---

زمینه و هدف: پیش‌گیری، ‌کنترل و ‌یا ‌ریشه‌کنی ‌بروسلوز ‌در ‌یک ‌کشور ‌یا ‌منطقه ‌نیازمند ‌سیاست‌گذاری ‌و ‌تصمیم‌سازی ‌و ‌در ‌اختیار ‌داشتن ‌آمار ‌و ‌اطلاعات ‌اپیدمیولوژیکی ‌دقیق ‌می‌باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی اپیدمیولوژی و عوامل موثر در فاصله شروع تا تشخیص بیماری تب مالت در استان مرکزی صورت پذیرفته است. مواد و روش‎ها: در این مطالعه مقطعی اطلاعات مربوط به بیماران مبتلا به تب مالت که طی سال‎های 89-1388 در استان مرکزی تشخیص داده شده‎اند مورد بررسی قرار گرفت. داده‎های جمع آوری شده با استفاده از آماری‎های توصیفی و هم‎چنین آزمون‎های آماری مجذور کای، آزمون دقیق فیشر، کولموگروف اسمیرنوف و آزمون تی مستقل با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجریه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: از بین کلیه بیماران (907 مورد)، در 363 مورد (7/41 درصد)، فاصله زمانی بین شروع بیماری تا تشخیص قطعی بیش از یک ماه بوده است. فاصله زمانی بین شروع بیماری تا تشخیص قطعی ارتباط معنی‎داری با متغیرهای محل سکونت (شهر یا روستا) (001/0=p)، شهرستان محل سکونت (001/0=p)، شغل (002/0=p) و نوع بیماری (جدید و شکست درمان) (008/0=p) نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به این که مدت زمان بین شروع بیماری تا تشخیص قطعی در بین ساکنین روستا، مشاغل خانه دار، دامدار و کشاورز و موارد جدید بیشتر می‎باشد لذا توجه خاص به این قشر ضروری به نظر می‎رسد.

---

زمینه و هدف: بیماری بروسلوز یکی از بیماری‎های مشترک انسان و دام است که همواره در کشور ما به عنوان یک معضل بهداشتی محسوب می‎شود. از آنجائی که این بیماری در استان مرکزی و شهرستان اراک نیز یک بیماری آندمیک به شمار می‎رود، هدف این مطالعه بررسی وضعیت اپیدمیولوژیک بیماری طی سال‎های 89-1380 می‎باشد. مواد و روش‎ها: در این مطالعه اپیدمیولوژیک، اطلاعات مورد نیاز بیماران بروسلایی در طی 10 سال اخیر (89-1380) از فرم‎های موجود در مرکز بهداشت شهرستان اراک استخراج شد و داده‎های جمع‎آوری شده با نرم افزار SPSS نسخه 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‎ها: طی سال‎های مذکور 3880 مورد جدید بیماری گزارش شده است. متوسط میزان بروز بیماری بروسلوز طی سال‎های 1389-1380 در این شهرستان حدود 60 مورد در 100000 نفر برآورد شد که بیشترین بروز مربوط به سال 83 (5/111 مورد در 100000 نفر) و کمترین بروز بیماری در سال 85 (5/40 مورد در 100000 نفر) مشاهده شده است. 72 درصد بیماران ساکن روستا و 60 درصد بیماران مرد بودند. بیشترین گروه سنی مبتلایان 19-10سال (دهه دوم عمر) بود. از نظر آزمایش رایت بیشتر بیماران تیتر 320/1 داشتند و از نظر 2ME تیتر 80/1 بیشترین فراوانی را در بین بیماران داشت. نتیجه گیری: شهرستان اراک جزء مناطق با آلودگی بالا در کشور محسوب می‎گردد و بیماران عمدتاً روستایی، مرد و از نظر سنی در دهه دوم عمر می‎باشند.

---

زمینه و هدف: سرطان پروستات یکی از شایع‎ترین سرطان‎ها در بین مردان به شمار می‎رود که میزان بروز و مرگ و میر آن رو به افزایش می‎باشد. هدف این مطالعه بررسی میزان بروز سرطان پروستات بین سال‎های 1382 تا 1387 در استان فارس می‎باشد. مواد و روش‎ها: در این مطالعه اپیدمیولوژیک که در آن از داده‎های ثبت سرطان استان فارس استفاده شده است، میزان‎های بروز خام در هر 100 هزار نفر محاسبه شده و میزان بروز استاندارد شده سنی نیز از روش استاندارد سازی مستقیم و با استفاده از جمعیت استاندارد جهان محاسبه شده است. تحلیل داده‎ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS نسخه 16 و نرم افزار MS Excel 2007 انجام گرفت. آزمون روند خطی کوکران – آرمیتاژ نیز جهت بررسی تغیرات روند میزان بروز و با ستفاده از نرم افزار Winpepi انجام شد. یافته‎ها: در این استان طی 8 سال تحت مطالعه 1212 مورد سرطان پروستات به ثبت رسیده است. میزان بروز استاندارد شده سنی طی سال‎های 1382 تا 87 به ترتیب 69/4، 16/7، 09/15، 04/14، 65/16 و 02/16 مورد در هر صد هزار نفر به دست آمد که نشان دهنده روند افزایشی بیماری طی سال‎های مذکور می‎باشد. بیشترین میزان بروز نیز در گروه سنی بالای 80 سال مشاهده شد. نتیجه‎گیری: میزان بروز استاندارد شده سرطان پروستات در استان فارس در مقایسه با سایر مناطق جهان به خصوص کشورهای پیشرفته بسیار کمتر می‎باشد که می‎تواند به دلیل کمبود برنامه‎های غربالگری و یا نقص در ثبت موارد باشد.

