‌رسد با در گذر زمان، شاهد ظهور جملات مرکب در برون‌داد زبانی هستیم که این موضوع در افزایش طول گفته نیز نقش بسزایی دارد و می‌توان در ارزیابی‌های بالینی زبان به آن توجه داشت.

---

مقدمه: برخی از جراحی‌های داخل جمجمه‌ای می‌بایست در حالت بیداری بیمار انجام شود. کرانیوتومی بیدار یک روش جراحی داخل جمجمه می‌باشد که در حالیکه عمل جراحی انجام می‌شود بیمار در حالت هوشیاری نسبی نگهداشته می‌شود. هدف این مطالعه، به منظور ارائه یک مورد جراحی داخل جمجمه برای برداشتن تومور در کورتکس فرونتال راست با روش کرانیوتومی بیدار بود.
گزارش مورد: در این گزارش، بیهوشی در جراحی کرانیوتومی به روش بیداری کامل در آقای 22 ساله مورد بررسی قرار گرفت. این بیمار که اولین مورد انجام کرانیوتومی با روش کاملاً بیدار (از ابتدا تا انتهای عمل) در دانشگاه علوم پزشکی اراک و بیمارستان ولیعصر (عج) اراک بود پس از آماده‌سازی بیمار و مصاحبه قبل از عمل، در محل‌های مورد نظر بلوک اعصاب جمجمه‌ای مربوط به پوست وعضلات سر ( بلوک اسکالپ) انجام شد. پس از ایجاد تسکین خفیف اکسیزیون جراحی داده شد. ضایعه در حالت بیداری بررسی و در شرایط بیداری کامل از ابتدا تا انتها، عمل جراحی انجام شد و تومور مغزی بیمار با ایمنی کامل خارج گردید. ترکیبی از لوکال و رژیونال آنستزی و بیهوشی وریدی سبک در بیمار استفاده شد. برای انجام بی‌حسی‌ها از دو نوع لوکال انستتیک لیدوکائین 1/5 درصد و بوپیواکائین 2/5 درصد و همچنین برای ایجاد تسکین در بیماران از انواع داروهای تسکین‌دهنده و بیهوش‌کننده وریدی مانند پروپوفول و رمیفنتانیل و دکسمدتومیدین استفاده گردید. در سرتاسر طول عمل بیمار بیدار بوده وتنفس خودبخودی داشت و عملکرد اعصاب مغزی در حین عمل قابل ارزیابی بود. نهایتاً عمل جراحی بیمار بدون هیچ عارضه و در شرایط کاملاً مطلوب انجام و بیمار با حال عمومی خوب و بیدار و کاملاً هوشیار به بخش مراقبت ویژه انتقال داده شد.
نتیجه‌گیری: اگرچه حفظ بی‌دردی و ثبات همودینامیک و تهویه ای در شرایط کرانیوتومی کاملاً بیدار یک چالش محسوب می‌شود اما با توجه به ضرورت انجام این روش به خاطر نیاز به بررسی عملکرد اعصاب کرانیال در حین عمل و پیشگیری از هر گونه آسیب عصبی و عملکردی، با استفاده از انجام دقیق بلوک اعصاب مورد نظر در اسکالپ و تجویز مقدار جزئی داروی تسکینی (پروپوفول، رمیفنتانیل، دکسمدتومیدین) توانستیم شرایطی ایجاد نماییم که در بیداری کامل، عمل با موفقیت انجام شود. در این روش هم از عوارض احتمالی جراحی پیشگیری می‌گردد و هم برای بیمار بی‌دردی رضایت بخشی حاصل می‌شود. انجام این تکنیک برای بیمار ما رضایتبخش بود.