زمینه و هدف: لب‌خوانی، استخراج داده‌های گفتاری از فعالیت قسمت تحتانی چهره به‌ویژه آرواره‌ها، لب‌ها، زبان و دندان‌هاست که در افراد شنوا مهارتی طبیعی محسوب می‌شود. هدف اصلی لب‌خوانی، افزایش استقلال افراد دچار نقص شنوایی است. دیدن حرکات صورت گوینده به طور قابل ملاحظه‌ای توانایی درک واژگان گفته‌شده را افزایش می‌دهد، به‌خصوص در محیط‌هایی که نویز در آن وجود دارد. درواقع این نکته نشان‌دهنده نقش مؤثر سیگنال‌های دیداری است. در پژوهش حاضر به بررسی اثر آموزش بر مهارت لب‌خوانی افراد 18 تا 25 ساله با طراحی و ساخت یک برنامه آموزشی لب‌خوانی پرداختیم.
مواد و روش ها: از آزمون لب‌خوانی سارا 1 و 2 برای ارزیابی مهارت لب‌خوانی و بررسی اثرآموزش لب‌خوانی بر بازشناسی گفتار نمونه‌های حاضر در مطالعه استفاده شد. مطالعه مداخله‌ای نیمه‌تجربی حاضر روی 27 نفر از دانشجویان پسر که به شیوه نمونه‌گیری غیرتصادفی و دردسترس انتخاب شدند، انجام شد. برای تحلیل داده‌ها،آزمون‌های آماری تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر و آزمون مک نمار مورد استفاده قرار گرفتند.
ملاحظات اخلاقی: کسب رضایت آگاهانه و در اختیار قرار دادن نتایج، از اصول اخلاقی در این پژوهش بود. این پژوهش با کد IR.SBMU.REC.1394.144 به تصویب کمیته اخلاق دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی رسیده است.
یافته ها: بین امتیازات آزمون لب‌خوانی سارا 1 در 2 موقعیت قبل از آموزش و بعد از آموزش تفاوت معناداری وجود داشت(P=0/000) و امتیازات آزمون لب‌خوانی سارا 2 نیز در 2 موقعیت تفاوت معناداری را نشان داد (P=0/000). همچنین بین امتیازات، هم‌خوان واکه، در موقعیت قبل از آموزش لب‌خوانی و بعد از آن نیز تفاوت معناداری وجود داشت (P<0/05). بررسی امتیازات لب‌خوانی شش واکه اصلی نیز نشان‌دهنده تفاوت معنا‌دار در دو موقعیت قبل و بعد از آموزش بود (P=0/000).
نتیجه گیری: یافته‌های مطالعه حاضر نشان دادند آموزش لب‌خوانی اثر مثبتی بر توانایی لب‌خوانی در افراد دارد و امکان بهبود توانایی لب‌خوانی بعد از آموزش وجود دارد.