---

چکیده

زمینه و هدف: عمل جراحی چاقی مؤثرترین روش مداخله برای درمان چاقی شدید است و پای‌بندی افراد به رفتارهای خود- مدیریتی برای کاهش عوارض بعد از عمل جراحی ضروری می‌باشد. هدف از این پژوهش، تبیین شاخص‌های روان‌سنجی پرسش‌نامه رفتارهای خود - مدیریتی پس از عمل جراحی چاقی در جمعیت ایرانی بود.

مواد و روش‌ها: جامعه آماری بیماران چاقی بودند که از ابتدای دی ماه 1394 لغایت پایان خرداد ماه 1395 در بیمارستان مادر و کودک غدیر شیراز تحت عمل جراحی چاقی قرار گرفتند و با روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 201 نفر از آن‌ها(149 زن و 52 مرد) انتخاب شده و به پرسش‌نامه‌های مشخصات جمعیت شناختی، رفتارهای خود - مدیریتی پس از عمل جراحی چاقی و مقیاس‌های پیروی کلی و پیروی اختصاصی پاسخ دادند. برای تعیین روایی پرسش‌نامه از روش‌های روایی محتوایی، روایی سازه (تحلیل عاملی و تحلیل هم‌بستگی)، روایی هم‌زمان و برای تعیین پایایی از روش‌های تنصیف کردن و ثبات درونی به شیوه آلفای کرونباخ استفاده گردید.

یافته‌ها: بر اساس نتایج تحلیل عامل اکتشافی 6 عامل رفتارهای خوردن، فعالیت فیزیکی، مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات و پروتئین، مصرف مایعات و مدیریت سندرم دامپینگ استخراج شد که این 6 عامل 54/61 درصد واریانس رفتارهای خود- مدیریتی را تبیین کردند. نمره کل ماتریس هم‌بستگی کل پرسش‌نامه رفتارهای خود - مدیریتی با مقیاس‌های پیروی کلی و اختصاصی به ترتیب 363/0 و 702/0 به دست آمد. پایایی کلی پرسش‌نامه به روش آلفای کرونباخ برابر 90/0 و ضریب گاتمن برای پایایی به روش دو نیمه کردن 78/0 بود.

نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان داد که پرسش‌نامه رفتارهای خود - مدیریتی پس از عمل جراحی چاقی از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است و می‌توان از آن برای ارزیابی رفتارهای خود - مدیریتی پس از عمل جراحی چاقی در جمعیت ایرانی استفاده کرد. 

---

زمینه و هدف: سازمان بهداشت جهانی اخیراً کووید-19 را به‌ عنوان بیماری جهانگیر شناسایی کرده است. شیوع این بیماری باعث شد افراد زیادی در نقاط مختلف جهان به‌ شدت بترسند و علائم هراس نشان بدهند. هدف از این پژوهش، ساخت و هنجاریابی مقدماتی پرسش‌نامه هراس از میکروب در جمعیت ایران بوده است. 
مواد و روش ها شرکت‌کنندگان 113 فرد (74 نفر زن) بودند که پرسش‌نامه هراس از میکروب و پرسش‌نامه وسواسی اجباری ییل براون را تکمیل کردند.
ملاحظات اخلاقی: همه اصول اخلاقی و سیاست محرمانگی نتایج به اطلاع شرکت‌‌کنندگان رسیده بود. این پژوهش در جلسه دوم اسفند 1399 کمیته روان‌‌شناسی ستاد مقابله با کرونای دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران تأیید و تصویب شد. 
یافته ها: نتایج نشان داد که پرسش‌نامه هراس از میکروب همسانی درونی قابل قبولی با آلفای کرونباخ (0/67=‌a)، ضریب پایایی دونیمه‌سازی (0/72)، ضریب بازآزمایی یک‌هفته‌ای (0/73=‌r) بود. به ‌علاوه پرسش‌نامه هراس از میکروب ضریب اعتبار هم‌زمان متوسطی با زیرمقیاس وسواس آلودگی (0/44=r) داشت و نهایتاً تحلیل عاملی اکتشافی سه عامل پرسش‌نامه هراس از میکروب را نشان داد. این سه عامل شامل فراباورهای منفی (نگرانی) در مورد هراس از میکروب، اجتناب از موقعیت‌های مشکوک و فراباورهای مثبت در مورد هراس از میکروب می‌‌شود. 
نتیجه گیری: بر اساس این یافته‌‌ها، پرسش‌نامه هراس از میکروب دارای خصوصیات روان‌سنجی قابل قبول و خوبی است. پژوهشگران می‌‌توانند از پرسش‌نامه هراس از میکروب به ‌عنوان ابزاری روا و پایا برای ارزیابی سطح هراس از میکروب در بحران‌‌های همه‌‌گیری و جهانگیری مانند کووید-19 استفاده کنند.