---

زمینه و هدف: شیوع و بروز سرطانها در نقاط مختلف جهان دارای الگوهای متفاوتی هستند. شناخت فراوانی بدخیمی ها در گروه های مختلف اجتماعی با توجه به شرایط اقلیمی متفاوت، از اجزای اولیه برنامه ریزی های پیشگیری در سطوح مختلف می باشد. این مطالعه با هدف بررسی اپیدمیولوژی، میزان بقا و اپیدمیولوژی جغرافیایی سرطان سینه در استان مرکزی صورت پذیرفت.

مواد و روش ها: در این مطالعه اپیدمیولوژیک، داده‌ها با بررسی اطلاعات ثبت سرطان و ثبت مرگ مرکز بهداشت استان مرکزی به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از نرم افزارهای SPSS 16 و Winpepi در سطح معنی داری 05/0 انجام شد. برای رسم نقشه جغرافیایی و نمایش میزان بروز به تفکیک شهرستان از نرم افزار Arc-view استفاده شد.

یافته ها: از بین 400 مورد ابتلا سرطان سینه ثبت شده 8/5 درصد به علت سرطان سینه فوت کرده بودند. میزان بقا 5 ساله سرطان سینه 87 درصد به دست آمد و ارتباط معنی داری بین میزان بقا و سن مشاهده شد. بیش ترین موارد ثبت شده مربوط به گروه سنی 49-40 سال و بیش ترین میزان بروز مربوط به شهرستان اراک بود. روند معناداری در میزان بروز این سرطان طی سالهای 90-86 مشاهده نشد.

نتیجه گیری: نتایج نشان داده که میزان بقا 5 ساله سرطان سینه در استان مرکزی بیشتر از برخی از مراکز دیگر می باشد که میتواند به دلیل جدید بودن مطالعه و بهبود روشهای درمانی و یا استفاده از روشهای غربالگری و تشخیص زودرس بیماری باشد. سایر جنبه های اپیدمیولوژی این بیماری همانند سایر نقاط می باشد.

---

زمینه و هدف: سرطان یکی از شایع‌ترین علل مرگ و میر در جهان می‌باشد و میزان بروز و شیوع آن در حال افزایش است. باتوجه به این که بررسی جامعی بر روی سرطان‌های شایع در زنان ایرانی صورت نگرفته، این مطالعه با هدف تعیین روند بروز 10 سرطان شایع در بین زنان ایرانی از سال 1382 تا 1388 انجام گرفته است.

مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر به صورت مقطعی و با استفاده از تحلیل داده‌های موجود صورت گرفته و از داده‌های منتشر شده سیستم ثبت کشوری موارد سرطان استفاده گردیده است. در این مطالعه کلیه موارد ثبت شده کشوری سرطان در زنان طی سال‌های 82 تا 88 در کل کشور مورد بررسی قرار گرفت. میزا‌ن موارد سنی گزارش شده بروز سرطان با روش استاندارد سازی مستقیم و با استفاده از جمعیت استاندارد جهان محاسبه شده است. آزمون روند خطی کوکران-آرمیتاژ نیز جهت بررسی تغییرات روند میزان بروز و با استفاده از نرم افزار Winpepi انجام شد.

یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که نسبت کل سرطان‌ها در زنان در مقایسه با کل جمعیت در حال افزایش است. سرطان‌های پستان، پوست، کولورکتال، معده، مری، تیروئید، لوکومیا، تخمدان، مغز و رحم به ترتیب شایع‌ترین سرطان‌ها در بین زنان ایرانی بوده‌اند. در طول سال‌های مورد بررسی روند افزایشی این سرطان‌ها به طور قابل توجهی نمایان است.

نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های این مطالعه، میزان بروز انواع سرطان‌ها در زنان دارای سیر صعودی است. به کارگیری برنامه‌های غربال‌گری در کاهش روند این بیماری‌ها می‌تواند مفید باشد.

