---

مقدمه: امتحانات یکی از مهم‌ترین عوامل استرس زا در مدارس و دانشگاه‌ها هستند که پیامدهای سایکونوروایمونولوژی مختلفی دارند، اما اثرات آنها بر کودکان چندان مورد توجه قرار نگرفته است. هدف پژوهش حاضر مطالعه اثرات استرس امتحانات نهایی برمیزان IgA بزاقی درکودکان است. روش کار: در یک کارآزمایی بالینی،100 دانش آموز(50 پسر و 50 دختر) پایه پنجم دبستان از دو مدرسه در منطقه 5 آموزش و پرورش تهران به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و به سؤالات پرسش‌نامه اضطراب امتحان ساراسون و ابوالقاسمی پاسخ دادند. پس از اطمینان از سلامت جسمی و روانی آنها بر اساس پرونده بهداشتی، معاینات بالینی و کنترل متغیرهای خواب، تغذیه، دارو و ورزش، با روش سری‌های زمانی یک گروهی، نمونه‌های بزاقی 5 بار یعنی بار اول یک هفته قبل از امتحانات نهایی و سه بار در طول امتحانات ریاضی، تاریخ و علوم و بار پنجم یک هفته پس از امتحانات، در ساعات 9 تا10صبح گرفته شد. میزان IgA بزاقی در آزمایشگاه با روش نفلومتری اندازه گیری شد. اطلاعات با استفاده از آزمون تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج: یافته‌ها نشان داد که میزان IgA بزاقی در طول امتحانات نسبت به قبل و بعد از امتحانات به صورت معنی‌داری(001/0=p) کاهش یافته است ولی تغییر آن در هیچ یک از متغیرهای جنسیت و اضطراب امتحان معنی‌دار نیست. یعنی میزان کاهش IgA بزاقی در همه دانش آموزان یکسان است. نتیجه گیری: امتحانات نهایی به عنوان عوامل استرس‌زا IgA بزاقی کودکان را کاهش می‌دهند ولی این کاهش تحت تأثیر جنسیت و اضطراب امتحان نیست. A بزاقی، سایکونوروایمونولوژی، کودکان، مدرسه ابتدایی