زمینه و هدف: جنتامایسین از مهم‌ترین آنتی‌بیوتیک‌های آمینوگلیکوزیدی می‌باشد. استفاده مکرر آن منجر به عوارض جانبی شدید سمیت کلیوی و سمیت شنوایی می‌گردد. کوآنزیم Q₁₀ دارای خواص آنتی‌اکسیدانی، ضدالتهابی و اتساع عروقی می باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات درمانی کوآنزیم Q₁₀ به صورت درمان هم‌زمان و پس درمان بر روی آسیب کلیوی ناشی از تجویز جنتامایسین بود.

مواد و روش‌ها:‌ مطالعه بر روی 42 موش سفید بزرگ آزمایشگاهی از نژاد ویستار (Wistar) صورت گرفت. سمیت کلیوی با تزریق جنتامایسین (mg/kg ip100) القاء شد. اثرات درمانی کوانزیم Q₁₀ mg/kg ip)10) در دو پروتکل درمان هم‌زمان و پس درمان مورد بررسی قرار گرفت. به منظور جمع‌آوری ادرار، حیوان در قفس متابولیسم قرار داده شد. فشار خون و جریان خون شریانی کلیه اندازه‌گیری گردید. میزان اوره، کراتینین، سدیم، پتاسیم و اسمولالیته در نمونه‌های پلاسما و ادرار تعیین گردید. کلیه راست جهت مطالعه بافتی و کلیه چپ جهت مطالعه بیوشیمیایی FRAP و MDA استفاده شد.

یافته‌ها: درمان هم‌زمان با کوآنزیم Q₁₀ در مقایسه با گروه جنتامایسین باعث کاهش دفع نسبی سدیم، (33/1±37/6؛ 001/0p<) و کاهش دفع نسبی پتاسیم (%8/83±14/219؛ 001/0>p) و  MDA(µmol/gkw24/0±13/2؛ 001/0>p) شد ، هم‌چنین باعث افزایش جریان خون کلیه (ml/min 1/0±38/6؛ 01/0>p) وFRAP (mmol/gkw 42/0±44/24؛ 001/0>p) شد. پس‌درمان با کوآنزیم Q₁₀ باعث کاهش دفع نسبی سدیم، (%57/0±58/3؛ 001/0>p)، پتاسیم (%14/29 ±77/111؛ 001/0>p) و MDA (µmol/gkw 12/0± 08/3؛ 001/0>p) در مقایسه با گروه جنتامایسین شد، هم‌چنین باعث افزایش جریان خون کلیه(ml/min 15/0±74/6؛ 001/0>p) و  FRAP(mmol/gkw 75/0±34/24؛ 001/0>p) شد.

نتیجه‌گیری:  در مقایسه با درمان همزمان  پس درمان با کوآنزیم Q10 اثر حافظتی بیش‌تری بر روی بافت کلیه داشت و سبب افزایش بیش‌تری در دفاع آنتی‌اکسیدانی گردیدو سبب بهبود در دفع یون‌ها شد.