---

زمینه و هدف: سرطان در افراد مسن به طور فزاینده‌ای در حال افزایش است. با توجه به ساختار جمعیتی کشور انجام مطالعه‌ای که اپیدمیولوژی و روند تغییرات بروز سرطان را در سالمندان کشور مشخص کند ضروری می‏باشد، لذا این مطالعه با هدف بررسی اپیدمیولوژی و روند بروز سرطان در سالمندان ایران از سال 1382 تا 1388 صورت گرفته است.

مواد و روش‏ها: مطالعه حاضر به صورت مقطعی و با استفاده از تحلیل داده‌های موجود انجام گرفته است و از داده‌های منتشر شده سیستم ثبت کشوری موارد سرطان در آن استفاده شده است. در این مطالعه کلیه موارد ثبت شده کشوری سرطان در سالمندان طی سال‏های 82 تا 88 در کل کشور مورد بررسی قرار گرفته است. میزا‌ن‌ بروز موارد گزارش شده سنی با روش استاندارد سازی مستقیم و با استفاده از جمعیت استاندارد جهان محاسبه شده است. آزمون روند خطی کوکران-آرمیتاژ نیز جهت بررسی تغییرات روند میزان بروز و با استفاده از نرم افزار Winpepi انجام شد.

یافته‌ها: بررسی آمار مرکز ثبت سرطان نشان می‌دهد که بروز سرطان‌ها با افزایش سن افزایش یافته و بیشتر موارد سرطان در سالمندان (افراد بالای 60 سال) اتفاق افتاده است، به طوری که حداکثر بروز در سن 80 تا 84 سال بوده است، ولی پس از سن 85 کاهش یافته است. شایع‏ترین سرطان در این فاصله زمانی(82 تا 84) در میان سالمندان سرطان پوست بوده است. هم‏چنین طبق این آمار میزان بروز سرطان‌ها در میان مردان سالمند بالاتر از زنان سالمند بوده است.

نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج، روند بروز سرطان در سالمندان در حال افزایش می‏باشد و با افزایش سن، بروز انواع مختلف سرطان‌ها افزایش می‌یابد. از این رو اجرای برنامه‌های غربال‌گری و آموزش‌های لازم در زمینه تشخیص زودرس و دوری از مواجهه با عوامل خطر، برای کاهش ابتلا به سرطان در سالمندان ایرانی می‌تواند مفید باشد.

---

زمینه و هدف: میگرن از بیماری‌های نسبتاً شایع و ناتوان کننده محسوب می‌گردد. با توجه به تفاوت‌های جغرافیایی در اپیدمیولوژی آن و در راستای بهبود مراقبت از مبتلایان، این مطالعه به منظور ارزیابی خصوصیات دموگرافیک، اپیدمیولوژیک و ویژگی‌های بالینی بیماران مبتلا به میگرن در اراک انجام گرفت.

مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی-توصیفی به مدت 6 ماه برروی بیماران مبتلا به میگرن مراجعه کننده به دو کلینیک نورولوژی بیمارستان ولی عصر (عج) و درمانگاه امام رضا (ع) شهر اراک انجام گرفت. پرسش‌نامه اطلاعات دموگرافیک، اپیدمیولوژیک و بالینی توسط بیماران تکمیل شد. در نهایت اطلاعات از طریق نرم افزار آماریSPSS  نسخه 18 تجزیه و تحلیل شد.

یافته‌ها: از بین 820 بیمار مراجعه کننده با سردرد، 92 نفر (21/11 درصد) میگرن داشتند که 3/54 درصد از آن‌ها زن و 6/45 درصد مرد بودند. میانگین سنی مبتلایان 2/9±9/36 سال بود و 50 درصد از آن‌ها متأهل بودند. شایع‌ترین محرک‌ها استرس (2/78 درصد)، اختلالات خواب (2/65 درصد) و خستگی (63 درصد) بود. میانگین تعداد حملات سردرد در ماه 5/3±9/6 بود و میانگین طول مدت زمان حملات 5/4±1/11 ساعت بود.

نتیجه گیری: براساس نتایج، شیوع میگرن در زنان بیشتر از مردان است. گیجی، اختلالات بینایی، تهوع، عدم وجود اورا، سردرد یک طرفه و ضربان‌دار، همراهی قابل توجهی با میگرن دارند. تعداد مسکن‌های مصرفی در ماه، سابقه تصویربرداری از مغز و هزینه ماهانه سردرد که توسط بیماران متقبل می‌شود، قابل توجه است. به طور کلی، ویژگی‌های بالینی سردرد میگرنی در بیماران، تا حدود زیادی مشابه با معیارهای انجمن بین المللی سردرد (IHS) بود.

---